امین شاهرخی روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: امسال با توجه به شرایط حاکم از لحاظ بیماری کرونا در سطح جامعه جهت پوشش حداکثری کودکان رده سنی سه تا ۶ سال با دستگاههای غربالگری اقدام به بررسی شرایط دید کودکان واجد الشرایط سنی کردیم که این گروه افزون بر ۷۳۵ هزار نفر را شامل می شود.
وی افزود: برای ارائه خدمات به این کودکان و تشخیص بینایی سنجی آنها ۹۰۰ نیرو به کار گرفته شده است که برنامه در سه سطح غربالگر(نیروهای آموزش دیده توسط سازمان) که با هزینه اندکی (غربال دستگاه ۶ هزار و ۸۰۰ تومان و غربال چارت ۲ هزار و ۵۰۰ تومان) که توسط مردم پرداخت و برای افراد بی بضاعت و بخش روستایی نیز این خدمت رایگان ارائه می شود و مرحله بعد در صورت نیاز ۱۰۳ اپتومتر برنامه به صورت رایگان ارائه خدمت و مرحله نهایی چشم پزشکان برنامه که هفت نفر در سطح استان است به صورت رایگان بینایی کودکان را بررسی می کنند.
مدیرکل بهزیستی استان تهران با اشاره به اینکه در سال گذشته ۶۱۶ هزار و ۱۹۰ کودک در طرح غربالگری بینایی شرکت کردند، اظهار داشت: این آمار معادل ۸۷.۴درصد کودکان رده سنی مخاطب ۳ تا ۶ سال بود که از این تعداد ۱۸ هزار و ۴۲۹ کودک بیمار و ۲ هزار و ۵۷۳ کودک آمبلیوپ(تنبلی چشم) شناسایی شدند.
وی ادامه داد: در این بخش با هزینه سرانه ۵۵۰ هزار تومان برای هر کودک مبتلا موفق به شناسایی کودکان گرفتار تنبلی چشم شدیم که در صورت عدم شناسایی به موقع در آینده سازمان به صورت سرانه در سال معادل ۱۱ میلیون تومان هزینه سرانه صرف این گروه برآورد می شود در حالی که هزینه سرانه اجرای برنامه سه هزار تومان برای هر کودک است.
شاهرخی با اشاره به اینکه اکنون مردم برای حضور در مراکز بینایی سنجی به خاطر کرونا نگران هستند، خاطرنشان کرد: نگرانی مردم از ابتلا کودکان به کرونا مانعی جهت حضور ایشان در مراکز غربال است و این درحالی است که با رعایت کلیه پروتکل های بهداشتی و بدون تماس فیزیکی در مراکز غربال با دستگاه اقدام به ارایه خدمات غربال کرده ایم.
وی ادامه داد: والدین کودکان سه ساله اقبال چندانی به حضور در مراکز غربالگری نشان نمی دهند، برهمین اساس در این بخش با موفقیت چندانی روبرو نیستیم که با توجه به اینکه هر چه سن شناسایی بیماری کمتر باشد میزان دستیابی به درمان صد درصدی بالاتر است، لذا اهمیت حضور این رده سنی در فرایند برنامه اهمیت بسزایی دارد.
این مسئول اضافه کرد: از والدینی که کودکان مبتلا به تنبلی چشم دارند درخواست می کنیم با دوری از چالشهای روحی روانی، درمان کودک خود را تا سن ۱۰ سالگی مدیریت کنند چراکه امکان عود مجدد گاهی وجود دارد ضمن اینکه چشم پزشکان و اپتومتر ها تنها می توانند پدرو مادر را درباره نحوه درمان تنبلی چشم راهنمایی کنند، اما مسئولیت انجام درمان اصلی بر عهده پدر و مادر است.
وی خاطرنشان کرد: برخی خانواده ها تصور می کنند از سن سه تا شش سالگی اگر یکبار کودک خود را بررسی و غربال کنند کفایت می کند در صورتیکه مراجعه سالانه ایشان برای غربال ضروری است از این رو والدین برای کسب اطلاعات بیشتر مربوط به پایگاهها با شماره های ۸۸۷۷۹۳۵۶ و۷۱۹۸ ۸۸۷۸ و ۷۷۵۱۰۰۶۷ و ۳۶۸۰۶۸۸۰ تماس بگیرند.
