به گزارش خبرآنلاین، آخرین نشست شورای امنیت سازمان ملل در سال ۲۰۲۵ میلادی با وجود مخالفت روسیه، چین و ایران و به درخواست برخی اعضای غربی این شورا درباره قطعنامه ۲۲۳۱ برگزار و بیستمین گزارش «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل درباره اجرای این قطعنامه در خصوص برجام بررسی شد.
ایرنا نوشت این نشست که صبح سه شنبه به وقت محلی (دوم دی ماه ۱۴۰۴ برابر با ۲۳ دسامبر ۲۰۲۵) برگزار شد، بار دیگر صحنه بروز اختلاف دیدگاه میان طرفین یعنی از سویی روسیه و چین و حامیان آن و از سوی دیگر، برخی اعضای غربی شورای امنیت بر سر پایان یافتن قطعنامه ۲۲۳۱ شد و پیش بینی میشود فاقد خروجی مشخصی باشد.
قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت درباره برجام ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ (۲۵ مهرماه ۱۴۰۴) به پایان رسید و در حالیکه ایران، روسیه و چین پایان رسمی این قطعنامه را به معنای خروج پرونده هستهای ایران از دستور کار شورای امنیت میدانند، اما سه کشور اروپایی و آمریکا با تکیه بر تفسیر خود از مفاد برجام، مدعی احیای تحریمهای سازمان ملل پس از رای شورای امنیت برای فعال سازی مکانیسم پسگشت هستند.
معاون دبیرکل سازمان ملل در سخنانی در این نشست گفت: همانگونه که دبیرکل در گزارشی که پیش روی شماست، اشاره کرده است، باوجود تشدید تلاشهای دیپلماتیک در طول نیمه دوم سال ۲۰۲۵، هیچ توافقی درباره مسیر پیش رو در خصوص برنامه هستهای ایران حاصل نشده است. فرانسه، آلمان و انگلیس در ۲۸ اوت ۲۰۲۵، شورای امنیت را از قصد خود برای فعالسازی سازوکار بازگشت خودکار تحریمها یا مکانیسم اسنپ بک مندرج در قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) مطلع کردند.
وی افزود: این کشورها دلیل تصمیم خود را به آنچه «عدم اجرای قابل توجه» تعهدات جمهوری اسلامی ایران بر اساس برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) توصیف کردند، نسبت دادند. مطابق با روند بازگشت خودکار تحریمها، از آنجا که شورای امنیت ظرف ۳۰ روز از تاریخ نامه تروئیکای اروپایی قطعنامهای برای تمدید توقف اقدامات تصویب نکرد، تحریمهای پیشین علیه جمهوری اسلامی ایران در ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۵ بار دیگر اعمال شد.
دی کارلو افزود: این امر مستلزم راهاندازی مجدد کمیته تحریمهای ۱۷۳۷ و فهرست تحریمهای مربوطه بود. چندین دولت عضو مربوطه، اعتبار و آثار روند بازگشت خودکار تحریمها را رد کردند. به طور مشخص، برخی اعضا اظهار داشتند که این روند «از نظر رویهای و حقوقی ایراد» دارد. دولتهای عضو همچنین دیدگاههای متفاوتی را درباره وضعیت قطعنامه پس از ۲۷ سپتامبر ابراز کردند.
معاون دبیرکل سازمان ملل اضافه کرد: آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) در آخرین گزارش خود به تاریخ ۱۲ نوامبر ۲۰۲۵ اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران از ۲۳ فوریه ۲۰۲۱ اجرای تعهدات هستهای خود بر اساس برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را متوقف کرده است. با این وجود، آژانس همچنان قادر بوده است برخی از این تعهدات را از طریق فعالیتهایی که مطابق با موافقتنامه پادمانهای ان پی تی ایران اجرا میشود، راستیآزمایی و نظارت کند.
وی اضافه کرد: به طور مشخص، آژانس تایید کرده است که ایران در این دوره از حدود تعیینشده برای برنامه هستهای خود، همانگونه که در برجام تصریح شده است، فراتر رفته است. آژانس در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ گزارش داد که هیچ اطلاعاتی درباره وضعیت ذخایر اورانیوم غنیشده در ایران در اختیار ندارد. آژانس نتیجهگیری کرد که یک چارچوب مورد توافق مشترک با حمایت کشورهای مربوط برای اطمینان از صرفا صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران ضروری است.
دی کارلو تصریح کرد: آژانس همچنین بر آمادگی مدیرکل خود برای تعامل با ایران در اولین فرصت ممکن به منظور همکاری سازنده در این راستا تاکید کرد.
وی ادامه داد: در ارتباط با اقدامات محدودکننده باقیمانده مندرج در پیوست ب قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵)، یعنی آن دسته از اقداماتی که به فعالیتها و انتقالهای هستهای مربوط میشود، دبیرخانه در طول این دوره ارائه گزارش هیچ ادعایی مبنی بر نقض این مفاد دریافت نکرد. علاوه بر این، در طول دوره ارائه گزارش هیچ پیشنهاد جدیدی از طریق کانال تدارکات ارائه نشده است. با این حال، شورای امنیت شش اعلامیه در خصوص اقدامات محدودکننده مرتبط با حوزه هستهای برای برخی فعالیتهای منطبق با برجام دریافت کرد.
معاون دبیرکل سازمان ملل گفت: باوجود اختلافات قابل توجه میان طرفهای مربوط درباره مسیر پیش رو در خصوص قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) و برجام، همه آنها همچنان بر اهمیت یک راهحل دیپلماتیک تأکید کرده و آمادگی کلی خود را برای تعامل با یکدیگر در این راستا ابراز داشتهاند.
وی تاکید کرد: در واقع، همانگونه که دبیرکل بیان کرده است، یک راه حل مذاکرهشده که اهداف کلی تضمین صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران و فراهم کردن رفع تحریمها را تضمین کند، بهترین گزینه برای جامعه بینالمللی است. دبیرخانه در پیگیری این اهداف، همچنان در اختیار کامل طرفها است.
۴۲/۴۲
