به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، دولت تصمیم گرفت در سال جاری اختصاص ارز 4200 تومان برای واردات برخی از نهاده های اساسی تولید مانند کود، سم و بذر را حذف کند اما برخی شواهد نشان می دهد که حداقل برای کوتاه مدت و سال زراعی جاری جایگزینی برای آن در نظر گفته نشده است و شاید این تصمیم منجر به تحت تاثیر قرار گرفتن تولیدات کشاورزی کشور در سطح کلان شود.
در حال حاضر 100 درصد ماده اولیه سموم کشاورزی و تقریبا تمام بذور مصرفی سبزی و صیفی کشور وارداتی است، در بخش کودهای مصرفی بخش کشاورزی نیز با وجود اینکه تولید و صادرات داریم اما برای واردات برخی از انواع کود به واردات وابستگی وجود دارد.
در این ارتباط با کامبیز بازرگان معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی گفتگو کردیم که البته وی نظرات متفاوتی در این باره داشت. وی به راهکارهایی که توسط سازمان تحت مدیریت وی برای جایگزینی این واردات دارند اشاره کرده است.
مشروح گفتگوی تسنیم با بازرگان معاون وزیر جهاد کشاورزی به شرح زیر است:
تا زمانی که جریان واردات باشد تمایل برای تولید داخلی ایجاد نمی شود
سوال: در سال جاری ارز حمایتی 4200 تومانی به واردات بخشی از نهاده های اساسی کشاورزی متوقف شد؛ با توجه به وابستگی به واردات آنها، آیا حذف این یارانه به تولید لطمه ای وارد نمی کند و شما در وزارت جهاد کشاورزی راهکاری برای کاهش این تبعات دارید؟
بازرگان: در بخشی از نهاده های مصرفی بخش کشاورزی مانند برخی بذور صد درصد وارد کننده هستیم؛ تا زمانی که جریان واردات باشد تمایل و کشش برای تولید داخلی ایجاد نمی شود.
سیستم عرضه و تقاضا در این بخش تا سال قبل به صورتی بود که غلبه به سمت واردات وجود داشت اما اکنون با محدودیت ایجاد شده برای اختصاص ارز 4200 تومانی، تعادل بازار به سمت تولید داخلی تغییر می کند.
با حذف شدن ارز ترجیهی و گران شدن قیمت تمام شده واردات نهاده های کشاورزی از جمله بذر، صرفه برای تولید داخلی افزایش یافته است و سرمایه گذاران پای کار آمده اند.
فشار کوتاه مدت به کشاورزان با حذف ارز 4200 تومانی واردات نهاده
در این شرایط، در کوتاه زمان شاهد گرانی در بازار هستیم که دغدغه درستی است و قبول داریم که در سیستم اشکال وجود دارد و باید به طرقی فشار به کشاورزان را کاهش داد اما از آن طرف تغییر شرایط بازار را به سمت تولید داخل فراهم و موجب ترغیب مراکز صاحب دانش برای تولید در داخل کشور می شود.
*بخشنامه روحانی برای شناسایی و جایگزینی کالاهای وارداتی
سوال: برنامه ای در سازمان شما برای ارائه جایگزین تولید داخلی نهاده های اساسی کشاورزی از جمله بذر وجود دارد؟
بازرگان: قبل از عید امسال رئیس جمهور بخش نامه ای را به کلیه مجموعه ها مبنی بر شناساسی کالاهای وارداتی ارسال کرد و خواستار فعالیت جدی برای داخلی سازی محصولات وارداتی شد؛ از آن موقع فعالیت ما به صورت جدی تر برای جایگزینی این محصولات وارداتی با تولید داخلی کلید خورد.
بخشنامه ای نیز وزیر علوم به کلیه دانشگاه ها نوشته است تا آنها نیز در این ارتباط انرژی ویژه بگذارند و از اعتبارات خودشان برای پرداختن به این موضوعات کمک گیرند. در معاونت علمی ریاست جمهوری نیز این موضوع با اقبال و انرژی در حال پیگیری است.
فهرست کلیه اقلام وارداتی کشاورزی احصا شد
در وزارت جهاد کشاورزی محوریت این موضوع به سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی سپرده شده است و این سازمان نیز فهرست اقلام وارداتی بخش کشاورزی را از واردات کم مانند ریز مغذی تا تناژ بالا مانند کنجاله سویا را احصا کرد.
بر این اساس با توجه به محدودیت های داخلی و خارجی و میزان ارزبری و اهمیت آنها برای کشور درجه بندی شدند و نشست هایی با معاونت علمی ریاست جمهوری گذاشته شد و همراهی این بخش را داریم.
*ارائه وام های ارزان قیمت و بلاعوض به شرکت های دانش بنیان کشاورزی
در حال حاضر برای بیشتر کالاهای وارداتی جایگزین فراخوان تولید داخل داده شده و از شرکت های تولید در این بخش توسط معاونت علمی ریاست جمهوری، وزارت جهاد کشاورزی و بانک مورد حمایت قرار می گیرند.
معاونت علمی ریاست جمهوری اعلام کرده است که به این شرکت ها وام های کم بهره و حتی بلاعوض پرداخت می شود تا کالاهای وارداتی در داخلی در کشورمان تولید شود. خیلی از این کالاهای وارداتی کشاورزی قابلیت جایگزینی در داخل دارند اما برخی دیگر پیچیدگی خاص خود را دارند.