شاهرخی با بیان اینکه طرح غربالگری بینایی از ۹۰ درصد اختلالات در آینده جلوگیری می کند گفت:تنبلی چشم علت نابینایی یا کم بینایی بیش از یک میلیون نفر از مردم کشورمان است. حسرت بسیاری از آنها این بوده است که چرا در کودکی معاینه و درمان نشده اند.
وی خاطر نشان کرد: تنبلی چشم کاهش دید یک یا دوطرفه که با رفع نقائص (عوامل بوجود آورنده) رفع نمی شود. تنبلی چشم خود یک بیماری نیست، بلکه زاییده بیماریهای چشم نظیر عیوب انکساری (دوربینی، نزدیک بینی یا آستیگماتیسم)، انحراف چشم (لوچی) و یا نبود شفافیت در مسیر بینایی (ناشی از عوامای نظیر آب مروارید، کدورت قرنیه یا افتادگی پلک) است که در صورت نبودکه تشخیص و درمان به موقع می تواند باعث کاهش بینایی شدید یا نابینایی شود.
به گفته مدیرکل بهزیستی استان تهران، از هر ۱۰۰ نفر، سه تا چهار نفر به تنبلی چشم مبتلا هستند که شایع ترین عامل نابینایی یک چشم در افراد زیر ۲۰ سال است. هنگامی که بینایی یکی از چشم ها خوب باشد و دیگری خوب نباشد، مغز بین دو چشم، چشم سالم را برای دیدن انتخاب می کند و در واقع مسیر ارسال تصویر از چشم بیمار به مغزرا مسدود یا اصطلاحاً دید چشم بیمار را خاموش می کند. چنانچه چشم سالم نیز بیمار شود یا به آن آسیبی برسد، ممکن است فرد تا آخر عمر از بینایی ضعیف رنج ببرد.
وی با تاکید بر اینکه تنبلی چشم اغلب اوقات هیچ علامتی ندارد، گفت: تنها راه پیشگیری از تنبلی چشم تشخیص به موقع عوامل ایجاد کننده آن است و چون بسیاری ازاین عوامل برای خانواده ها ناشناخته است، کودک باید بعد از تولد در زایشگاه توسط متخصص کودکان و در ۳ تا ۴ ماهگی توسط متخصص معاینه شود و پس از ان از سه سالگی تا ۶ سالگی، سالی یکبار در مراکز غربالگری بررسی شود تا در صورت نیاز توسط متخصصین مجرب معاینه شود.
این مسئول، اظهار داشت: تنبلی چشم در صورتیکه در زمان مناسب تشخیص داده شود، به راحتی قابل درمان است. نکته ای که باید به آن توجه داشت این است که تکامل دستگاه بینایی از دوره جنینی آغاز و تا حدود هشت تا ۱۰ سالگی ادامه دارد اما حداکثر رشد آن تا پنج سالگی است. نتیجه تکامل دستگاه بینایی در این دوران دید واضح و کامل است. هر عاملی که باعث اشکال در دید یک یا هر دو چشم کودک شود رشد و تکامل دستگاه بینایی را متوقف می سازد و در نتیجه باعث کاهش میزان بینایی طفل می شود امکان دارد چشمی که از نظر ظاهر طبیعی است از بینایی کامل و طبیعی برخوردار نباشد.
وی اضافه کرد: در صورتی که اشکال در دید کودک براثر بیماریهای مادرزادی مانند آب مروارید، افتادگی پلک یا دیگر عیوب ساختمانی ایجاد شده باشد باید قبل از سه ماهگی درمان شود و اگر به علت های دیگر به وجود آمده باشد، درمان قطعی و مؤثر تا قبل از پنج سالگی امکان پذیر است بطوریکه حتی اگر چشم دچار تنبلی نیز شده باشد، بینایی بطور کامل برمی گردد، اما هر چه تشخیص عقب بیفتد، درمان دشوارتر و میزان بهبودی کمتر خواهد بود، به همین علت همه تلاش هایی که پزشکان امروزی انجام می دهند برای تشخیص به موقع و درمان مناسب آن است.
شاهرخی تاکید کرد: در درمان تنبلی چشم هرچه سن کودک پایین تر باشد شانس درمان بیشتر و مدت درمان کوتاه تر خواهد شد. در صورت تشخیص تنبلی چشم حتماً تا پایان ۱۰ سالگی پیگیری وضعیت بینایی و تغییرات عیوب انکساری کودک باشید زیرا امکان عودتنبلی چشم وجود دارد.
