خبرگزاری مهر: گروه استانها: در شرایطی که بحث بودجه نهادهای فرهنگی و نسبت آن با کارآمدی، شفافیت و مطالبات اجتماعی به یکی از محورهای جدی گفتوگوی عمومی تبدیل شده است، نگاه مجلس شورای اسلامی به مقوله فرهنگ اهمیت ویژهای دارد.
امید کریمیان، نماینده مردم سروآباد و مریوان در مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار مهر، ضمن تشریح رویکرد مجلس در قبال بودجه فرهنگی، به دغدغههای اساتید دانشگاه، نخبگان و فعالان فرهنگی پاسخ داد و بر این نکته تأکید کرد که اصلاح مسیر فرهنگسازی از گفتوگو و عقلانیت میگذرد، نه از حذف منابع و تضعیف زیرساختها.
فرهنگ در نگاه مجلس؛ زیرساخت امنیت و انسجام اجتماعی
کریمیان در پاسخ به این پرسش که مجلس در برابر جریانهایی که خواستار کاهش یا حذف بودجه نهادهای فرهنگی هستند چه رویکردی دارد، گفت: فرهنگ در منطق حکمرانی، یک هزینه مصرفی و زودبازده نیست، بلکه سرمایهگذاری زیربنایی و بلندمدت برای آینده کشور به شمار میرود و از نگاه مجلس، فرهنگ نقشی مستقیم در امنیت اجتماعی، انسجام ملی و حتی پایداری اقتصادی دارد و نمیتوان آن را صرفاً با معیارهای کوتاهمدت اقتصادی سنجید.
وی با بیان اینکه خط قرمز مجلس، تضعیف زیرساختهای فرهنگی است، افزود: هرگونه بازنگری در بودجه فرهنگ باید معطوف به افزایش کارآمدی و اثربخشی باشد.
اگر فرهنگ را بهعنوان سرمایهای راهبردی ببینیم، آنگاه تصمیمهای ما نیز مبتنی بر عقلانیت و آیندهنگری خواهد بود
وی تصریح کرد: اگر نهادی فرهنگی در انجام مأموریت خود دچار ضعف است، راهحل، حذف یا قطع بودجه نیست، بلکه اصلاح ساختار، بازتعریف مأموریتها و اعمال نظارت هوشمندانه است.
نماینده مردم سروآباد و مریوان در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: تجربههای داخلی و بینالمللی نشان میدهد هر جا فرهنگ دچار خلأ شده، هزینههای آن در سالهای بعد به شکل آسیبهای اجتماعی، کاهش سرمایه اجتماعی و حتی تهدیدهای امنیتی بروز کرده است، بنابراین، تصمیمگیری درباره بودجه فرهنگ باید با نگاه آیندهنگرانه و مسئولانه انجام شود.
کریمیان تأکید کرد: مجلس مخالف اصلاح نیست، بلکه مدافع اصلاح واقعی است، اصلاحی که مبتنی بر شفافیت، پاسخگویی و سنجش دقیق عملکرد نهادهای فرهنگی باشد و بتواند اعتماد عمومی را تقویت کند.
نقد نخبگان؛ فرصت اصلاح نه تهدید
وی در بخش دیگری از این گفتوگو به نقش اساتید دانشگاه و نخبگان فرهنگی در سیاستگذاری اشاره کرد و گفت: یکی از سوءبرداشتها در برخی مباحث این است که نقد نخبگان بهعنوان مخالفت با اصل فرهنگ یا نهادهای فرهنگی تلقی میشود، در حالی که مجلس چنین نگاهی ندارد و از دید ما، اساتید دانشگاه، پژوهشگران و اندیشمندان فرهنگی، منتقد بیرونی نیستند، بلکه شرکای فکری در فرآیند تصمیمسازی محسوب میشوند.
مجلس، اساتید دانشگاه و اندیشمندان فرهنگی را نه «منتقد بیرونی»، بلکه شرکای فکری در تصمیمسازی فرهنگی میداند
کریمیان افزود: اگر نقدی به عملکرد یک نهاد فرهنگی وارد میشود، این نقد باید شنیده شود و مبنای اصلاح قرار گیرد و نادیده گرفتن یا حذف منابع به بهانه نقد، نهتنها مسئله را حل نمیکند، بلکه زمینه تضعیف فرهنگ را فراهم میسازد.
وی با اشاره به نگرانیهایی که درباره حذف بودجه فرهنگی مطرح میشود، تصریح کرد: پیام مجلس به جامعه نخبگانی روشن است؛ این نگرانیها شنیده میشود و بدون مشارکت نخبگان، سیاستگذاری فرهنگی موفق نخواهد بود، فرهنگ، حوزهای پیچیده و چندلایه است و نیازمند تصمیمسازی جمعی و مبتنی بر دانش و تجربه است.
اصلاح بودجه؛ مسیر شفافیت و عقلانیت
نماینده مردم سروآباد و مریوان در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه اصلاح بودجه فرهنگی ضرورتی انکارناپذیر است، گفت: اصلاح به معنای حذف نیست. اصلاح یعنی شفافسازی هزینهها، تعیین شاخصهای دقیق ارزیابی عملکرد و اطمینان از اینکه منابع عمومی در مسیر مأموریتهای اصلی هزینه میشود.
وی ادامه داد: مجلس بهدنبال آن است که بودجه فرهنگی بهگونهای تنظیم شود که هم پاسخگوی نیازهای واقعی جامعه باشد و هم امکان نظارت مؤثر بر آن فراهم شود. این امر بدون تعامل مستمر با دانشگاهها، مراکز پژوهشی و فعالان فرهنگی امکانپذیر نیست.
فرهنگ، حوزهای پیچیده و چندلایه است و نیازمند تصمیمسازی جمعی و مبتنی بر دانش و تجربه است
کریمیان تأکید کرد: حذف بودجه فرهنگ، آدرس غلطی است که در نهایت به تضعیف سرمایه اجتماعی منجر میشود. در مقابل، مشارکت نخبگانی و گفتوگوی مستمر میتواند به اصلاح ساختارها و افزایش اثربخشی نهادهای فرهنگی بینجامد.
تعامل مجلس با جامعه دانشگاهی و فرهنگی
وی در پاسخ به این پرسش که آیا مجلس برنامه مشخصی برای تعامل با نخبگان فرهنگی دارد، گفت: در مجلس تلاش شده است مسیرهای ارتباطی با اساتید دانشگاه و اندیشمندان فرهنگی تقویت شود و استفاده از ظرفیت کمیسیونهای تخصصی، نشستهای مشورتی و بهرهگیری از پژوهشهای علمی از جمله ابزارهایی است که میتواند تصمیمسازی فرهنگی را عقلانیتر کند.
کریمیان افزود: فرهنگسازی امری دستوری نیست و با بخشنامه محقق نمیشود، این حوزه نیازمند اقناع، گفتوگو و مشارکت اجتماعی است و مجلس نیز باید خود را متعهد به فراهمسازی این بستر بداند.
نماینده مردم سروآباد و مریوان در مجلس شورای اسلامی در پایان این گفتوگو تأکید کرد: مسیر درست در حوزه فرهنگ، نه تضعیف نهادها و حذف بودجه، بلکه اصلاح، شفافیت و مشارکت نخبگانی است و اگر فرهنگ را بهعنوان سرمایهای راهبردی ببینیم، آنگاه تصمیمهای ما نیز مبتنی بر عقلانیت و آیندهنگری خواهد بود؛ تصمیمهایی که میتواند به تقویت انسجام اجتماعی و حکمرانی پایدار منجر شود.
