در شرایطی که جنگ روسیه با اوکراین همچنان جریان دارد، چشم انداز شرایط اوکراین پس از پایان این جنگ خونین نیز تیره به نظر می‌رسد. مین‌های زمینی که تهدیدی مرگبار برای غیرنظامیان محسوب می‌شوند، بخش قابل توجهی از خاک این کشور را آلوده کرده اند.
بنابر یک برآورد، بیش از ۴۰ درصد خاک اوکراین به مین آلوده شده و باور بر این است که اوکراین در حال حاضر مین گذاری شده‌ترین کشور جهان محسوب می‌شود.
شهر‌های اوکراین که به تازگی آزاد شده اند تا مدت‌ها پس از بیرون راندن نیرو‌های نظامی روسیه نیز می‌توانند خطرناک باقی بمانند و اوکراینی‌ها باید مین ها، تله‌های انفجاری و همچنین مواد منفجره ضد تانک آماده انفجار را کشف و خنثی کنند.
به گفته کاترینا تمپلتون از "گروه مشورتی مین ها" (Mines Advisory Group) یا مگ (MAG)، آلودگی خاک اوکراین به مین‌ها و تله‌های انفجاری بسیار زیاد است. حتی می‌توان گفت این شرایط با سوریه و افغانستان قابل مقایسه نیست و ابعاد آن بسیار گسترده و عظیم است.
قوانین بین المللی استفاده از مین‌های مختلف، به ویژه آن‌هایی که برای هدف قرار دادن افراد طراحی شده اند را ممنوع و محدود می‌کند.
نیرو‌های نظامی روسیه توسط دیده‌بان حقوق بشر به استفاده از مین‌های ممنوعه ضد نفر در منطقه خارکیف شرقی متهم شده اند.
طیف گسترده‌ای از مین‌ها از جمله نمونه‌هایی که تا پیش این در نبرد دیده نشده بودند، در اوکراین بکار گرفته شده اند.
به گفته کاترینا تمپلتون، شما مین‌های ضد تانک، مین‌های ضد نفر، تله‌های انفجاری، بسیاری مهمات منفجر نشده و مهمات خوشه‌ای را خواهید دید. تقریبا هر چیزی را فکرش بکنید در اوکراین خواهید دید.
بنابر گزارش دیده‌بان حقوق بشر، قدمت استفاده از برخی مین‌های زمینی در اوکراین به پیش از فوریه ۲۰۲۲ و به سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۵ باز می‌گردد. این مین‌ها توسط نیرو‌های تحت حمایت روسیه در دونتسک و لوهانسک کار گذاشته شده اند.
اخیرا، نیرو‌های روسیه هنگام عقب نشینی از شهر‌هایی که در هفته‌های نخست تهاجم همه جانبه خود اشغال کرده بودند، مین‌ها و تله‌های انفجاری را کار گذاشته اند.
به گفته سازمان مگ، در بازه زمانی بین ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۰ تلفات ناشی از انفجار مین در اوکراین برابر با ۱۱۹۰ نفر بوده است.
این در شرایطی است که بین ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ تا ۱۰ ژانویه ۲۰۲۳، یعنی کمتر از یک سال، تعداد تلفات مرتبط با انفجار مین ۶۱۱ نفر گزارش شده است.
مین‌ها افزون بر این که به طور مستقیم موجب جراحت یا مرگ می‌شوند، می‌توانند بخش‌هایی از زمین را غیر قابل دسترس یا خطرناک‌تر سازند.
بر اساس گزارش ها، تولید محصولات کشاورزی در اوکراین تحت تاثیر استفاده از مین‌های زمینی در مزارع و همچنین مسیر‌ها و جاده‌های روستایی قرار گرفته است.
به گفته کاترینا تمپلتون، سازمان مگ روی بررسی این که کدام یک از طرفین مین‌ها را کار می‌گذارند، تمرکز نمی‌کند و در عوض تلاش می‌کند تا آنها از مین‌های ممنوعه ضد نفر استفاده نکنند و به دنبال فرصت‌هایی برای پاکسازی زمین‌های آلوده است تا مردم بتوانند زندگی امن‌تری داشته باشند.
اوکراینی‌ها تحت نظر کارشناسان سازمان مگ در مورد چگونگی پاکسازی مناطق مین گذاری شده آموزش خواهند دید.
اما با توجه به اینکه درگیری بین روسیه و اوکراین در برخی مناطق نزدیک به یک دهه ادامه داشته است، پاکسازی هر سانتیمتر از خاک اوکراین فرایندی پرزحمت و مرگبار خواهد بود که سال‌ها طول خواهد کشید./عصر ایران