ثبات سیاست ها در حمایت از تولید داخلی بسیار مورد اهمیت است به طوری که شرکت های دانش بنیانی که قصد سرمایه گذاری دارند از ما سوال می کنند که آیا در صورت تغییر نرخ ارز دوباره از تولید آنها حمایت می شود؟ بر این اساس وزارت جهاد کشاورزی با همراهی معاونت علمی ریاست جمهوری در حال ایجاد چهارچوبی هستند که بتوان به سرمایه گذاران در این بخش اطمینان داد.
به طور مثال در بخش تولید لیزین و متیونین یک شرکت اعلام کرده که کل نیاز کشور را در داخل تامین می کند و درخواست تعهد برای خرید محصول خود در سال های آینده دارد تا سرمایه گذاری انجام دهد.
قرارداد تولید داخل 16 بذر هیبرید سبزی و صیفی بسته شد
برای تولید بذر سبزی و صیفی نیز کارگروهی با حضور نمایندگان وزارت جهاد کشاورزی، علوم و معاونت علمی ریاست جمهوری تشکل شده و اهلیت شرکت های که برای تولید محصولات کشاورزی وارداتی اعلام آمادگی کرده بودند، سنجیده و در نتیجه برای تولید بذر هیبرید 16 سبزی و صیفی قرار داده بسته شد که برخی از آنها قبل از پایان سال 99 به بازار عرضه می شود.
برای دیگر بذر ها نیز فعالیت در دست انجام است به طوری که حتی در بخش های مانند کلزا که تولید داخلی داریم به دنبال ایجاد تنوع تولید هستیم.
سال جاری مشکل جدی برای تامین نهاده های اساسی کشاورزی نداریم
سوال: در بخش بذور چه زمانی می توانیم بذور مورد نیاز کشور به ویژه دربخش بذور اساسی را تامین کنیم؟
بازرگان: در سبزی و صیفی اتفاق های خوبی در راه است اما در سایر بذور فعالیت تازه شروع شده است. همه این بذور داخلی به کشت امسال نخواهد رسید اما همه مجموعه در حال تلاش هستند. با این وجود برای سال زراعی جاری برای تامین بذور مورد نیاز کشاورزان مشکل حادی نخواهیم داشت و تولید داخلی و در کنار آن واردات از گذشته داریم. حذف ارز ترجیهی و توقف واردات به معنی آن نیست که اگر این بذور نیایند کشاورزی ما تعطیل شود اما اهمیت داشتن تنوع رقم در بخش کشاورزی بسیار مورد اهمیت است.
تولید سموم کشاورزی داخلی تا سه سال دیگر
در سموم کشاورزی موضوع متفاوت است و با وجود اینکه برای تامین ماده اولیه سموم کشاورزی وابستگی 100 درصدی به واردات داریم و تولید آن به شدت سخت و هزینه بر است؛ بعد از بررسی های زیاد، دو شرکت برای تولید داخل به پای قرارداد رسیده اند اما دو تا سه سال طول می کشد که بتوانیم آن را در داخل کشور تولید کنیم.
در بخش کودهای مصرفی بخش کشاورزی مشکل حادی نداریم و سه کود اصلی نیتروژنه، فصفاته و پتاسه را در کشور تولید می کنیم و صادر کننده کودهای نتروژنه مانند اوره هستیم، در کودهای فسفاته و پتاسه علاوه بر تولید داخلی بخش از نیاز خود را باید از خارج از کشور تامین کنیم.
در کود های فسفره اتفاق های خوبی افتاده است امیدواریم که امسال بخش قابل توجهی از نیاز کشور را با بهره گیری از معادن داخلی تامین کنیم اما تولید پتاسه هنوز کار دارد و مسیر طولانی تر است و در سال جاری نمی توانیم 50 تا 100 درصد نیاز داخلی را در داخل کشور تولید کنیم. مجموعه های علمی به جد در تلاش برای تولید نهاده های کشاورزی وارداتی هستند.
قیمت نهاده ها آزاد شده اما کماکان جلوی افزایش قیمت محصولات کشاورزی را می گیرند!
سوال: با در نظر گرفتن همه این شرایط و گران شدن و کمبود در عرضه برخی از نهاده های اساسی کشاورزی در سال جاری شاهد افت تولید محصولات کشاورزی نخواهیم بود؟
باید بسته ای را در این ارتباط اجرا می کردیم که به نظر من ناقص اجرا شده است, قیمت نهاده ها از جمله کود و سم آزاد شده است اما کماکان اجازه بالا رفتن قیمت را می گیرند.
اجازه افزایش قیمت به محصولات کشاورزی داده نشود تولید تحت تاثیر قرار می گیرد
قیمت خرید تضمینی گندم اگر 2400 تومان باشد این قیمت با سناریوی ارز 4200 تومانی بسته شده است اما الان قیمت کود و سم با آزاد شدن بیش از 2 برابر شده است و اگر قیمت بخواهیم قیمت محصولات را حفظ کنیم و اجازه افزایش قیمت ندهیم، میزان تولید تحت تاثیر قرار می گیرد.
کشاورزان زمانی که قصد انتخاب محصولی برای تولید دارند آن را بر اساس درآمد احتمالی در آینده دارند. ممکن است به جای تولید گندم به سمت تولید محصولی بروند که قیمت مشخص ندارد و تولید استراتژیک کشور تحت تاثیر قرار می گیرد.
وقتی به یک طرف معامله دست زده می شود باید به سایر اجزا آن نیز فکر شود، دولت در حال تهیه بسته ای است که به نحوی در این ارتباط تعادل ایجاد شده و به تولید کشور لطمه وارد نشود. توجه به موضوعی که شما به آن اشاره کردید برای بخش کشاورزی کشور مهم است.
مصاحبه از ابراهیم نژادرفیعی
انتهای پیام/
