به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از الجزیره، بیست و سومین «کنفرانس دوحه» با حضور تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر و مشارکت حدود شش هزار نفر از سران کشورها، سیاستمداران و دیپلمات های کنونی و سابق، فعالان رسانه ای و کارشناسان اجتماعی و اقتصادی از بیش از ۱۶۰ کشور جهان در پایتخت قطر برگزار شد.
هتل «شرایتون» دوحه طی روزهای شنبه و یکشنبه میزبان جلسات کنفرانس دوحه بود که امسال با موضوع «برقراری عدالت...از وعدهها تا واقعیت ملموس» برگزار شد و بیش از ۴۵۰ نفر در آن سخنرانی کردند. سخنرانان در این کنفرانس دو روزه به بررسی موضوعات و بحران های منطقه ای و بین المللی و در صدر آن جنایت دو ساله رژیم صهیونیستی علیه ملت فلسطین در نوار غزه و همچنین تحولات سودان، سوریه، یمن و چالش های مربوط به هوش مصنوعی و فناوری های نوظوهور پرداختند.
از مهمترین سخنرانان این کنفرانس میتوان به «محمد بن عبدالرحمان آل ثانی» نخست وزیر و وزیر خارجه قطر، «نواف سلام» نخست وزیر لبنان، «احمد الشرع» رئیس جمهور خودخودانده سوریه، «هاکان فیدان» وزیر خارجه ترکیه، «بدر عبدالعاطی» وزیر امور خارجه مصر، «خوزه مانوئل آلبارس» وزیر امور خارجه اسپانیا، «نچیروان بارزانی» رئیس اقلیم کردستان عراق، «مصطفی البرغوثی» دبیرکل جنبش ابتکار فلسطین، «هیلاری کلینتون» وزیر امور خارجه پیشین آمریکا و «بیل گیتس» مدیر و موسس مایکروسافت اشاره کرد.
امیر قطر با انتشار پیامی در شبکه های اجتماعی درباره کنفرانس دوحه تأکید کرد که «کنفرانس امسال در شرایط منطقهای و بینالمللی برگزار میشود که نیازمند تلاشهای هماهنگ برای کاهش تنش و حمایت از صلح و پایداری در منطقه و جهان، از طریق برقراری عدالت، ارتقای توسعه انسانی و اصول راهحلهای مسالمتآمیز برای درگیریهای مختلف است.»
محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخست وزیر و وزیر امور خارجه قطر، در سخنرانی خود در مراسم افتتاحیه کنفرانس دوحه تأکید کرد که چالشهای پیش روی منطقه را نمی توان جدا از کاهش احترام به قوانین بینالمللی که جهان شاهد آن است، دانست.
وی با بیان اینکه «عدالت اغلب در جریان حقوق بینالملل غایب است»، خاطرنشان کرد: تنها راهحلهای عادلانه میتوانند صلح پایدار را در جهان ایجاد کنند.
آل ثانی طی سخنانی در یکی از جلسات این کنفرانس خاطرنشان کرد که «آتشبس کامل در غزه را نمیتوان بدون خروج اسرائیل از نوار غزه محقق شده دانست» و تأکید کرد که «مذاکرات برای ترسیم مسیر مرحله بعدی در نوار غزه ادامه خواهد یافت.
محمد بن عبدالرحمن آل ثانی هشدار داد که «نقض آتش بس در نوار غزه توسط اسرائیل، تهدیدی برای شعلهور شدن دوباره درگیری است».
وی در مورد اتهاماتی مبنی بر اینکه قطر به جنبش مقاومت اسلامی (حماس) کمک مالی میکند، اظهار داشت که «این ادعاها بیاساس و همه اینها فقط اتهامات» است و افزود که «رابطه قطر با حماس ۱۳ سال پیش به درخواست ایالات متحده آغاز شد».
وزیر خارجه قطر با بیان اینکه صلح در منطقه بدون مشارکت همه طرفها محقق نمیشود، گفت کشورش به حمایت از مردم فلسطین ادامه خواهد داد، اما «برای بازسازی آنچه دیگران نابود کردهاند» بودجهای اختصاص نخواهد داد، که اشارهای به نابودی نوار غزه توسط اسرائیل در طول دو سال نسلکشی است.
در یکی از نشست های این مجمع هم که با عنوان «ایران و فضای امنیتی در حال تغییر منطقه» برگزار شد، وضعیت امنیتی منطقه پس از حملات تجاوزکارانه اسرائیل و آمریکا به ایران با حضور «جاسم محمد البدیوی» دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه پیشین ایران و «ناتالی توچی» مدیر موسسه امور بینالملل مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
ظریف در این سخنرانی گفت: «ایران نزدیک به هفت هزار سال طوفانهای مختلفی را پشت سر گذاشته است. ما مورد تهاجم واقع شدهایم و اشغال شدهایم اما هرگز از بین نرفتهایم. ما هنوز ایستادهایم و ایستاده خواهیم ماند.»
