احساس لرزش یا گزگز خفیف گاهبهگاه در ناحیه لگن معمولاً جای نگرانی ندارد. این احساس معمولاً از اسپاسم عضلانی لگن ناشی میشود و بهصورت مقطعی ظاهر و محو میشود، مشابه با پرش عضلانی پلک یا بازو. با اینحال، اگر احساس لرزش در ناحیه لگن یا واژن بهصورت مکرر یا شدید رخ دهد، ممکن است نشانهای از یک بیماری زمینهای باشد که نیاز به درمان دارد. در ادامه، اطلاعات بیشتری درباره احساس لرزش در ناحیه لگن یا واژن، علل آن و راههای مقابله با آن ارائه شده است.
احساس لرزش خفیف و گاهبهگاه در ناحیه لگن در زنان، بهویژه در سنین 40 تا 80 سال، شایع است. کارشناسان پزشکی معتقدند این مشکل ممکن است به دلیل عوارض زایمان، آسیبهای لگنی، جراحیها یا فرآیند پیری ایجاد شود. بااینحال، باید توجه داشت که حتی اگر این احساس با افزایش سن در زنان شایعتر و شدیدتر شود، نباید بهعنوان بخشی از زندگی پذیرفته شود.
درمان برای لرزشهای مکرر و دردناک در واژن در دسترس است و برای اکثر زنان بسیار مؤثر است.
اگرچه علت اصلی احساس لرزش، وزوز یا گزگز در واژن یا ناحیه لگن همیشه مشخص نیست، لرزشهای واژینال را میتوان به دو دسته تقسیم کرد: مواردی که خفیف و مقطعی هستند و مواردی که مکرر و شدید هستند. وقتی لرزشهای واژن خفیف و مقطعی هستند، معمولاً به یکی از دلایل زیر مرتبط میشوند:
عصب گیرافتاده یا اسپاسم عضلانی در ناحیه لگن یکی از علل شایع احساس وزوز یا لرزش در واژن است. این مشکل معمولاً به دلیل نشستن طولانیمدت روی سطح سخت، دوچرخهسواری یا اسبسواری طولانیمدت ایجاد میشود. با آرام شدن عصب یا عضله، این احساس معمولاً برطرف میشود.
مصرف بیشازحد الکل یا کافئین میتواند باعث کمآبی بدن شود که منجر به اسپاسم یا گرفتگی عضلانی در هر نقطه از بدن، از جمله کف لگن، میشود. با آبرسانی مجدد به بدن، احساس لرزش مقطعی در واژن معمولاً از بین میرود.
استرس و اضطراب میتوانند باعث اسپاسم عضلانی در هر قسمت از بدن شوند. در واقع، وقتی مغز استرس را تشخیص میدهد، سیگنالهایی را به بدن ارسال میکند که گاهی اوقات باعث فعال شدن اسپاسمهای عضلانی میشود. تکنیکهای آرامسازی مانند یوگا، مدیتیشن و تنفس آگاهانه میتوانند به کاهش لرزشهای مرتبط با استرس در واژن کمک کنند.
برخی داروها و هورموندرمانیها میتوانند باعث اسپاسم عضلانی لگن شوند که اغلب منجر به احساس لرزش در واژن میشود. اگر ارتباطی بین دارو یا هورموندرمانی جدید و لرزش در واژن احساس میکنید، با پزشک خود درباره تغییر دوز یا دارو مشورت کنید.
وقتی احساس لرزش در واژن بهصورت مقطعی و بدون درد شدید رخ میدهد، مهم است که برای آزمایشهای بیشتر به پزشک مراجعه کنید. اگر شواهدی از بیماری زمینهای وجود نداشته باشد، ممکن است همچنان توصیه شود که به یک فیزیوتراپیست کف لگن مراجعه کنید. ایجاد برخی تغییرات در سبک زندگی میتواند به کاهش این احساس کمک کند، مانند داشتن رژیم غذایی متعادل، حفظ آبرسانی بدن، تمرین تکنیکهای آرامسازی و خواب کافی.
لرزشهای واژینال که مکرر و دردناک هستند معمولاً به اختلال عملکرد کف لگن یا یک اختلال عصبی مرتبط میشوند. هر یک از این موارد نیاز به تشخیص و درمان دارد، در غیر این صورت علائم با گذشت زمان بدتر میشوند.
اختلالات عصبی مختلف میتوانند باعث احساس گزگز، لرزش یا بیحسی در هر نقطه از بدن، از جمله واژن، بهویژه در بازوها، پاها، دستها و پاها شوند. این حالت که بهعنوان پارستزی شناخته میشود، در بسیاری از افراد بهصورت موقت به شکل "سوزن و سوزن" تجربه میشود. بااینحال، پارستزی مزمن معمولاً نشانهای از اختلالات عصبی است که مغز یا نخاع را تحت تأثیر قرار میدهند.
