همشهری آنلاین – گروه سیاسی: درحالی که رئیسجمهور آمریکا در روزهای اخیر بار دیگر ادعای «نابودی تاسیسات هستهای ایران» را تکرار کرد، وزیر امورخارجه ایران هم در گفتوگو با شبکه تلویزیونی قطری «الجزیره» و هم در نشستخبری مشترک با همتای روس خود، بر حق ایران برای غنیسازی تاکید کرد.
«مذاکره»، «تنش میان تهران و تلآویو»، «همکاریهای هستهای ایران و روسیه» و «رویکردهای طرف اروپایی در قبال ایران» از دیگر محورهای مهمی بود که ازسوی عراقچی مطرح شد. مواضع رئیس دستگاه دیپلماسی درباره آخرین تحولات حوزه هستهای و موضوع مذاکره، چه در گفتوگو با «الجزیره» و چه در جریان سفر به مسکو، دربردارنده نکات راهبردی ویژهای است که در ادامه مورد بررسی قرار میگیرد.
مناسبات ایران و آژانس
- وضعیت توافق قاهره: اکنون توافق قاهره دیگر کارآیی لازم را ندارد.
- تجدیدنظر در همکاری با آژانس: باید در نحوه همکاری با آژانس تجدیدنظر کنیم.
- نگاه ایرانیان به آژانس: بسیاری از مردم ایران آژانس را مقصر حمله آمریکا و رژیمصهیونیستی به تاسیسات هستهای ایران میدانند.
- تاثیر جنگ ۱۲ روزه بر بازرسیها: پس از جنگ ۱۲ روزه به ناچار همکاری خود را با آژانس متوقف کردیم.
جنگ دوباره؟
- جنگ روانی: یک نکته مهم درباره احتمال حمله دوباره به ایران، این است که به نظر میرسد آنها فعلا روی جنگروانی متمرکزند.
- هدف: میخواهند فضای واهمه و التهاب در ایران بهوجود آورند.
- رویکرد ایران: ما احتمال جنگ را نادیده نمیگیریم.
- واقعیت ماجرا: آمریکاییها و رژیم اسرائیل میدانند جنگ ۱۲ روزه یک تجربه شکست خورده بود.
- دلیل: آنها در رسیدن به اهدافشان ناکام ماندند.
- وضعیت نیروهای مسلح: نیروهای مسلح و مردم ایران، آمادگی دفاع از کشور را در هر شرایطی دارند.
- راهبرد: خواهان حل مسائل از طریق دیپلماسی هستیم.
- فرصت از دست رفته: در نیویورک تلاش کردم فرصتی برای دیپلماسی فراهم شود، اما اروپاییها و آمریکا در موضوع اسنپبک تصمیم خود را گرفته بودند و درخواستهای زیادهخواهانه داشتند.
راهحل هستهای
- گزینه بینتیجه حمله: موضوع هستهای ایران راهحل نظامی ندارد.
- دلیل: تکنولوژی و اراده یک ملت را نمیتوان با بمب و حمله نظامی از بین برد.
- تجربه گذشته: برای سالهای طولانی تهدید به حمله نظامی میکردند و آن را اجرا هم کردند، اما نتیجهای که میخواستند، نگرفتند.
- تحریم: سالهای طولانی مردم ایران را تحریم کردند، اما باز هم هیچ مشکلی حل نشد.
- راهحل: هیچ راهحلی جز «دیپلماسی» وجود ندارد؛ این مسیری است درنهایت مجبورند بهسمت آن بیایند.
- وضعیت هستهای ایران: برنامه هستهای ایران از بین نرفتهاست. تأسیسات هستهای ایران در اثر حمله هوایی آسیب جدی دید، اما دانش و تکونولوژی از بین نرفتهاست.
هشدار به آمریکا
- یک هشدار مهم: اگر جنگی بین ما و آمریکا درگیرد، باید انتظار حمله به پایگاههای خود را داشته باشند.
- ماجرای حمله به قطر: ما به قطر حمله نکردیم، بلکه به پایگاه آمریکایی در قطر حمله کردیم.
مذاکره
- شانس توافق: یک راهحل صلحآمیز کاملا دستیافتنی است.
- شرط توافق: دوطرف به حقوق هم احترام بگذارند و آمادگی دستیابی به یک توافق براساس منافع متقابل را داشته باشیم.
- توصیه به ترامپ: به ترامپ توصیه میکنم به دیپلماسی برگردد.
- نظر ایران درباره مذاکره: معتقدم پیدا کردن یک راهحل مذاکره شده قابل دسترسی است.
- عدم اعتماد به آمریکا: هیچ وقت به آمریکا بهعنوان «مذاکرهکننده صادق» اعتماد نداریم.
- سیاست مذاکراتی ایران: ایران بهعنوان کشوری که معتقد به دیپلماسی و راهحلهای مسالمتآمیز است، همواره آماده مذاکره بودهاست.
- شرط مذاکره: هرگاه احساس کنیم طرفهای مقابل آمادگی یک مذاکره از موضع برابر و براساس احترام و منافع متقابل را دارند، ایران اجابت میکند.
نقش اروپاییها
- ضربه به دیپلماسی: اقدام سه کشور اروپایی در شورای امنیت، ضربه به دیپلماسی بود.
- دلیل: اقدام آنها نه تنها مشکلی را حل نکرد، بلکه وضعیت را پیچیدهتر کرد.
مواضع مشترک تهران و مسکو
وزیر امورخارجه ایران در ادامه رایزنیهای خود با مقامهای روس، روز چهارشنبه با همتای خود گفتوگو کرد؛ دیداری که با تبیین مواضع ایران درباره موضوعهای مختلف همراه بود. عراقچی و لاوروف همچنین برنامه رایزنیهای دیپلماتیک دو کشور را طی ۳ سال آینده امضا کردند.
۷ موضع راهبردی در مسکو
- تبادل پیام: ازسوی ایران هیچ پیامی برای طرف آمریکایی ارسال نشدهاست.
- رویکرد آمریکا: این آمریکاییها بودند که وسط میز مذاکره، با تجاوز نظامی به ایران به دیپلماسی خیانت کردند.
- نقش تروئیکای اروپایی: سه کشور اروپایی دیگر هیچ ظرفیتی برای مذاکره ندارند.
- همکاری با آژانس: تا زمان تعیین چارچوبهای جدید برای مقابله با تهدیدهای ایمنی و امنیتی، امکان بازرسی وجود ندارد.
- فرایند تصمیمگیری ایران: تصمیمگیری درباره درخواستهای آژانس منحصراً برعهده شورایعالی امنیتملی خواهد بود.
- وضعیت قفقاز: ایران با حضور هرگونه نیروی خارجی در منطقه قفقاز مخالف است.
- همکاری با روسیه: به حسننیت روسیه در قبال ایران اعتماد داریم.
لاوروف چه گفت؟
- ایران حق غنیسازی اورانیوم دارد.
- رشد مبادلات تجاری ایران و روسیه در سالجاری ۱۰ درصد بودهاست.
- حقوق کامل ایران، بهعنوان یکی از طرفهای معاهده NPT باید به رسمیت شناخته و رعایت شود.
- درباره خنثی کردن اثرات تحریمها رایزنی کردیم.
- جهانیسازی با سیاستهای غرب درحال فروپاشی است.
