حجتالاسلام سید جواد سلیمانی در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن تشریح دیدگاههای خود درباره لزوم اصلاح نظام بودجهریزی با نقدی همه جانبه به رویه فعلی بودجهریزی، به دفاع از نهادهای فرهنگیِ اثرگذار پرداخت و گفت: کاهش بودجه این نهادها بدون اصلاح ساختاری و مبارزه واقعی با فسادهای کلان اقتصادی، به ضربهزدن به تربیت و تعالی جامعه منجر خواهد شد.
به گفته وی مسئولان به جای شمشیر کشیدن روی نهاد فرهنگی، برای مقابله با ستون پنجمهای دشمن در بدنه اقتصادی کشور اقدام کنند.
لزوم بازنگری اساسی در «فونداسیون» بودجهریزی کشور
سلیمانی با اشاره به نامهای که اخیراً از سوی برخی درباره حذف یا کاهش بودجه این نهادها مطرح شده، این بحث را نیازمند بررسی عمیقتری دانست و ادامه داد: نخستین و اساسیترین مشکل در ساختار کلی نظام بودجه ریزی است.
امام جمعه لاهیجان اضافه کرد: نظام بودجه ما، توزیع بودجه، بودجه ریزی و اساساً بودجه نویسی دارای اشکالاتی است هم دولت و هم مجلس باید دوباره بنشینند، هدف گذاری کنند و یک سر و سامانی به نظام بودجه کشور بدهند.
وی افزود: این بازنگری باید با حضور کارشناسان و متخصصان و بر اساس نیازهای واقعی جامعه امروز انجام شود هر چند این فرآیند ممکن است زمان بر باشد، اما به دلیل هدر رفت زیاد منابع و تبعات آن در عرصههای تربیتی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی، واقعاً ضرورت دارد.
تخصیص بودجه بر مبنای کارآمدی، شفافیت و گزارش عملکرد میدانی
سلیمانی به اصل تخصیص بودجه به نهادهای فرهنگی پرداخت و گفت: بودجه را بر اساس کارآمدی و بر اساس میزان تأثیرگذاری باید تعیین کرد.
وی با انتقاد از برخی نهادهای غیرشفاف و بیاثر که صرفاً بودجهگیر هستند، هشدار داد: برخی از نهادها نه گزارش میدهند و نه کار مؤثری انجام میدهند؛ با این حال، حذف کلی و بیضابطه بودجه راه حل درستی نیست؛ باید با بهینهسازی و مدیریت، ساز و کارهای مشخص تعریف شود.
به گفته وی، بودجه باید بر اساس سازوکارهای مشخص تخصیص داده شود و گزارش عملکرد نیز در میدان مطالبه شود، نه صرفاً چند عکس، چند گزارش یا چند فایل که که هرکسی میتواند تهیه کند.
افزایش بودجه در حوزههای فرهنگی اولویتدار، نه انتقال به بخش تولید
امام جمعه لاهیجان بر خلاف دیدگاه کاهش بودجه فرهنگی، بر لزوم افزایش آن در حوزههای استراتژیک تأکید کرد: ما باید در نظام بودجه، اتفاقاً بودجه را در برخی از نهادها بیشتر هم بکنیم.
وی با اشاره به اولویتهای اعلامی دولت در عرصههایی مانند حجاب، ترافیک، صرفه جویی، فرزند آوری و ازدواج گفت: در این عرصههای حیاتی که کمبود در آنها ضربه زننده است، باید بودجه افزایش یابد.
سلیمانی مخالفت خود را با انتقال بودجه فرهنگی به بخش تولید اعلام کرد و گفت: بودجه فرهنگی را نباید صرف کار تولید کرد؛ ما در حوزه فرهنگ نیازمند تربیت انسان هستیم، تولید ماشین و ابزار کار دیگری است و باید در جای خود انجام شود.
مخالفت با برخورد سلبی، موافقت با مدیریت و امتیازدهی به نهادهای مؤثر
سلیمانی در جمعبندی این بخش اظهار کرد: بنده با آنچه که دولت در نظر دارد کاملاً مخالفم، اما موافق مدیریت، تعریف ساز و کار و اینکه ما نسبت به دستگاههای فرهنگی و مؤسسات فرهنگی بخواهیم امتیازی قائل بشویم، این را من قائلم.
وی هشدار داد: برخورد سلبی و ریاضتی با مؤسسات فرهنگی اصیل، باعث افت کار فرهنگی، ناامیدی جامعه از تربیت و تعالی خواهد شد.
امام جمعه لاهیجان وزارت آموزش و پرورش را به عنوان «تابلوی عبرت» دانست و گفت: این وزارتخانه عریض و طویل به دلیل کمبود بودجه، در تربیت مؤثر دانشآموز ناتوان است همین را شما عبرت بگذارید برای سایر مؤسسات.
اولویت مقابله با فساد و اختلاس است، نه فشار بر فرهنگ
حجتالاسلام سلیمانی در واکنش به انتقادها نسبت به بودجه فرهنگی اظهار کرد: اگر واقعاً قصد دارید با عزم جدی و عدالت بودجهها را سامان دهید، ابتدا باید به سراغ پروندههای اختلاس بروید، سپس به مسائل پتروشیمیها و برخی بنگاههای اقتصادی رسیدگی کنید.
وی برخی از بنگاههای اقتصادی را متهم کرد که مردم و حتی دولت و نظام را به چالش میکشند و افزود: برخی از این بنگاهها ستون پنجم دشمن هستند و عملاً آب به آسیاب دشمن میریزند، اگر بنا است اقدامی صورت گیرد، باید از آنها آغاز شود، منابعشان گرفته شود و در مسیر تقویت فرهنگ هزینه گردد.
امام جمعه لاهیجان از مسئولان خواست به جای فشار بر نهادهای فرهنگی، منابع مالی بازیافته از پروندههای فساد را به این نهادها تزریق کنند و افزود: میتوان حتی دستگاههای فرهنگی جدید معرفی کنید و بودجههای بازگشتی را در اختیار آنها قرار دهید.
تفکیک نهادهای مؤثر از نمایشی و لزوم پایهریزی اساسی
سلیمانی در پایان مجدداً تأکید کرد: با نهادهای فرهنگی اثرگذار و کارآمد باید حمایت شد، اما نهادهای کماثر یا فرمالیته باید مدیریت یا در نهایت حذف شوند. اما این هرگز به معنای حمله کلی به تمام نهادهای فرهنگی نیست.
وی دلیل این امر را فقدان زیرساخت و سازوکار کلی دانست و گفت: وقتی شما ساز و کار ندارید، وقتی فعلاً هیچ ستونی برای کار فرهنگی در این کشور ندارید و تناقض گوییها است که به کارهای فرهنگی ضربه میزند.
امام جمعه لاهیجان با ذکر مثال فعالیت در حوزه مد لباس ایرانی-اسلامی، به تناقض بین شعارها و اقدامات عملی اشاره کرد که به فعالان فرهنگی ضربه میزند ادامه داد: شما بیایید سازوکار تعریف کنید، ستونهای تربیتی ایجاد کنید، دوباره بنشینید هدفتان را معین کنید. آن وقت هر کسی کمکاری کرد، حذفش کنید.
