به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از بانک مرکزی، با اقدامات و تمهیدات بانک مرکزی برای توسعه ابزارهای تأمین مالی زنجیره تولید، هدایت نقدینگی به سمت فعالیتهای مولد اقتصادی و تسهیل تأمین مالی بنگاهها، میزان تأمین مالی بنگاههای اقتصادی از طریق ابزارهای تأمین مالی زنجیره تولید از ابتدای سالجاری تا ۱۳ آذرماه، از ۵۴ همت فراتر رفت.
تأمین مالی از طریق اوراق گام طی این مدت به ۲۰.۸ همت رسید، در حالی که این رقم در مدت مشابه سال قبل ۳.۹ همت بود. امکان انتقال اعتبار در زنجیرههای تولید و رصد کامل عملکرد این ابزارها، از ویژگیهای عمده این ابزارها است و زمینه مناسبی را برای هدایت اعتبار، جلوگیری از انحراف منابع از محل مصرف و افزایش کارایی و اثر بخشی ابزارهای تأمین مالی فراهم میکند.
برپایه گزارش بانک مرکزی، مجموع تأمین مالی صورت گرفته از طریق اوراق گام صادره توسط ۱۷ بانک در سال جاری تا ۱۳ آذر به ۲۰۸ هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به مدت مشابه سال قبل (۳۹.۵ هزار میلیارد ریال) رشد قابل توجهی را نشان میدهد، بیشترین میزان عملکرد تأمین مالی مشتریان با استفاده از اوراق گام به ترتیب توسط بانکهای رفاه کارگران و ملت انجام شده است.
در ادامه توسعه صنایع و زنجیرههای استفادهکننده از ابزار اوراق گام، تأمین مالی زنجیره صنایع مس توسط بانک ملت عملیاتی شد. شرکت ملی صنایع مس به عنوان رکن متقاضی، از طریق اوراق گام، زنجیرههای پاییندستی صنایع مس را تأمین مالی کرده است. بر این اساس، سهم اوراق گام به عنوان اولین ابزار تأمین مالی زنجیره تولید در تأمین مالی سرمایه در گردش بنگاههای اقتصادی کشور، از ابتدای سال تاکنون، در صنایع متنوعی از جمله خودروسازی، لوازم خانگی، صنایع غذایی، دارو و درمان، بازرگانی، فلزات و مس از ۱۱۴ همت فراتر رفته است.
بانک مرکزی با اشاره به اصلاح دستورالعمل اوراق گام در هیئت عالی این نهاد و اضافه شدن اشخاص حقیقی به شمول این اوراق و همچنین جذابتر شدن آن از منظر نقدشوندگی، پیشبینی کرد که با پیادهسازی مصوبات دستورالعمل، عملکرد این ابزار با شیب بیشتری افزایش یابد.
برات الکترونیکی زنجیره تولید؛ ابزاری برای تسهیل تأمین مالی بنگاههای اقتصادی
برات الکترونیکی زنجیره تولید از ابتدای سال جاری با قابلیت تأمین مالی سرمایه در گردش اشخاص حقیقی و حقوقی عملیاتی شده است. در حال حاضر ۱۰ بانک شامل صادرات ایران، سپه، صنعت و معدن، تجارت، ملی ایران، ملت، رفاه کارگران، سینا، پارسیان و شهر با دسترسی به زیرساخت مربوطه، قادر به صدور برات الکترونیکی زنجیره تولید هستند.
میزان تأمین مالی از طریق این ابزار در ۹ ماهه منتهی به ۱۳ آذر ماه سال جاری، بالغ بر ۳۳۸.۸ هزار میلیارد ریال بوده که توسط بانکهای تجارت، صادرات ایران، ملت، سپه، ملی ایران، صنعت و معدن، رفاه کارگران و سینا انجام شده است.
عمده استفاده از برات الکترونیکی زنجیره تولید جهت تسویه معاملات در حوزههای خودرو، دام و طیور، فولاد، انتقال آب، لوازم خانگی، نساجی، مواد غذایی و پلاستیک صورت گرفته است. همچنین در راستای گسترش کاربرد این ابزار و تسهیل تأمین مالی بنگاههای اقتصادی، بستر لازم جهت تسویه معاملات انجام شده در بورس کالا و بورس انرژی فراهم گردیده است.
کارت رفاهی متصل به اوراق گام؛ ابزاری برای افزایش قدرت خرید خانوار
در راستای افزایش قدرت خرید خانوار، بانک مرکزی اقدام به طراحی ابزاری جهت تأمین مالی خانوار بر پایه اوراق گام با عنوان «کارت رفاهی متصل به اوراق گام» کرده تا تأمین مالی خانوار و بنگاههای اقتصادی به صورت یکپارچه انجام شود. بر اساس این گزارش میزان کالای خریداری شده توسط خانوارها در چارچوب کارت رفاهی متصل به اوراق گام در بانک رفاه کارگران بالغ بر ۱۳.۲ هزار میلیارد ریال است.
با هدف حمایت از تولیدکنندگان برای خروج از رکود، افزایش قدرت خرید خانوار و توسعه کارکرد کارت رفاهی، بانک مرکزی اصلاح شیوهنامه این ابزار و امکان استفاده بیشتر از منابع داخلی بانکها را در تاریخ ۱۴۰۴/۰۷/۰۹ به شبکه بانکی ابلاغ کرد. انتظار میرود با عملیاتی شدن این تمهیدات، عملکرد کارت رفاهی به تدریج رشد قابل توجهی داشته باشد.
مهمترین اصلاحات صورت گرفته در شیوهنامه ابلاغی عبارتند از:
-
امکان خرید غیرحضوری از طریق درگاه پرداخت اینترنتی (IPG)
-
اضافه شدن سکوها، پلتفرمها و بازارگاهها (Market Place) به عنوان پذیرنده
-
افزودن حوزه خدمات به دامنه شمول کارت رفاهی برای پوشش نیازهای غیرکارایی خانوارها
-
افزایش سقف مبلغ کارت رفاهی متصل به اوراق گام به ۵ میلیارد ریال
-
تعدیل نسبت بهینه سررسید اوراق گام به دوره بازپرداخت اقساط کارت رفاهی برای جذابتر کردن ابزار و حمایت ویژه از بنگاههای تولیدی
پیشبینی میشود تسریع در پیادهسازی ابزار کارت رفاهی متصل به اوراق گام در سایر بانکها، نقش قابل توجهی در توسعه تأمین مالی خانوار در چارچوب فروش اقساطی از طریق شبکه بانکی ایفا کند.
مطالبات قراردادی؛ ابزاری برای تأمین مالی تامینکنندگان و پیمانکاران
در همین راستا، مطالبات قراردادی (فاکتورینگ) به عنوان ابزاری برای تأمین مالی تامینکنندگان و پیمانکاران تعریف شده است. ضوابط پذیرش این مطالبات با هدف واگذاری مطالبات تامینکنندگان و پیمانکاران از کارفرمایان به نهادهای مالی (شبکه بانکی) شبکه بانکی طراحی شده و در چارچوب ماده (۸) قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی مصوب ۱۵/۰۲/۱۳۹۸ مجلس شورای اسلامی تهیه و به شبکه بانکی ابلاغ شده است.
بر اساس اعلام بانک مرکزی، مطالبات قراردادی چندین پروژه غیر دولتی جمعاً به ارزش ۳,۶۰۲ میلیارد ریال از طریق معرفی سامانه وزارت امور اقتصادی و دارایی در بانکهای ملت، رفاه کارگران و صنعت و معدن پذیرش و تأمین مالی شده است.
