به گزارش مشرق، مراسم رونمایی از کتابهای مرکز تحقیقات و نشر معارف دفاع مقدس و مجاهدتهای سپاه با موضوع «تبیین نقش زنان در دفاع مقدس»، ظهر امروز با حضور سردار شریف سخنگوی سپاه و جمعی از نویسندگان و پژوهشگران دفاع مقدس برگزار شد.
بخش اعظم مطالبات رهبر انقلاب در حوزه دفاع مقدس، مرتبط با نقش زنان است
در ابتدای این مراسم حسن علایی فعال مدیر گروه فرهنگی، اجتماعی مرکز اسناد، تحقیقات و نشر معارف دفاع مقدس و مجاهدتهای سپاه، گفت: ما در گروه پژوهشی و اجتماعی مرکز، مبتنی بر فرمایشات حضرت آقا و مطالبات ایشان، در پی تبیین نقش مردم در دفاع مقدس هستیم. مرکز کتابی را تحت عنوان منشور هدایت منتشر کرده که درباره مطالبات رهبری در حوزه دفاع مقدس است. در آن کتاب بیش از ۱۸۰ مطالبه مقام معظم رهبری در حوزه دفاع مقدس احصا شده است که بخش اعظم این مطالبات در حوزه تبیین نقش زنان در دفاع مقدس است.
علایی فعال ادامه داد: خوشبختانه این مرکز خاصه گروه مطالعات فرهنگی اجتماعی بنا را بر این گذاشته که به نقش زنان در دفاع مقدس بردازد و امروز شاهد انتشار ۱۲ عنوان کتاب هستیم که ۶ عنوان از آنها قبلا رونمایی شده و امروز از ۶ عنوان تازه رونمایی میشود. در این مطالبات موضوعاتی هم فرمودند که باید به آن بپردازیم و درواقع محتوای این کتابها را تشکیل میدهد؛ از جمله خاطرات زنان فعال در دفاع مقدس یا پشتیبانی در جنگ یا خاطرات همسران و مادران شهدا. بخشی از کتابهای ما جنبههای پژوهشی دارد که کتاب «از خانه تا سنگر» اینگونه است. همچنین کتابی به نام «نقش زنان در دفاع مقدس» داریم که مبتنی بر سبک زندگی مادران شهدا است. ما یک مجموعه ۱۵ جلدی تعریف کردیم که در این مجموعه به خاطرات همسران فرماندهان میپردازیم. خوشبختانه از این مجموعه ۲ جلد منتشر شده است. در بخش ترجمه هم بعضی از این کتابها را به زبانهای دیگر هم ترجمه کردیم. ویژگی اصلی و ممتاز این کتابها این است که نویسنده این کتابها اغلب خانمها هستند. یعنی سنخیت کامل بین نویسنده و راوی رعایت شده است.
جنگ ۱۲ روزه فرصت خوبی برای اسطورهسازی ادبی و هنری است
سپس مریم شادی رئیس سازمان نشر آثار و ارزشهای مشارکت زنان در دفاع مقدس، گفت: طی سنوات گذشته همکاریهای خوبی با این مرکز داشتهایم و امیدواریم این همکاریها توسعه بیشتری پیدا کند. ما در حوزه زنان و دفاع مقدس به جد نیازمند کتابی هستیم که واقعیتهای موجود در عرصه زنان را در حوزه دفاع مقدس و پس از دفاع مقدس روایت کند. آن چیزی که امروز در حوزه زنان و دفاع مقدس نیازمند هستیم روایت خردمندانه از فعالیت زنان است.
شادی ادامه داد: روایتهایی که ما از جنگ ۱۲ روزه دیدیم، تفاوتهایی با روایتهای دفاع مقدس دارد. به واسطه نوع جنگی که شاهد بودیم، تنها بیان روایت معنا ندارد. آن چیزی که مهم است، فهم روایت است. در جنگ ۱۲ روزه به شدت نیازمند فهم روایت هستیم و این فهم روایت باید ما را به سمت بیان سوق دهد.
