تزکیه نفس در تعالیم اسلامی مقدم بر تعلیم است

خبرگزاری مهر چهارشنبه 26 آذر 1404 - 11:19
قم- استاد حوزه و دانشگاه گفت: در منطق تعلیم و تربیت اسلامی، تزکیه نفس مقدم بر تعلیم است و این امر، نقش مربی را به‌عنوان الگوی عملی و عامل اصلی تأثیرگذاری تربیتی برجسته می‌سازد.

به گزارش خبرنگار مهر، کرسی علمی ترویجی «تبیین ابعاد چهارگانۀ صلاحیت مربی در منظومۀ فکری آیت‌الله مصباح یزدی» صبح چهارشنبه با ارائه حجت‌الاسلام ابوالفضل نیکونظر برگزار با هدف تبیین ابعاد و مؤلفه‌های صلاحیت‌های مربی در اندیشه آیت‌الله مصباح یزدی، برگزار شد.

حجت الاسلام ابوالفضل نیکونظر در این نشست با اشاره به وضعیت جهان معاصر، مسئلۀ اصلی پژوهش را در دل «بحران چندوجهی معنویت و اخلاق» تبیین کرد.

به گفتۀ استاد حوزه و دانشگاه علی‌رغم پیشرفت‌های گسترده علمی و فناوری، انسان امروز با خلأ معنا، تضعیف ارزش‌های اخلاقی و گسست‌های عمیق اجتماعی مواجه است و بخشی از این مساله به مشکلات نظام‌های آموزشی و تربیتی مرتبط است.

حجت الاسلام نیکونظر تأکید کرد: در چنین شرایطی، بازاندیشی در مفهوم «تربیت» و احیای نقش محوری «مربی» ضرورتی انکارناپذیر است؛ مربی‌ای که صرفاً انتقال‌دهندۀ دانش نیست، بلکه راهنمایی برای شکوفاسازی استعدادهای فطری و هدایت انسان به سوی کمال محسوب می‌شود.

وی با استناد به آموزه‌های قرآنی و روایی، خاطرنشان کرد: در منطق تعلیم و تربیت اسلامی، تزکیه نفس مقدم بر تعلیم است و این امر، نقش مربی را به‌عنوان الگوی عملی و عامل اصلی تأثیرگذاری تربیتی برجسته می‌سازد و از نگاه او، یکی از خلأهای جدی در ادبیات معاصر تربیت اسلامی، فقدان یک چارچوب نظری منسجم درباره «صلاحیت‌های مربی» است.

استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: صلاحیت‌های مربی در منظومۀ فکری آیت‌الله مصباح یزدی در چهار بعد به‌هم‌پیوسته قابل دسته‌بندی است؛ فردی اخلاقی، علمی معرفتی، مهارتی و اجتماعی فرهنگی.

حجت الاسلام نیکونظر بعد فردی اخلاقی را «محور اساسی و شرط لازم تأثیرگذاری» دانست و تصریح کرد: مربی پیش از هر چیز باید خود در مسیر تزکیه قرار داشته باشد و مؤلفه‌هایی همچون الگو بودن عملی و جامع، اخلاص در نیت، عطوفت و نرم‌خویی، تواضع و خوداصلاح‌گری و تعهد و وظیفه‌شناسی، از مهم‌ترین عناصر این بعد معرفی شد.

حجت الاسلام نیکونظر گفت: در بعد علمی معرفتی، تسلط بر دانش تخصصی، شناخت نفس و مراتب آن، تشخیص اولویت‌های آموزشی، آشنایی با شبهات و لغزشگاه‌های فکری و شناخت انگیزه‌های انسان، به‌عنوان صلاحیت‌های کلیدی مطرح شد.

به گفتۀ ارائه‌دهنده، مربی در اندیشه آیت‌الله مصباح، تنها ناقل اطلاعات نیست، بلکه راهنمایی بصیر است که باید هم مسیر رشد را بشناسد و هم موانع آن را و بعد سوم، یعنی صلاحیت‌های مهارتی، ناظر به توانایی‌های عملی مربی در تحقق فرآیند تربیت است.

استاد حوزه و دانشگاه عنوان کرد: تشخیص ظرفیت متربی، جلب اعتماد، طراحی سیر رشد تدریجی، فراهم‌سازی زمینه تمرین عملی و ارائه موعظه و تذکر به‌موقع، از جمله مهارت‌هایی است که نقش واسط میان دانش و عمل را ایفا می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: آگاه‌سازی نسبت به مفاسد اجتماعی، توانمندسازی مردم برای اصلاح‌گری، هدایت روابط اجتماعی متربیان و حفظ و انتقال فرهنگ و ارزش‌ها، نشان می‌دهد که تربیت در این منظومه، محدود به فرد نیست، بلکه افق تمدنی و اجتماعی دارد.

منبع خبر "خبرگزاری مهر" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.