وی تصریح کرد: «پس از حملات آمریکا و اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران، تهران نشان داد، قادر است آسیبهای جدی به اسرائیل وارد کند.»
ظریف همچنین با اشاره به اینکه تخلیه پایگاههای نظامی آمریکا پیش از حملاتش به ایران نشان دهنده قدرت ایران بود، این سوال را مطرح کرد که «کدام زمان تا کنون بودهاست که ایالات متحده مجبور شود پیش از حمله (به کشوری در منطقه) پایگاههای خود را تخلیه کند؟»
هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه پیشین آمریکا هم طی سخنانی در نشست دوحه با تأکید بر اهمیت پایبندی به دیپلماسی مؤثر و قوانین بینالمللی برای مقابله با چالشهای پیچیده، گفت که «آمریکا در حال گذر از یک مرحله حساس در رابطه با ارزشهای اصلی و نقش خود در سیاست جهانی است».
کلینتون در مورد راهبرد دونالد ترامپ هم تأکید کرد که «تمرکز زیادی بر دور شدن از آنچه من ارزشهای اصلی آمریکایی میدانم وجود دارد و بازنگری در جهتگیریهای فعلی سیاست خارجی آمریکا ضروری است».
تجاوز رژم صهیونیستی علیه نوار غزه دیگر فقط یک بحران انسانی نیست، بلکه از نظر شرکتکنندگان غربی و عرب در نشست دوحه به آزمونی آشکار برای اعتبار گفتمان اروپایی در مورد حقوق بشر و حاکمیت قانون تبدیل شده است.
هاکان فیدان وزیر خارجه ترکیه نیز در نشست دوحه تاکید کرد که آنکارا از آغاز جنگ در اوکراین و غزه پیگیر توقف فوری درگیریها بوده است.
وی گفت: «با بحرانهای متعددی در غزه و اوکراین روبهرو هستیم و از همان ابتدا درخواست آتشبس کردهایم.»
فیدان همچنین از آمادگی ترکیه برای ایفای نقش در برقراری صلح در غزه خبر داد و توضیح داد که گفتوگوهایی برای تشکیل نیروی تأمین ثبات در غزه در جریان است.
«خوزه مانوئل آلبارس» وزیر امور خارجه اسپانیا هم از اسرائیل انتقاد کرد و گفت که «هر کسی که جنگی را آغاز میکند نباید پاداش بگیرد، بلکه باید امتیاز بدهد».
وی تأکید کرد: «زمان تأسیس یک کشور واقعی فلسطینی که شامل کرانه باختری و غزه تحت یک حکومت واحد فلسطینی باشد، فرا رسیده است. خشونت شهرکنشینان از کنترل خارج شده است و راه حل دو کشور تنها راه واقعی برای صلح برای فلسطینیها و اسرائیلیها است».
آلبارس توضیح داد که «تصمیم کشورش برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین به خاطر عدالت برای مردم فلسطین بوده است، علیرغم انتقاداتی که اسپانیا با آن مواجه بود».
برجستهترین و تأثیرگذارترین سخنرانی در نشست دوحه از سوی سیاستمدار فلسطینی، «مصطفی البرغوثی» دبیرکل جنبش ابتکار ملی، صورت گرفت. سخنرانی او با واکنش قابل توجهی روبرو شد که در تعامل شرکتکنندگان در داخل سالن مشهود بود.
البرغوثی در طول سخنرانی خود اظهار داشت که «غزه و فلسطین به طور کلی به معیار واقعی برای سنجش اعتبار عدالت بینالمللی تبدیل شدهاند» و او همزمان در مورد معنای ارزشهای اروپایی که به صورت گزینشی اعمال میشوند، ابراز تعجب و تردید کرد.
وی با اشاره به اظهارات کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، که اظهار داشت متجاوز و قربانی را نمیتوان در چارچوب جنگ روسیه علیه اوکراین یکسان دانست، از رویکرد اروپا در قبال تجاوز به نوار غزه انتقاد کرد و سپس این سوال را مطرح کرد که «آیا نمیتوان همین اصل را در مورد جنگ اسرائیل علیه غزه نیز به کار برد؟ این تناقض نه تنها نشان دهنده یک شکست اخلاقی است، بلکه حقوق بین الملل را به ابزاری سیاسی تبدیل میکند که بر اساس منافع و نه اصول مورد استفاده قرار میگیرد»
البرغوثی هشدار داد که «ادامه این استاندارد دوگانه نه تنها فلسطینیها را تهدید میکند، بلکه پایههای نظم بینالمللی مبتنی بر قانون را نیز تضعیف میکند و جهان را به جای قانون، به سمت منطق زور سوق میدهد».