وی با بیان اینکه قصه زنان دفاع مقدس تمامشدنی نیست، گفت: ما در این مدت رویدادهای بسیار زیادی برگزار کردیم و من در این رویدادها چند آسیب جدی دیدم. حرفم را با یک مثال بیان میکنم. ما یک رویداد فرهنگی را برای دختران دانشآموز برگزار کردیم و از آنها خواستیم بر اساس روایتی که از زنان شهید دارند، در شاخه هنری خودشان بازآفرینی کنند و اثری هنری خلق کنند. تقریبا در ۱۸ منطقه تهران این طرح را اجرا کردیم و بسیاری از دانشآموزان ما روایتهای لازم را از قصه زنان پیدا نکرده بودند تا در قالب هنر بازآفرینی کنند. با اینکه سالهاست در حوزه زنان و دفاع مقدس فعالیت میکنیم هنوز نتوانستهام مفاهیم را به نسل تازه منتقل کنیم. یکی دیگر از نکات این است که روایتهای ما از زنان دفاع مقدس نیاز به بازنگری دارد. ما نیاز به روایت هنرمندانه داریم. رهبر انقلاب میفرمایند این گنجینه تمام نشدنی نیازمند خلق هنرمندانه است. اگر خانمی کتابی را قلم میزند این کتاب باید زمینهساز برای خلق اثر در یک هنر دیگر باشد.
وی در پایان گفت: جنگ ۱۲ روزه فرصت خوبی برای ما فراهم کرده که دست به تولید آثار ادبی و هنری بزنیم. خواهش میکنم این فرصت را غنیمت بشماریم و آثاری خلق کنیم که ماندگار باشند و برای فرهنگ ما اسطورهسازی کنند. ما طرحی را تحت عنوان نقش زنان در جنگ ۱۲ روزه شروع کردهایم. در حوزه کتاب و شعر و هنرهای تجسمی فراخوان زدهایم و امیدواریم اتفاق خوبی در این حوزه بیفتد.
کتاب «سرو گلستان من» یک عاشقانه متفاوت است
سپس خانم محبوبه معراجیپور نویسنده کتاب «پری کارون»، گفت: سال ۹۱ کتابی به نام چایخانه نوشتم که درباره فعالیت بانوان در چایخانه اهواز بود. آقای علایی خواستند که رمانی برای بانوان نوشته شود؛ من یک شخصیت را گرفتم که مناسب نسل جوان به ویژه دختران نوجوان باشد. شخصیت پری را خلق کردم و این شخصیت را از دل ماجراهایی عبور دادم. پری میخواهد وارد این پایگاه شود و او را راه نمیدهند. پری نقاش است و با بوم و رنگ کار میکند. پیچشهایی در کار است که به نظرم خوشتان خواهد آمد.
در ادامه زهرا حاجیوند خالق کتاب «آخرین دیدار»، گفت: این کتاب حاصل ۴۰ ساعت مصاحبه با خانم باغبانی است. ایشان از دوره نوجوانی وارد زندگی میشوند و بعد از آن چالشهایی در زندگی دارند که ایشان را آبدیده میکند. خانم باغبانی تقریبا هجده ساله هستند که صاحب شش فرزند میشوند. یعنی در سن خیلی کم مادر شش تا بچه میشوند و سعی میکنند آنها را با آموزههایی که از مادرشان دیدهاند تربیت میکنند. ایشان در ادامه با قصه انقلاب درگیر میشوند و با بچهها همراه میشوند.
سخنران بعدی سمانه نیکدل خالق «سرو گلستان من» بود که گفت: این کتاب حاصل ۱۲۰ ساعت مصاحبه با همسر شهید مدافع حرم، شهید قربانی است. زندگی ایشان خیلی پرفراز و نشیب است؛ از دفاع مقدس شروع میشود و به دفاع از حریم اهل بیت ختم میشود. چالشهایی که زندگی خانم قربانی دارد و صبری که از خودش نشان میدهد، در این کتاب روایت شده است. از چالشهایی که در حین مصاحبه داشتم این بود که حاضر نبودند درباره وقایع بعد از شهادت شهید قربانی صحبت کنند. در حالی که فعالیتهای بسیار زیادی داشتند، میگفتند من فعالیتهای پس از شهادت را برای تسکین دل خودم انجام دادهام، نه برای روایت کردن. راضی کردن ایشان برای صحبت کردن یکی از چالشهای من بود.
وی ادامه داد: ایشان گروهی در اندیمشک راه انداختند که از سال ۹۵ به دیدار خانوادههای شهدا میروند و خاطراتشان را ثبت و ضبط میکنند. این دیدارها امروز این قابلیت را دارد که تبدیل به کتاب شوند. همچنین فعالیتهای این گروه قابلیت الگوسازی برای کل شهرها را دارد. درباره خود کتاب «سرو گلستان من» هم بگویم که این کتاب یک عاشقانه متفاوت است. یک زندگی که پر از قهر و آشتی است و همه چیز در خودش دارد.
