عصر ایران ؛ علی خیرآبادی - فکر میکردیم امسال، با آمدن VAR ، لیگ برتر بالاخره یک نفس راحت میکشد. خیال میکردیم دعواهای تکراری روی سوت داور کمتر میشود و اشتباهات فاحش، حداقل در صحنههای حساس، جمع میشود. اما خیلی زود مشخص شد این هم یکی دیگر از خوشبینیهای سادهلوحانه ما بوده است. نهتنها اعتراضها کم نشد، بلکه انگار شکل تازهای هم به خودش گرفت.
تا پارسال فحشها نثار داور وسط بود، امسال داور VAR هم به فهرست اضافه شده. تنها تفاوت همین است. اصل ماجرا اما همان است؛ داوری بیکیفیت. وقتی داورها اشتباهات زیادی را انجام میدهند،VAR قرار نیست معجزه کند. تکنولوژی خطا را کم میکند، اما ناتوانی را پنهان نمیکند.
مشکل دقیقاً از همینجا شروع میشود که فکر میکنیم با اضافه کردن ابزار، ضعف نیروی انسانی حل میشود. داوری که جای ایستادن درست را نمیداند، صحنه را دیر میبیند یا از مدیریت بازیکنها جا میماند، پشت مانیتور هم همان داور است؛ فقط با چند زاویه دوربین بیشتر. نتیجه چه میشود؟ تصمیمهای سینوسی، مکثهای طولانی، و سوتهایی که نه تیمها را قانع میکند، نه تماشاگر را.
ریشه این بحران سالهاست در داوری ما وجود دارد. افت کیفیت داوری اتفاقی و مقطعی نیست. محصول سالها آموزش ناقص، ارتقای سلیقهای و مدیریت غیرحرفهای است. لیگ برتری که قرار است ویترین فوتبال ایران باشد، داورانی دارد که حتی در سادهترین صحنهها کیفیت لازم را برای تصمیم گیری درست ندارند.
سؤال مهمتر اینجاست: بعد از علیرضا فغانی چه کردیم؟ واقعاً چه داور بینالمللی شاخصی معرفی کردهایم؟ جواب روشن است: هیچکس. فغانی آخرین داوری بود که هم در زمین اقتدار داشت و هم بیرون از ایران اعتبار. همان را هم با تصمیمهای مدیریتی عجیب، بهخصوص در دوره آقای افشاریان و دوستان، از لیست بینالمللی کنار گذاشتیم. بدون جایگزین، بدون برنامه، بدون آیندهنگری.
از این حرفها گذشته، همین VAR هم با کیفیت درست استفاده نمیکنیم. کجای دنیا تصمیمگیری با VAR انقدر طول میکشد. اگر مشکل فنی است که باید حل شود و اگر هم داوران به آموزش جدایی نیاز دارند باید به آن رسیدگی شود.
البته باز هم میگویم مشکل اصلی بدون شک VAR نیست ما نیاز به تربیت نسل جدید برای داوری لیگ برتر داریم. نسلی که از دل آن داورانی مثل فغانی بیرون بیایند و تا کیفیت رشد کند که این تربیت نیاز به آموزشهای مستمر و البته رشد جایگاه داوری دارد.
چیزی که مشخص است داوری که کیفیت خوبی نداشته باشد، با VAR هم برای قضاوتش حرف و حدیث ایجاد میشود.
