گروهی از محققان با مشارکت یک دانشمند ایرانی از آبپنیر شیر، هواژلی (Aerogel) تهیه کردهاند که میتواند ذرات طلا را از قطعات دورانداختهشده کامپیوترها استخراج کند. پیشتر از مواد شیمیایی مصنوعی برای این منظور استفاده میشد که میتوانست به محیطزیست آسیب بزند، اما حالا با این روش، کار بازیافت از زبالههای الکترونیکی میتواند بسیار آسانتر و بهتر شود.
بهگزارش وبسایت Chemical & Engineering News، گروهی از محققان مؤسسه فناوری فدرال سوئیس (ETH) که «محمد پیدایش»، دانشمند ایرانی نیز جزوی از آنها بوده است، بهسراغ آبپنیر رفتند و با کمک آن هواژلی ایجاد کردند که میتواند طلا را مثل یک اسفنج از قطعات کامپیوتری بیرون بکشد.
محققان ابتدا پروتئینهای آبپنیر را درون یک محلول اسیدی گذاشتند و به آن حرارت دادند تا پروتئینها از توپهای کوچک به حالت رشتهای دربیایند. سپس این محلول را خشک و منجمد کردند و شکلی از اسفنج را بهدست آوردند که سطح آن دارای منافذ بسیار است.
محمد پیدایش، مهندس شیمی ETH زوریخ میگوید: «میتوانید [این اسفنج] را روی یک گل قرار دهید. مزیت استفاده از هواژلها این است که ناحیه سطحی بزرگی دارند.»
محققان در ادامه توانایی این هواژل در جذب طلا از یک محلول را آزمایش کردند که حاوی دیگر فلزات مثل مس، سرب و نیکل نیز بود. این هواژل توانست تا 93 درصد از طلاها را جذب کند، و در عین حال کمتر از 10 درصد دیگر فلزات را از بین برد.
پژوهشگران برای آزمایش این اسفنج پروتئینی در دنیای واقعی، یک مادربرد کامپیوتر را در ترکیبی از نیتریک اسید و هیدروکلریک اسید حل کردند. سپس هواژل توانست یونهای طلا را روی سطح خود گردآوری کند. محققان میگویند هر گرم از این هواژل 190 گرم طلا گردآوری میکند. در ادامه اگر این هواژل سوزانده شود، طلا بهصورت تکههای ریز باقی میماند.
محمد پیدایش میگوید: «دیدن تکههای [طلا] در میان خاکسترها بسیار هیجانانگیز بود.» گفته شده که این تکههای طلا حدود 91 درصد طلا دارند که معادل تقریباً 21 تا 22 قیراط است. این پژوهشگر ایرانی مدعی است که با کمک این راهکار میتوان بهطور همزمان مشکل زبالههای الکترونیکی را حل کرد و فلزی گرانبها به دست آورد.
نتایج این تحقیق در مجله Advanced Materials منتشر شده است.