همانطور که نقش مردان روایت نشده، نقش زنان در دفاع مقدس هم روایت نشده است
در ادامه سردار رمضان شریف رئیس مرکز تحقیقات و اسناد دفاع مقدس، گفت: دفاع مقدس یکی از مقاطع حساس انقلاب اسلامی است؛ هم به لحاظ زمانی هشت سال طول کشیده و هم به لحاظ تأثیری که در تداوم انقلاب داشته است، مهم است. همچنین این برهه زمانی برای کسانی که به دنبال رهایی و آزادی بودند، یک الگو است.
سردار شریف به اهمیت پیروزی در جنگ اشاره کرد و گفت: اگر مردمی و قومی و کشوری در جنگ شکست بخورند، یک تحقیر درازمدتی میبینند و با دیده حقارت نگریسته میشوند؛ چون نتوانستند از حیثیت و آرمانها و ایدههای خودشان دفاع کنند. نه تنها آن نسل، بلکه حتی فرزندان آنها هم این احساس حقارت را دارند. نمونه آن همین ژاپنیها هستند که به در و دیوار میزنند تا حقارت شکست در جنگهای گذشته را جبران کنند. اما ملت ایران با اینکه انقلاب اسلامی نوپا بود و جنگ در شرایط خاصی شروع شد، به رهبری حضرت امام آن را با شکست دشمن به پایان برد. بنابراین در این مقطع ملت ما سربلند بیرون آمد. ملت ما یکپارچه در جنگ حضور پیدا کردند و سختیها را تحمل کردند تا کشور پیروز شود. کسانی که به اوج سعادت رسیدند به شهادت رسیدند یا جانباز شدند و سپس همسرانی که رنج دوری از همسران را بر دوش کشیدند و خوش درخشیند. اما ما نتوانستیم طوری که باید و شاید این مقاومت را روایت و تصویر کنیم.
وی ادامه داد: زنان خیلی از این که نقششان به خوبی روایت نشده گلایه نکنند، چرا که وضع مردان هم فرقی با حوزه زنان ندارد. هزاران هزار حماسه و انسانهای از جانگذشته داریم که هنوز هیچ اسمی و نامی از آنها برده نشده است. حتی در محله و شهر و روستای خودشان هم گمنام هستند، چه برسد به سطح ملی. متأسفانه ما نتوانستیم از هزاران هزار حادثه دفاع مقدس، تصویرسازی کنیم.
رمضان شریف افزود: یکی از محورهای اصلی عملیات روانی دشمنان ما علیه جمهوری اسلامی، موضوع زنان است. علی رغم اینکه همه آمارها نشان میدهد جمهوری اسلامی در حوزه زنان تقریبا یک کار بیسابقهای را حتی در مقایسه با کشورهای اسلامی انجام داده است، به کشور ما در حوزه زنان هجمه وارد میکنند. شما آمار دانشجویان و فارغالتحصیلان خانمها را ببینید؛ اصلا قابل مقایسه با دوران گذشته نیست. تعداد اساتید دانشگاه و پژوهشگران و… همین کار بزرگ ما را نشان میدهد. با اینهمه یکی از حرفهای دشمن این است که جمهوری اسلامی به زنان بها نداده و آنها را تحقیر کرده است. نه تنها رسانه های بیگانه، بلکه برخی رسانههای داخلی هم در این آتش میدمند.
باید نقش زنان در اداره جامعه را به رخ دشمن بکشیم
سخنگوی پیشین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، گفت: فشارهای عجیب و غریبی صورت میگیرد و تلاش میکنند کارکرد جمهوری اسلامی را نادیده بگیرند. من فکر میکنم بخش عمدهای از آن ناشی از کمکاری ماست. باید تلاش کنیم عملکرد و چهره درخشان و ماندگار و قابل تحسین زنان این سرزمین را به تصویر بکشیم. کارهایی را از گذشته شروع کردهاند و دارد به بار مینشیند. ما هم سعی میکنیم برای جبران این کمکاریها تلاش کنیم. وظیفه ماست که خانوادههای شهدا را تکریم کنیم. شما مطمئن باشید که اگر ما بتوانیم واقعیت زنان در دفاع مقدس را روایت کنیم، نیاز به هیچ غلوی و بزرگنمایی نداریم. همین که اصل واقعیت را به افکار عمومی منتقل کنیم، کار خودش را میکند. اما منکر نیستیم که باید هنرمندانه قلم بزنیم و با ظرافت اثر تولید کنیم.
