خبرگزاری مهر، گروه استانها: با نزدیک شدن به واپسین شب پاییز، بازارهای مازندران حال و هوایی متفاوت به خود گرفتهاند؛ حالوهوایی که ریشه در سنت دارد اما این روزها زیر سایه سنگین گرانی، رنگ و بویی دوگانه یافته است.
شب یلدا، این آئین کهن ایرانی، همچنان در سبد فرهنگی خانوادهها جایگاه خود را حفظ کرده، اما روایت بازار نشان میدهد که این ماندگاری، بهایی سنگین برای مردم داشته است.
از ساعات ابتدایی عصر، بازارهای محلی و میادین میوه و ترهبار شهرهای مازندران مملو از جمعیتی است که با نگاهی محتاطانه و حسابگر، میان بساط هندوانهها، انارهای سرخ، آجیلهای رنگارنگ و میوههای فصلی رفتوآمد میکنند. شور خرید وجود دارد، اما نه از جنس سالهای گذشته؛ این بار مردم بیشتر میپرسند تا بخرند و بیشتر مقایسه میکنند تا انتخاب.
یکی از فروشندگان قدیمی بازار غدیر محمودآباد در گفتوگو با خبرنگار مهر میگوید: شب یلدا همیشه برای ما فصل شلوغی بود، اما امسال فروش کمتر شده. مردم میخرند، اما نه به اندازه قبل. بیشتر به دنبال بستههای کوچکتر هستند.
به گفته او، افزایش قیمت آجیل و میوه باعث شده بسیاری از خانوادهها خرید شب یلدا را به حداقل اقلام ضروری محدود کنند.
یلدا یک رسم دیرینه است
در سوی دیگر بازار، خریداران نیز روایت خود را دارند. بانویی میانسال که سبد کوچکی در دست دارد، میگوید: یلدا برای ما فقط خرید نیست، یک رسم خانوادگی است. شاید کمتر بخریم، اما نمیتوانیم بیتفاوت از کنار آن بگذریم. این جمله، خلاصهای از وضعیت این روزهای بازار است؛ تقابل سنت و معیشت.
راهاندازی سامانه دریافت شکایات گرانفروشی
رئیس انجمن حمایت از حقوق مصرفکنندگان و تولیدکنندگان استان مازندران از آغاز نظارتهای دقیق و مستمر بر بازار با مشارکت نیروهای مردمی خبر داد و گفت: برخورد با گرانفروشی با جدیت در دستور کار قرار دارد.
سید محمد میرمحمدی شکتائی در گفتوگو با خبرنگار مهر با اشاره به ضرورت تقویت نظارتها بر بازار اظهار کرد: با استفاده از ظرفیت نیروهای مردمی، طرح نظارت هدفمند و مستمر برای مقابله با گرانفروشی در سطح استان مازندران بهزودی اجرایی خواهد شد.
وی افزود: در همین راستا، سامانهای متمرکز برای دریافت شکایات مردمی در حال طراحی است تا گزارشها بهصورت دقیق ثبت و در کوتاهترین زمان ممکن، برخورد قانونی با متخلفان انجام شود.
رئیس انجمن حمایت از حقوق مصرفکنندگان و تولیدکنندگان استان مازندران با تأکید بر حمایت همزمان از حقوق مصرفکنندگان و تولیدکنندگان گفت: واحدهای صنفی که شاخصها و ضوابط تعیینشده در حوزه قیمتگذاری و رعایت حقوق مصرفکننده را بهدرستی اجرا کنند، در همایشی که در آینده برگزار میشود مورد تجلیل قرار خواهند گرفت.
میرمحمدی تصریح کرد: صیانت از حقوق مصرفکنندگان یکی از اولویتهای اصلی این انجمن است و لازم است فرهنگ رعایت حقوق مصرفکننده در میان تولیدکنندگان و عرضهکنندگان کالا و خدمات بیش از پیش نهادینه شود.
وی عرضه کالا و خدمات بالاتر از نرخهای مصوب، عدم رعایت ضوابط قیمتگذاری و هر اقدامی که منجر به افزایش غیرقانونی قیمتها شود را مصداق بارز گرانفروشی دانست و تأکید کرد: گرانفروشی، کمفروشی، تقلب، احتکار، عرضه خارج از شبکه، عدم درج قیمت و صدور صورتحساب از جمله تخلفات صنفی محسوب میشود.
