مریم فضائلی
روزنامه فرهیختگان
بعد از هفتهای پرحاشیه که آلودگی شدید هوا برخی برنامههای فرهنگی را به تعطیلی کشاند، حالا مخاطبان موسیقی در انتظارند ببینند نیمه دوم آذرماه چه حالوهوایی خواهد داشت و چه تغییراتی در صحنه اجراها رقم میخورد. با سردتر شدن هوا، تقویم موسیقی کشور دوباره جان گرفته و سالنهای کوچک و بزرگ در شهرهای مختلف آماده میزبانی از دهها اجرا هستند؛ البته اگر آلودگی هوا اجازه دهد و سایه لغوهای تازه دوباره بر برنامهها نیفتد.
با وجود اینکه قیمت بلیت همچنان یکی از عوامل بازدارنده برای مخاطبان است، اما نگاهی کلی نشان میدهد که شرکت در کنسرت بهتدریج از یک علاقهمندی عمومی فاصله گرفته و بیشتر تبدیل به فعالیتی طبقهمحور شده است. تقویم کنسرتها در نیمه دوم آذر ۱۴۰۴ نشان میدهد که بیش از ۷۷ اجرا در شهرهای مختلف برنامهریزی شده؛ هرچند این عدد، بسته به تمدید سانسها یا لغو احتمالی، میتواند تغییر کند.
مرور جدول اجراهای نیمه دوم آذر نشان میدهد برخی چهرهها بیش از دیگران روی صحنه خواهند بود. «مسیح و آرش» با ۶ اجرا و «محسن ابراهیمزاده» با ۵ اجرا پرکارترین هنرمندان این بازهاند. پس از آنها نامهایی چون مهراد جم، گرشا رضایی، مجید رضوی و آرون افشار در فهرست پرتکرارها دیده میشود. همانطور که در ماههای گذشته نیز مشاهده شده، تمرکز اصلی این تقویم همچنان بر موسیقی پاپ است و سهم سایر سبکها چندان قابلتوجه نیست. اگرچه تنوع هنرمندان در ظاهر امیدوارکننده است، اما گستره واقعی مخاطبان این آثار در سطح کشور همچنان محدودتر از آن چیزی است که آمار اجراها نشان میدهد.
تهران همچنان قطب اصلی کنسرتهای نیمه دوم آذر است و ۱۹ اجرا را در سالنهایی چون میلاد نمایشگاه و اسپیناس پالاس میزبانی میکند. با اینحال شهرستانها نیز سهم قابلتوجهی دارند و نقش آنها در برگزاری کنسرتها پررنگتر از گذشته شده است. شهرهایی مانند رشت، تبریز، کرج، بندرعباس و گرگان در رتبههای بعدی قرار دارند و نشان میدهند که موسیقی زنده کمکم از مرکز به پیرامون گسترش یافته است. از میان سالنها، میلاد نمایشگاه بینالمللی تهران با ۹ اجرا پرترددترین سالن این دوره است. پس از آن، تالار مرکزی رشت، اسپیناس پالاس تهران، همایشهای خاوران تبریز و سالنهای سیتیسنتر اصفهان در صدر فهرست میزبانان قرار میگیرند.
اگرچه آذرماه برای دوستداران موسیقی پر از اجراهای متنوع است، اما یک عامل مهم میتواند همهچیز را تحتتأثیر قرار دهد: آلودگی هوا. هفته گذشته چند برنامه فرهنگی از جمله چند کنسرت در تهران لغو یا جابهجا شد و دستور تعطیلی نیز صادر شد. ادامه این وضعیت میتواند روی اجراهای نیمه دوم آذر نیز سایه بیندازد. هرچند اطلاعیه رسمی مبنی بر توقف کنسرتها در کل کشور منتشر نشده، اما شرایط فعلی نشان میدهد که احتمال لغوهای ناگهانی نباید نادیده گرفته شود.
تقویم کنسرتهای نیمه دوم آذرماه نویدبخش است و نشان میدهد سرمای پاییز هنوز جلوی رونق موسیقی زنده را نگرفته است. با اینحال، کیفیت سالنها، قیمت بلیت و شرایط جوی عواملیاند که تجربه مخاطب را میتوانند تحت تاثیر قرار دهند. قیمت بلیت از حدود ۲۵۰ هزار تومان آغاز و تا دو میلیون تومان نیز ادامه پیدا میکند. با در نظر گرفتن میانگین حدود یک میلیون و ۱۲۵ هزار تومان، حضور یک خانواده چهار نفره در یک کنسرت استاندارد حدود چهار میلیون و ۵۰۰ هزار تومان هزینه دارد؛ رقمی که برای بخش زیادی از جامعه همچنان مانع جدی است. از سوی دیگر، کیفیت صوتی نامناسب برخی سالنها، ازدحام بیش از حد یا آماده نبودن اجرایی برخی هنرمندان، همگی عواملی هستند که میتوانند تجربه مخاطب را تحتتأثیر قرار دهند و میزان استقبال از کنسرتها را تغییر دهند.