رئیس مرکز تحقیقات و اسناد دفاع مقدس، افزود: دشمن تلاش میکند از نقاط ضعف ما بهره بیشتری ببرد. اگر بتوانیم نقش زنان را در اداره جامعه و پیشرفت کشور به رخ بکشیم، دشمن عقبنشینی میکند یا حداقل در ذهن جوانانمان این سوال مطرح میشود که کدام یک از طرفین دارند درست میگویند؟ ما متأسفانه در ارائه این مسائل زیاد تلاش نکردیم. شاید هم این را یک امر بدیهی دانستیم و برای همین کار نکردیم. دشمن مردان و زنان ما را نشناخته است. ریشه هر دو جنگ علیه ما، ناشی از عدم درک همین مسأله بود. صدام فکر میکرد ایران یک کشور به هم ریخته است و نهادها سردرگم هستند و ملت هنوز تصمیم جدی نگرفتهاند برای اینکه تا چه میزان از نظام دفاع کنند. این عدم شناخت از مدیریت امام و نقش مردم صدام را به چنین اشتباهی انداخت. جنگ ۱۲ روزه هم دوباره ناشی از یک تحلیل اشتباه بود، مبنی بر اینکه ملت ناراضی هستند و اگر حمله کنیم به اهدافمان میرسیم. بیست سی سال تلاش کردند که به این نقطه اوج برسند و فرماندهان را به شهادت برسانند و دانشمندان را ترور کنند و بتوانند ظرف چهار پنج روز جمهوری اسلامی ایران را تسلیم کنند. تکنولوژی روز را به مدد گرفتند و گفتند بین سه تا پنج روز کار نظام را تمام میکنند. امروز هم بر همه مشخص است که مجموعه سازمان ناتو با همه شاخ و برگش در این تقابل حضور داشتند. هرچند تعدادی از کشورهای همسایه ما نسبت به دوران دفاع مقدس قدری بیشتر احتیاط کردند.
دشمن میخواهد امید را از جوانان بگیرد
وی ادامه داد: در جنگ ۱۲ روزه هم نقش خانوادهها و نقش زنان پررنگ بود. دشمن میخواست مردم یا سکوت کنند یا به کمک آنها بیایند. دقیقا برعکسش اتفاق افتاد. مردم نه سکوت کردند و نه با آنها همراهی کردند. در روزهایی که مردم را تهدید میکردند که تهران را تخلیه کنید، تراکم جمعیت نشان میدهد که نقش زنان برجسته و پررنگ است. همانطور که در دفاع مقدس به جایی نرسیدند، در این جنگ ۱۲ روزه هم شکست خوردند. اگرچه به بخشی از سرمایههای ما آسیب رساندند. ولی در نهایت خیر و برکتی که نصیب جمهوری اسلامی شد، به خاطر تدابیری بود که این فرماندهان عزیز بر اساس تجربیات دفاع مقدس داشتند. همه دنیا ایران اسلامی را تحسین کردند. شما مطمئن باشید در آینده اسناد همکاری کشورها با رژیم صهیونیستی منتشر میشود و آن موقع به عظمت کار نیروهای مسلح و سازمان سپاه پی خواهید برد.
وی افزود: همه تلاش دشمن این است که امید را از جوانان و مردم ما بگیرد. ما وظیفه داریم با تبیین درست مقاومت مردممان، این عملیات روانی و رسانهای را خنثی کنیم. مطمئن باشید آینده از آنِ انقلاب اسلامی است. این وعده قرآن کریم است که حتما محقق خواهد شد. ملت ما هم در ۴۷ سال گذشته نشان دادهاند که به آرمانهای انقلاب پایبند و گوش به فرمان رهبری انقلاب اسلامی است. همانطور که امام در دفاع مقدس نقش محوری داشت، رهبر معظم انقلاب هم در این هیاهو به خوبی ملت را آرام کردند و نیروهای مسلح را سامان دادند.
تقدیر از نویسندگان و رونمایی از تازهترین کتابهای مرکز تحقیقات و اسناد دفاع مقدس
در ادامه با حضور سردار رمضان شریف از محبوبه معراجیپور، زهرا حاجیوند، سمانه نیکدل نویسنده، منصوره قنادیان و حسن علایی فعال تقدیر شد.
پایانبخش این مراسم رونمایی از تازهترین کتابهای مرکز تحقیقات و اسناد دفاع مقدس بود که توسط سردار رمضان شریف و جمعی از نویسندگان از آنها رونمایی شد. در این مراسم از کتابهای «از خانه تا سنگر»، «پریکارون»، «شاید فردا بیاید»، «خانه چوبی»، «قصه آن دختر شیراز» و «آخرین دیدار»، رونمایی شد.
