خبرگزاری مهر، گروه استانها- هما اکبری: سیلاب گسترده بهمنماه ۱۴۰۳ در منطقه پیربازار رشت، یکی از جدی ترین بحرانهای طبیعی سالهای اخیر استان گیلان بود؛ بحرانی که با طغیان رودخانه گوهررود، آب گرفتگی منازل و تخلیه اضطراری بیش از ۱۰۰ خانوار همراه شد.
اما آنچه این حادثه را از یک بحران صرف به الگویی از مدیریت جهادی تبدیل کرد، ورود میدانی و هدفمند بسیج سازندگی سپاه قدس گیلان بود؛ حضوری که با صرفه جویی چشمگیر در زمان و هزینه، مسیر بازسازی را هموار کرد.
آغاز بحران؛ ورود میدانی فرمانده سپاه قدس گیلان
از نخستین ساعات وقوع سیلاب، سردار حمید دامغانی فرمانده سپاه قدس گیلان، شخصاً در منطقه حاضر شد و فرماندهی عملیات امدادرسانی را برعهده گرفت. نیروهای بسیج و سپاه با تشکیل تیمهای امدادی، تخلیه اضطراری خانوارها را آغاز کردند و دو مسجد منطقه برای اسکان موقت سیلزدگان تجهیز شد.
در این مرحله، بسیج اصناف و بازاریان با ارائه خدمات تخصصی و توزیع اقلام ضروری، خواهران بسیجی با پخت و پز و آماده سازی محل اسکان و بسیجیان با تخلیه منازل و جابهجایی وسایل مردم، نقشآفرینی گستردهای داشتند.
جلسه اضطراری در قلب بحران
همزمان با عملیات امداد رسانی، جلسهای اضطراری در مسجد جامع پیربازار با حضور فرمانده سپاه قدس گیلان، هادی حقشناس استاندار گیلان، نمایندگان مجلس و مسئولان محلی برگزار شد. به دنبال این نشست، ستاد مدیریت بحران استان با حضور حسین ساجدینیا رئیس ستاد مدیریت بحران کشور تشکیل شد تا راهکارهای عملی برای مهار بحران و کاهش خسارات بررسی و تصمیمگیری شود.
از امدادرسانی تا بازسازی؛ لایروبی رودخانهها در دستور کار
در فروردینماه ۱۴۰۴، عملیات لایروبی رودخانههای زرجوب، گوهررود و محدوده پیربازار با اعتبار اولیه ۳۵ میلیارد تومان آغاز شد. استاندار گیلان با اشاره به واریز ۹۰ درصدی خسارتها به حساب آسیب دیدگان اعلام کرد که با افزایش اعتبارات، کل مسیر رودخانهها لایروبی خواهد شد.
در این مرحله، بسیج سازندگی سپاه قدس گیلان نقش محوری در هماهنگی و اجرای پروژهها ایفا کرد و با مشارکت دستگاههایی چون اداره کل راهداری، آب منطقهای، شهرداری و شرکت پایانهها، روند عملیات شتاب گرفت.
بازدید ملی؛ تأکید بر نقش بسیج در محرومیتزدایی
در اردیبهشتماه ۱۴۰۴، سردار غلامرضا سلیمانی رئیس سازمان بسیج مستضعفین به همراه هیئتی از مسئولان کشوری، با حضور در محل لایروبی رودخانه پیربازار، از نزدیک روند پیشرفت پروژه را بررسی کرد.
سردار سلیمانی در این بازدید، بسیج را بازوی توانمند نظام در محرومیتزدایی دانست و با اشاره به فعالیتهای بسیج سازندگی در ساخت مسکن، اشتغالزایی و خدمترسانی در مناطق محروم، بر لزوم همافزایی بسیج و دستگاههای اجرایی تأکید کرد.
صرفهجویی ۵۰ درصدی در زمان و هزینه پروژه
سرهنگ احمد ابراهیمی رئیس سازمان بسیج سازندگی سپاه قدس گیلان، در گفتگو با خبرنگار مهر، از کاهش چشمگیر زمان و هزینه ساماندهی رودخانه پیربازار خبر داد و گفت: به دستور فرمانده سپاه قدس گیلان، از همان ابتدای بحران، جهادگران بسیجی وارد میدان شدند و مسیر خدمترسانی با جدیت دنبال شد.
وی با اشاره به حضور مسئولان کشوری از جمله رئیس سازمان بسیج مستضعفین و رئیس سازمان بسیج سازندگی کشور افزود: با تأکید بر تسریع عملیات و همت جهادی، حدود ۵۰ درصد از زمان و هزینه پیشبینیشده برای ساماندهی رودخانه کاهش یافت.