بااینحال، احساس لرزش در واژن بهتنهایی معمولاً نشانهای از اختلال عصبی نیست. اما اگر علائم دیگری مانند عدم هماهنگی ناگهانی، سردرد، از دست دادن حافظه یا دوبینی مشاهده کردید، برای معاینه به پزشک مراجعه کنید.
اگرچه میتواند دردناک باشد، جدی به نظر برسد و اغلب شرمآور باشد، اختلال عملکرد کف لگن قابلدرمان است و پس از تشخیص میتوان آن را در خانه مدیریت کرد. بااینحال، مهم است که مشخص شود آیا اختلال عملکرد کف لگن به دلیل عضلات کف لگن کمکار یا بیشفعال است، زیرا درمان برای هر یک متفاوت خواهد بود.
برخی از زنان از هر دو نوع عضلات کف لگن بیشفعال و کمکار رنج میبرند، بنابراین مشورت با یک فیزیوتراپیست سلامت لگن برای تشخیص صحیح قبل از شروع درمان ضروری است.
برای درک تفاوت بین عضلات کف لگن بیشفعال و کمکار، دانستن این نکته مفید است که عضلات کف لگن مانند یک ننو از استخوان دنبالچه تا استخوان شرمگاهی و از یک طرف لگن به طرف دیگر کشیده شدهاند. این ننو از عضلات و رباطها بهعنوان یک تکیهگاه برای اندامهای لگنی مانند مثانه، روده، راستروده، رحم و اندامهای تولیدمثلی، از جمله واژن، عمل میکند. بنابراین، وقتی اختلال عملکرد کف لگن تشخیص داده میشود، به این معناست که این "ننو" از عضلات لگنی بهدرستی عمل نمیکند.
عضلات کمکار کف لگن بهعنوان عضلاتی ضعیف و ناتوان در عملکرد هماهنگ توصیف میشوند. این ضعف معمولاً به دلیل زایمان، آسیب لگنی، جراحی لگن، درمان با اشعه یا فرآیند پیری ایجاد میشود. علائم میتوانند شامل بیاختیاری ادرار، مثانه بیشفعال، بیاختیاری مدفوع، اسپاسم عضلانی، لرزش در واژن، کاهش میل جنسی، درد در ناحیه لگن و کمر و پرولاپس اندام لگنی باشند.
فیزیوتراپیستهای سلامت لگن معمولاً وزنههای کگل را برای کمک به بیماران در آگاهی بیشتر از عضلات کف لگن و همچنین تقویت و بازآموزی آنها توصیه میکنند. وزنههای کگل معمولاً در مجموعههایی با وزنهای تدریجی فروخته میشوند و به اطمینان از درگیر شدن عضلات کف لگن و انجام صحیح تمرینات کگل کمک میکنند. درگیر کردن عضلات کف لگن برای نگهداشتن وزنه کگل در جای خود همچنین مقاومت عضلانی را برای بهبودی بهتر افزایش میدهد.
عضلات بیشفعال کف لگن معمولاً سفت هستند و نمیتوانند در زمان موردنیاز شل شوند. این بیشفعالی، که معمولاً باعث لرزشهای دردناک و مکرر واژینال میشود، میتواند نشانهای از شرایط مختلف لگنی باشد، از جمله درد مزمن لگنی، اندومتریوز، سیستیت بینابینی، درد هنگام رابطه جنسی (دیسپارونی)، درد هنگام نفوذ (واژینیسموس)، میالژی کف لگن و ولوودینیا.
عضلات بیشفعال کف لگن همچنین میتوانند نتیجه بلند کردن مکرر اجسام سنگین، جراحیهای لگنی، درمان با اشعه، چاقی یا فشار مکرر ناشی از یبوستهای منظم باشند.
گزینههای درمانی که معمولاً توسط فیزیوتراپیستهای سلامت لگن توصیه میشوند شامل حمام گرم، تکنیکهای آرامسازی، درمان دیلاتاسیون برای شل کردن عضلات واژن و استفاده از چوبهای لگنی برای ماساژ نقاط ماشهای در عضلات لگن است که ممکن است باعث لرزش دردناک واژن شوند.
اگر احساس لرزش در واژن همراه با ترشحات غیرعادی واژن، خون در ادرار، سوزش هنگام ادرار یا خارش ولو باشد، بهتر است با پزشک مشورت کنید. این علائم اغلب نشانههایی از عفونت واژینال، عفونت مجاری ادراری (UTI) یا عفونت مقاربتی (STI) هستند. اگرچه احساس لرزش در واژن معمولاً نشانهای از عفونت واژینال نیست، تحریک ناشی از عفونت میتواند بهصورت وزوز یا گزگز در واژن ظاهر شود.
عفونتهای واژینال، UTIها و STIها معمولاً نیاز به داروهای ضدباکتریایی یا ضدقارچی دارند، در غیر این صورت علائم با گذشت زمان بدتر میشوند.
