خبرگزاری مهر، گروه استان ها: اگر از این پدیده به عنوان شاهکاری بینظیر و زیبا در دل کویر یاد کنیم، سخنی به گزاف نگفتهایم. زمیننگارهای منحصربهفرد و تابلویی مینیاتوری در سرزمین آسبادها که خالقی جز خداوند ندارد و در گسترهای به وسعت ۲۵ کیلومتر مربع بر بوم زمین نقش بسته است؛ جلوهای چنان چشمنواز که آن را «کوههای مریخی» نام نهادهاند.
کوهها و تپههای مینیاتوری نهبندان در فاصله پنج کیلومتری این شهر قرار دارند و هر رهگذری که چشمش به آنها میافتد، از زیبایی این نگارگری طبیعی انگشت حیرت به دندان میگیرد. تپههای ماسهای یا همان کوههای مریخی نهبندان با ترکیب رنگهای خیرهکننده، در دو سوی جاده نهبندان به شهداد کشیده شدهاند؛ جادهای که گویی شما را به سیارهای دیگر میبرد.
این کوههای مینیاتوری یک کیلومتر عرض و ۲۵ کیلومتر طول دارند و از بهترین آثار زمینشناسی شرق کشور به شمار میآیند. ترکیب رنگهای دوران کواترنری در این منطقه آنچنان با ظرافت کنار هم چیده شده که انسان گاه میان رویا و واقعیت سرگردان میشود.
این کوههای کلهقندی رنگارنگ بهدلیل نوع رسوباتی که در دل خود دارند تقریباً فاقد پوشش گیاهیاند و ارتفاعشان از ۵ تا ۱۰۰ متر متغیر است. همین ویژگیها سبب شده طبیعتدوستانی که آوازه یا تصاویر آن را دیدهاند، در سفر به خراسان جنوبی بازدید از این منظره بدیع را از دست ندهند.
رویایی طبیعی در کویر
تپههای طوسی، سفید و رنگارنگ با واریزههایی که در پای آنها پراکنده است، جاده میانگذر را به یکی از رویاییترین و کمنظیرترین مسیرهای ایران تبدیل کرده است.
بهترین زمان برای دیدن این جاذبه شگفتانگیز، روزهای بهار است، زمانی که هوا معتدل است و میتوان ساعات دلانگیزی را در کنار این مینیاتور طبیعی سپری کرد.
به گفته سید احمد برآبادی، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی، این تپههای ماسهای که به کوههای مریخی مشهورند، در گسترهای به طول ۲۵ کیلومتر و عرض یک کیلومتر در حاشیه جاده نهبندان–شهداد قرار گرفتهاند.
وی با اشاره به اینکه تنها نمونه مشابه این آثار طبیعی در ایران، در چابهار وجود دارد، میگوید: تنوع رنگ این تپهها که قدمتشان به دوران کواترنری بازمیگردد، چنان چشمگیر است که هر بینندهای را مسحور میکند.
ثبت در فهرست ملی
وی با اشاره به ثبت این اثر طبیعی در سال ۱۳۹۴ در فهرست آثار ملی، توضیح میدهد: وقتی عرصهای طبیعی در فهرست آثار ملی ثبت میشود، میراث فرهنگی به عنوان متولی، مسئولیت حفاظت از آن را برعهده دارد.
وی تأکید میکند: دستگاههای اجرایی و مردم باید در حفظ و حراست از این آثار کوشا باشند، چراکه اگر چنین پدیدههایی آسیب ببینند، ایجاد دوباره آنها همچون پیدایش اولیهشان ممکن است میلیونها سال زمان ببرد.
برابادی گفت: همچنین بر اساس قوانین حفاظت از آثار طبیعی، هرگونه ساختوساز یا رفتوآمدی که باعث تخریب اثر شود، در عرصه و اعیان این منطقه ممنوع است.