به گفته ابراهیمی، در این عملیات بیش از ۲۰۰ تن سنگ برای تثبیت مسیر رودخانه حمل شد و پروژهای که قرار بود بیش از یک سال به طول بینجامد، در مدتزمانی کوتاهتر به سرانجام رسید.
پیشگیری از بحرانهای جدید؛ ثمره مدیریت جهادی
رئیس سازمان بسیج سازندگی سپاه قدس گیلان با اشاره به بارشهای شدید اخیر تصریح کرد: در روزهای گذشته دو مرحله بارش سنگین در منطقه رخ داد، اما بهواسطه اقدامات انجامشده، از وقوع سیلاب جلوگیری شد و حتی بخشهایی از شهر رشت نیز از خطر آبگرفتگی در امان ماند.
وی افزود: از همان روزهای نخست سیلاب، قرارگاههای محلهای و پهنهای برای مدیریت بحران مستقر شدند و با همکاری همه دستگاههای خدمت رسان، منطقه در کوتاهترین زمان ممکن به وضعیت عادی بازگشت.
نگاه به آینده؛ آبخیزداری و پیشگیری در دستور کار
ابراهیمی با اشاره به تکمیل فاز نخست لایروبی به طول ۱۰ کیلومتر از رودخانه پیربازار گفت: با تأمین منابع مالی و ادامه همت جهادی، مراحل بعدی این پروژه نیز دنبال خواهد شد.
وی همچنین از اجرای برنامههای گسترده آبخیزداری با همکاری منابع طبیعی استان خبر داد و تأکید کرد: استان گیلان بهدلیل بارندگیهای شدید و زمینهای رانشی، نیازمند اقدامات پیشگیرانه مستمر است و عملیات مشابه در مناطقی مانند تالش نیز در طول سال در حال اجراست تا کمترین آسیب به مردم وارد شود.
سیلاب پیربازار؛ از بحران طبیعی تا آزمون همبستگی ملی
به گزارش مهر، سیلاب پیربازار تنها یک حادثه طبیعی نبود، بلکه به آزمونی مهم برای همبستگی اجتماعی و مدیریتی در سطح استان گیلان و کشور تبدیل شد؛ آزمونی که از لحظههای اضطراب، تخلیه اضطراری خانوارها و نگرانی مردم آغاز شد و با حضور ملی مسئولان، مدیریت جهادی و کاهش قابل توجه هزینهها، به الگویی از سازندگی و امیدآفرینی انجامید.
مردم در کنار مردم؛ ستون اصلی عبور از بحران
در همان ساعات نخست وقوع سیلاب، مردم منطقه با روحیهای مثالزدنی در کنار نیروهای امدادی ایستادند؛ برخی با تخلیه وسایل همسایگان، برخی با پخت غذا برای خانوادههای آسیبدیده و نیروهای امدادی و برخی با باز کردن درهای خانههای خود برای اسکان اضطراری سیلزدگان. این همدلی و همراهی مردمی، نقش مهمی در کاهش آسیبها و عبور سریعتر از شرایط بحرانی ایفا کرد.
نگاه کلان نظام؛ خدمترسانی بیوقفه به مردم
در سطح ملی، نگاه راهبردی نظام جمهوری اسلامی ایران که همواره بر ضرورت خدمترسانی فوری به مردم و رسیدگی بدون تأخیر به آسیبدیدگان در بحرانها تأکید دارد، مسیر مدیریت سیلاب پیربازار را روشن کرد. همین رویکرد باعث شد فرماندهان سپاه و بسیج با حضور میدانی، تصمیمگیری سریع و اقدام بهموقع، مدیریت بحران را در کوتاهترین زمان ممکن سامان دهند.
همافزایی مدیریتی؛ از مسجد جامع تا ستاد مدیریت بحران
همت و هماهنگی مسئولان استانی و ملی در این میان نقش تعیینکنندهای داشت؛ از تشکیل جلسه اضطراری در مسجد جامع پیربازار با حضور مسئولان محلی، استانی و نمایندگان مجلس تا برگزاری نشست ستاد مدیریت بحران کشور و تخصیص اعتبارات لازم برای لایروبی رودخانهها، همه نشان داد که مدیریت موفق بحران تنها با همکاری جمعی و همافزایی دستگاهها امکانپذیر است.
پیام روشن حضور مسئولان؛ بازسازی با جدیت ادامه دارد
حضور میدانی فرمانده سپاه قدس گیلان، استاندار، فرماندار، رئیس ستاد مدیریت بحران کشور و سپس سردار غلامرضا سلیمانی رئیس سازمان بسیج مستضعفین در منطقه، پیام روشنی برای مردم داشت؛ پیامی مبنی بر اینکه مسئولان در کنار مردم ایستادهاند و روند بازسازی، ساماندهی رودخانهها و پیشگیری از بحرانهای مشابه با جدیت، سرعت و نگاه بلندمدت ادامه خواهد یافت.
