نخستین زن روزنامه‌نگار در ایران که بود و چه روزنامه‌ای منتشر کرد؟

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،‌ «جریده فریده» Ú¯Ø²ÛŒØ¯Ù‡â€ŒØ§ÛŒ از روزنامه شکوفه، دومین روزنامه زنان در ایران Ø¨Ù‡ کوشش زهره ترابی از سوی انتشارات اطراف منتشر و روانه بازار نشر شد.

«جریده‌ ÙØ±ÛŒØ¯Ù‡Â» تلاش دارد تا مخاطب را با دنیای زنان پیشرو Ø¨Ø¹Ø¯ از مشروطه آشنا کند و بی‌واسطه نشان‌ Ø¯Ù‡Ø¯ که تصویر زن امروزی چطور شکل گرفته و در تاریخ فکر و قلم ایرانی زنان چگونه هویت خود را تعریف کرده‌اند. این کتاب منتخبی از روزنامه‌ Â«Ø´Ú©ÙˆÙÙ‡Â»ØŒ دومین روزنامه‌ Ø²Ù†Ø§Ù† ایران است که به همت مریم عمید (مزین‌السلطنه) در دوره‌ Ø§Ø­Ù…د شاه منتشر شد و تصویر دقیقی از وضعیت جامعه‌ Ø§ÛŒØ±Ø§Ù†ÛŒ و زنان آن دوره ارائه داد.

شکوفه به صورت دوهفته‌نامه در چهار صفحه (با Ú†Ø§Ù¾ سنگی) منتشر و با اشتراک یک ساله توزیع می‌شد. شکوفه اولین نشریه ایرانی بود که Ú©Ø§Ø±ÛŒÚ©Ø§ØªÙˆØ±Ù‡Ø§ÛŒ Ø§Ù†ØªÙ‚ادی را در صفحه آخر چاپ می‌کرد. از ویژگی‌های این نشریه می‌توان به لحن طنزآمیز و انتقادی، پرداختن به مسائل زنان ایرانی، تحصیل و آموزش دختران و مسائل سیاسی اشاره کرد.

در معرفی کتاب آمده است:  «شکوفه» روزنامه‌ای است اخلاقی، ادبی، حفظ‌الصحه‌ Ø§Ø·ÙØ§Ù„ØŒ خانه‌داری، بچه‌داری، مسلک مستقیمش تربیت دوشیزگان و تصفیه‌ Ø§Ø®Ù„اقی زنان، راجع به مدارس نسوان، عجاله ماهی دو نمره طبع می‌شود.» این عبارت، توضیح ثابتی است که در صفحه‌ Ø§ÙˆÙ„ همه‌ی شماره‌های شکوفه نوشته شده است؛ روزنامه‌ای چهار صفحه‌ای که در دوره‌ Ú†Ù‡Ø§Ø± ساله‌ Ø§Ù†ØªØ´Ø§Ø±Ø´ (1291-1295) به موضوعات گوناگونی پرداخته است. با توجه به وضعیت اجتماعی و سیاسی ایران در سال‌های حکومت احمدشاه و وقوع جنگ جهانی اول سیاست نشریه به مرور عوض شد و محتوای تربیتی کم‌کم جای خود را به دغدغه‌های وطن‌دوستانه داد. با وجود همه‌ ØªØºÛŒÛŒØ±Ø§ØªÛŒ که در فرم و محتوای این نشریه اتفاق افتاده، اما یک نکته در آن ثابت است: تلاش و پشتکار مزین‌السلطنه و همکارانش برای بهبود شرایط زنان.

این تلاش هم از راه تشویق دختران به علم‌آموزی بوده و هم از طریق آگاهی‌بخشی درباره‌ی بیماری‌های مخصوص زنان و کودکان. نویسنده‌ها در بعضی شماره‌ها درباره‌ Ø­Ø¨ وطن و وظایف زنان درباره‌ ÙˆØ·Ù† با مخاطبان حرف زده‌اند و در بعضی صفحات راه‌حل‌هایی برای مشکلات زناشویی ارائه داده‌اند. نکاتی از وضعیت زنان در کشورهای پیشرفته، گزارش‌هایی درباره‌ Ø´Ø±Ø§ÛŒØ· مدارس دخترانه‌ Ø§ÛŒØ±Ø§Ù†ÛŒ و انتشار کاریکاتورهایی متناسب با دغدغه‌های روز بخش دیگری از کوشش‌های دست‌اندرکاران روزنامه برای تغییر وضعیت زنان ایرانی بود. مطالب کتاب «جریده‌ی فریده» و فصل‌بندی آن با توجه به همین دغدغه‌ها انتخاب شده است و معیارمان برای گزینش متن‌ها، میزان اهمیت موضوعات مختلف و میزان پرداختن به آن‌ها بوده است.

مریم عمید یکی از اعضای انجمن همت بود که توسط مدیران مدرسه دخترانه راه‌اندازی شد. وی Ù†Ù‚Ø´ مؤثری در معرفی و گسترش فعالیت‌های آن داشت. یکی از اهداف مهم این انجمن ØªØ­Ø±ÛŒÙ… اجناس خارجی و منع واردات این نوع Ù…حصولات Ø¨ÙˆØ¯. به عنوان مثال، همان زمان تحریم Ù…نسوجات Ø®Ø§Ø±Ø¬ÛŒ در دستور کار این انجمن قرار گرفت و قرار شد تمامی مدارس دخترانه (اعم از دانش آموزان و Ù…علمان) از پارچه‌های ایرانی استفاده کنند و در صورت مشاهده تخلف و خرید منسوجات خارجی، فرد خاطی اخراج شود. به این ترتیب ظرف یک ماه نزدیک به پنج هزار نفر به این ØªØ­Ø±ÛŒÙ… Ù¾ÛŒÙˆØ³ØªÙ†Ø¯.

انتشارات اطراف «جریده فریده» را در 240 صفحه قطع رقعی به قیمت 97 هزار تومان منتشر و روانه بازار نشر کرده است.

انتهای پیام/