به گزارش خبرنگار مهر، صالح قاسمی در همایش «ایران جوان» با اشاره به تغییرات عمیق جمعیتی در سالهای اخیر اظهار کرد: نرخ باروری که در گذشته بیش از شش فرزند به ازای هر زن بود، اکنون به حدود یکونیم فرزند کاهش یافته و این عدد در برخی استانها به مراتب پایینتر است.
وی با بیان اینکه استانهای شمالی در وضعیت بحرانی قرار دارند، افزود: گیلان و مازندران کمبارورترین استانهای کشور هستند و نرخ باروری در این استانها به حدود یک فرزند به ازای هر زن رسیده است؛ وضعیتی که همزمان با افزایش سریع سالمندی، آینده توسعه این مناطق را با چالش جدی مواجه میکند.
دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت کشور با اشاره به عبور سهم سالمندان از مرز ۱۴ درصد در کشور گفت: گیلان و مازندران با بیش از ۱۷ درصد جمعیت سالمند، در صدر استانهای سالمند ایران قرار گرفتهاند و این موضوع پیامدهای اقتصادی و اجتماعی گستردهای به همراه دارد.
قاسمی با اشاره به روند تولد در کشور خاطرنشان کرد: برای نخستین بار طی چند دهه اخیر، تعداد تولدهای سالانه به کمتر از یک میلیون مورد رسیده و در سال ۱۴۰۳ حدود ۹۸۰ هزار تولد به ثبت رسیده است.
وی در عین حال از شکلگیری نشانههای مثبت در رفتارهای جمعیتی خبر داد و گفت: افزایش تولد فرزندان سوم به بعد، کاهش فاصله زمانی میان ازدواج و تولد نخستین فرزند، رشد تمایل زوجها به فرزندآوری بیشتر و کاهش محسوس سقطهای غیرقانونی، از جمله روندهایی است که میتواند در صورت تداوم، مسیر جمعیتی کشور را اصلاح کند.
فاصله بین ازدواجها تولد فرزند اول کاهش یافته است
این پژوهشگر جمعیتشناسی افزود: فاصله میان ازدواج و تولد فرزند اول که پیشتر به بیش از پنج سال میرسید، در سالهای اخیر کوتاهتر شده و این تغییر نشان میدهد بخشی از موانع ذهنی و رفتاری در حال کاهش است.
قاسمی با تأکید بر اینکه بحران جمعیت تنها یک مسئله اجتماعی نیست، تصریح کرد: کاهش جمعیت فعال، فشار مضاعف بر اقتصاد، کمبود نیروی کار، تضعیف صندوقهای بیمهای و افزایش وابستگی به نیروی کار مهاجر، از پیامدهای قطعی ادامه این روند خواهد بود.
وی در ادامه با اشاره به وضعیت ازدواج جوانان گفت: برخلاف برخی برداشتها، اکثریت جوانان خواهان ازدواج هستند، اما مشکلات اقتصادی و معیشتی، روند تشکیل خانواده را دشوار کرده است. کاهش جمعیت جوان در سن ازدواج و رواج کمالگرایی افراطی، از عوامل اصلی افت ازدواج به شمار میرود.
دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت کشور در پایان با اشاره به آثار تکفرزندی اظهار کرد: دادهها نشان میدهد خانوادههای تکفرزند در مقایسه با خانوادههای چندفرزند، آسیبپذیری بیشتری در حوزههای تربیتی و پایداری خانوادگی دارند.