رئیس انجمن حمایت از حقوق مصرفکنندگان استان مازندران در پایان هشدار داد: با متخلفان این حوزه بدون اغماض برخورد شده و پروندههای تخلف برای پیگرد قانونی به مراجع قضائی و تعزیراتی ارسال خواهد شد.
بررسی میدانی خبرنگار مهر نشان میدهد قیمت برخی اقلام پرمصرف شب یلدا نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش قابل توجهی داشته است. آجیل، که همواره پای ثابت سفره یلدا بوده، حالا به کالایی لوکستر تبدیل شده و بسیاری از خانوادهها به خرید مقدار اندک یا جایگزینهای ارزانتر روی آوردهاند. هندوانه و انار، هرچند نسبتاً در دسترسترند، اما حتی این اقلام نیز از موج گرانی بینصیب نماندهاند.
با این حال، بازار مازندران تنها روایت گرانی نیست؛ نشانههایی از پویایی اقتصاد محلی نیز به چشم میخورد. حضور پررنگ فروشندگان بومی، عرضه محصولات محلی و تلاش برای حفظ قیمتها در حد توان، نشان میدهد که بازارهای سنتی همچنان نقش مهمی در تأمین نیاز مردم ایفا میکنند. برخی غرفهداران با ارائه تخفیفهای محدود یا فروش ترکیبی اقلام، سعی دارند مشتریان را به خرید ترغیب کنند.
شب یلدا، فراتر از یک مناسبت تقویمی، شاخصی برای سنجش وضعیت معیشت خانوارهاست. کاهش حجم خرید، تغییر الگوی مصرف و گرایش به اقلام حداقلی، پیامهایی است که بازار این شب به روشنی منتقل میکند. با این حال، حفظ این آئین در دل خانوادهها نشان میدهد که فرهنگ، حتی در سختترین شرایط اقتصادی، همچنان زنده است.
در آستانه فرارسیدن شب یلدا و با هدف صیانت از حقوق مصرفکنندگان، دو واحد صنفی متخلف در رامسر با دستور مقام قضائی پلمب شدند و چند واحد دیگر نیز به تعزیرات حکومتی معرفی شدند.
طرح نظارت میدانی بر بازار شهرستان رامسر در آستانه شب یلدا تشدید شد و در این بازدیدها، نحوه عرضه کالا، درج قیمت، رعایت نرخهای مصوب و عملکرد واحدهای صنفی، بهویژه در حوزه اقلام پرمصرف شب یلدا، مورد بررسی قرار گرفت.
دادستان رامسر در گفتگو با خبرنگار مهر با تأکید بر ضرورت استمرار نظارتها گفت: مقابله با گرانفروشی، کمفروشی، احتکار، عرضه کالای قاچاق و فروش خارج از شبکه در دستور کار جدی دستگاههای نظارتی قرار دارد و با متخلفان بدون هیچگونه اغماض برخورد خواهد شد.
بهمن سام خانیان افزود: در جریان بازدیدهای انجامشده، یک هایپرمارکت و یک میوهفروشی به دلیل تخلفاتی از جمله گرانفروشی، عدم درج قیمت و عرضه کالای قاچاق، با دستور قضائی پلمب شدند.
سامخانیان همچنین از تشکیل پرونده تعزیراتی برای دو واحد قنادی و سه واحد میوهفروشی خبر داد و گفت: این واحدها به دلیل تخلفات صنفی شناسایی و برای رسیدگی قانونی به اداره تعزیرات حکومتی معرفی شدند.
دادستان رامسر در پایان با هشدار به واحدهای صنفی، بر لزوم تداوم بازرسیهای مستمر تأکید کرد و از شهروندان خواست در صورت مشاهده هرگونه تخلف، موضوع را از طریق مراجع ذیربط از جمله اتاق اصناف و اداره تعزیرات حکومتی گزارش دهند.
بازار شب یلدای مازندران تصویری دوگانه را به نمایش میگذارد؛ از یک سو فشار اقتصادی که سایهاش بر انتخابهای مردم سنگینی میکند و از سوی دیگر، پافشاری بر سنتی که قرنهاست ایرانیان را دور یک سفره جمع کرده است. شاید سفرهها کوچکتر شده باشند، اما چراغ یلدا همچنان روشن است؛ چراغی که با امید به روزهای روشنتر، در دل زمستان میسوزد.
