جهان باستان مملو از شگفتی است، برای مثال «نامههای عمارنه»، که اسنادی به جا مانده از فرمانروایان و بزرگان باستانیاند که در تلاش بودند با فرعونهای مصر روابط دیپلماتیک برقرار کنند.
«نامههای عمارنه» لوحهای گلی ۳ هزار سالهاند که جایگاه مصر باستان را در جهان از نو تعریف کردند.
به گزارش ایسنا، جهان باستان مملو از شگفتی است، برای مثال «نامههای عمارنه»، که اسنادی به جا مانده از فرمانروایان و بزرگان باستانیاند که در تلاش بودند با فرعونهای مصر روابط دیپلماتیک برقرار کنند.
وقتی «نامههای عمارنه» نخستینبار در مصر کشف شدند، بسیاری از پژوهشگران گمان کردند جعلیاند. آنها روی پاپیروس نوشته نشده بودند، بلکه متن روی لوحهای گِلی نوشته شده بودند؛ جنسی که در آن منطقه معمول نبود. زبان این کتیبهها هم مصری باستان نبود، بلکه نسخه میخی زبان «اکدی» بود. زبان «اکدی»، زبانی بود که تمدنهای همسایه مصر مثل آشوریان و بابلیان با آن مینوشتند.
با اینکه این لوحها در شهر باستانی «عمارنه» (یا آختآتن) (Akhetaten) پیدا شدهاند و به همین نام شناخته میشوند، اما منشأ آنها سرزمین فرعونها نبوده است. با توجه به ماده سازنده و سیستم نوشتاری آنها، میتوان نتیجه گرفت که پیامها در جای دیگری، همچون دربار حاکمان همبیعت و پادشاهان رقیب، نوشته شدهاند. هر لوح خطاب به رئیس حکومت مصر نوشته شده و وجود شبکهای دیپلماتیک، گسترده و پیچیده را نشان میدهد.
بیشترِ ۳۸۲ «نامه عمارنه» که تاکنون کشف شده است به قرن چهاردهم پیش از میلاد تعلق دارند که دورهای استثنایی در تاریخ مصر است. فرعون «آمنهوتپ چهارم» در این دوره دربار خود را از «تبس» به «عمارنه»، شهری که وقف «آتون» خدای خورشید بود، منتقل کرد. این انتقال اهمیتی مذهبی داشت؛ چراکه «آمنهوتپ» میکوشید «آتون» که خود را به او مرتبط میکرد و نامش را نیز در آغاز سلطنت به «آخِنآتن» تغییر داد، از دیگر خدایان و الهههای مصر متمایز کند.
بهجز چند ده لوح که شامل داستانهایی درباره افسانهها و حماسههایی است که احتمالا برای آموزش کاتبان سلطنتی به کار میرفتند، بقیه نامههای «عمارنه» واقعا نامه هستند. بیشتر این لوحها بهدست حاکمان تابع یعنی کسانی که بر شهرها و قلمروهای کوچک به نام فرعون حکم میکردند و مسائل مربوط به تجارت را به مقام بالاتر گزارش میکردند، نوشته شدهاند. نویسندههای این لوحها، فرعون را «سرورم» و «خورشید» و خود را خدمتگزاران او نامیدهاند.
در یکی از این نامهها که از سوی «Abi-milku» از «صور» نوشته شده است، اینطور آمده است: «هفتبار و هفتبار بر پای تو میافتم… آنچه پادشاه، سرورم، فرمان داد انجام دادهام. سراسر سرزمین از سپاهیان پادشاه، سرورم، بیم دارد.»
چند نامه هم توسط زیردستان نوشته نشدهاند، بلکه همتایان فرعون یعنی پادشاهان رقیبی که امپراتوریهای بزرگ و نیرومند را اداره میکردند، نوشته شدهاند. لحن این نامهها متواضعانه نیست و معمولا فرعون را «برادر» خطاب میکنند. این نامهها درباره اختلافات نیستند، بلکه هدایا و پیشنهادهای ازدواج سلطنتی را اعلام میکنند. در نامهای از «آشور-اوبالیت یکم»، نخستین شاه امپراتوری آشوری میانه آمده است: «فرستادهای که نزد تو فرستادهام را معطل مکن. باید بیاید، تو و سرزمینت را ببیند و سپس بازگردد.»
همانطور که موزه متروپولیتن در مقالهای اشاره کرده است، «نامههای عمارنه» بهنوعی هم کارکرد عملی و هم تشریفاتی داشتهاند. آنها برای اینکه صرفا خوانده شوند نوشته نمیشدند، بلکه در جریان مراسم درباری با صدای بلند قرائت میشدند. اندازه، شکلها و رنگهای متفاوت لوحها نشان میدهد که هر حاکم قالبهای خاص خودش را داشته است.
این نامهها به دلایل مختلفی تاکنون سالم باقی ماندهاند. نخست اینکه، این نامهها که برخی از آنها در دورههای مختلف میان آرشیوها جابهجا شدهاند، بهعنوان بایگانی درخواستها، دعوتها و رشوهها برای مراجعات آینده نگهداری میشدند. همچنین، بسیاری از نامهها یادگاریهایی از روابط محترمانه یا ارزشمند بهشمار میآیند و برای ارزش عاطفی و حیثیتی که داشتند نیز نگه داشته شدهاند.
پربیننده ترین پست همین یک ساعت اخیر
منبع خبر "
عصر ایران" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد.
(ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