1. آیا احساس لرزش در ناحیه لگن یا واژن خطرناک است؟
در اکثر موارد، لرزشهای خفیف و گاهبهگاه در ناحیه لگن به دلیل اسپاسم عضلانی هستند و خطرناک نیستند. بااینحال، اگر این احساس مکرر، شدید یا دردناک باشد یا با علائم دیگری همراه شود، باید برای بررسی بیشتر به پزشک یا فیزیوتراپیست سلامت لگن مراجعه کنید.
2. آیا لرزش در ناحیه لگن فقط در زنان رخ میدهد؟
خیر، اگرچه این مشکل در زنان شایعتر است (بهویژه به دلیل زایمان، جراحیهای لگنی یا تغییرات هورمونی)، مردان نیز ممکن است به دلیل اسپاسم عضلانی، فشار عصبی یا اختلال عملکرد کف لگن، احساس لرزش در ناحیه لگن را تجربه کنند.
3. آیا استرس میتواند باعث لرزش در ناحیه لگن شود؟
بله، استرس و اضطراب میتوانند باعث اسپاسم عضلانی در هر نقطه از بدن، از جمله ناحیه لگن شوند. تکنیکهای آرامسازی مانند مدیتیشن، یوگا یا تنفس عمیق میتوانند به کاهش این علائم کمک کنند.
4. چه زمانی باید برای احساس لرزش در لگن به پزشک مراجعه کنم؟
اگر لرزشها مکرر، دردناک یا همراه با علائمی مانند ترشحات غیرعادی، خون در ادرار، سوزش هنگام ادرار، خارش، یا علائم عصبی (مانند سردرد، دوبینی یا عدم هماهنگی) باشند، باید فوراً با پزشک مشورت کنید.
5. آیا تمرینات کگل برای همه انواع مشکلات کف لگن مناسب هستند؟
خیر، تمرینات کگل برای عضلات کمکار کف لگن مفید هستند، اما در مورد عضلات بیشفعال ممکن است وضعیت را بدتر کنند. برای تشخیص صحیح و برنامه درمانی مناسب، مشورت با یک فیزیوتراپیست سلامت لگن ضروری است.
6. آیا تغییرات سبک زندگی میتوانند به کاهش لرزشهای لگنی کمک کنند؟
بله، اقداماتی مانند رژیم غذایی متعادل، هیدراتاسیون کافی، کاهش مصرف کافئین و الکل، مدیریت استرس و خواب کافی میتوانند به کاهش لرزشهای خفیف و مقطعی کمک کنند.
7. آیا لرزش در ناحیه لگن میتواند نشانه عفونت باشد؟
بهتنهایی خیر، اما اگر با علائمی مانند ترشحات غیرعادی، سوزش هنگام ادرار یا خارش همراه باشد، ممکن است نشانه عفونت واژینال، عفونت مجاری ادراری یا عفونت مقاربتی باشد. در این صورت، باید به پزشک مراجعه کنید.
8. آیا فعالیتهای ورزشی خاصی میتوانند باعث لرزش در ناحیه لگن شوند؟
بله، فعالیتهایی مانند دوچرخهسواری یا اسبسواری طولانیمدت میتوانند به دلیل فشار روی اعصاب یا عضلات لگن باعث ایجاد احساس لرزش شوند. استراحت و تغییر وضعیت معمولاً این احساس را برطرف میکند.
9. آیا لرزش در ناحیه لگن میتواند به دلیل مشکلات گوارشی باشد؟
بله، یبوست مزمن یا فشار مکرر در هنگام اجابت مزاج میتواند باعث تحریک عضلات کف لگن و ایجاد احساس لرزش شود. مدیریت رژیم غذایی و مصرف فیبر میتواند به پیشگیری از این مشکل کمک کند.
10. آیا احساس لرزش در لگن میتواند با تغییرات هورمونی مرتبط باشد؟
بله، تغییرات هورمونی (مانند یائسگی یا هورموندرمانی) میتوانند باعث اسپاسم عضلانی یا تغییر در حساسیت اعصاب شوند که ممکن است به احساس لرزش منجر شود. مشورت با پزشک برای تنظیم درمان هورمونی میتواند مفید باشد.
وقتی احساس لرزش در واژن بهصورت مقطعی رخ میدهد، معمولاً به دلیل اسپاسم عضلانی است و معمولاً جای نگرانی ندارد. بااینحال، احساس لرزش مکرر و دردناک در واژن، بهویژه اگر با علائم دیگری همراه باشد، ممکن است نشانهای از اختلال عملکرد لگن به دلیل عضلات کمکار یا بیشفعال کف لگن باشد. اگر لرزشهای واژینال دردناک یا شدید شوند و کیفیت زندگی شما را بهطور قابلتوجهی تحت تأثیر قرار دهند، زمانی را برای مشورت با یک فیزیوتراپیست سلامت لگن برای گزینههای درمانی اختصاص دهید. لرزشهای واژینال چیزی نیستند که زنان مجبور به تحمل آن باشند. گزینههای درمانی بسیار مؤثری در دسترس هستند.
گردآوری:بخش سلامت بیتوته