آیا دست زدن کودک به اندام خصوصی اش طبیعی است؟

مجموعه: تعلیم و تربیت

دست زدن به اندام خصوصی یک پدیده ی رایج بین کودکان است

علت دست زدن کودک به اندام تناسلی خود چیست؟

دست زدن کودک به اندام خصوصی اش:

دست زدن به اندام خصوصی یک پدیده ی رایج بین کودکان است که در ۹۰ درصد پسران و ۶۰ درصد دختران دیده شده، و سپس این کار را ترک می کنند. با وجود این که توجه کودک به اندام تناسلی خود بخشی از رشد جنسی او محسوب می شود، اما ممکن است رفتار جنسی کودک هرچند بی گناه، در جمع افراد، برای والدین و اطرافیان کودک احساس نگرانی ایجاد کند و می تواند برای آنها شرم آور باشد. البته والدین باید توجه داشته باشند گاهی این لمس ها نشانه ی ؛ استرس، جلب توجه و یا آزار جنسی است.

بسیاری تصور می کنند تحریک جنسی و به دنبال آن خود ارضایی بعد از بلوغ جنسی اتفاق می افتد، این در حالی است که تحریکات جنسی می توانند به دنبال لمس ناحیه ی تناسلی حتی در دو ماهگی نیز اتفاق بیوفتد. لمس ناحیه ی خصوصی هنگامی نگران کننده است و بیماری محسوب می شود که همراه آسیب و درد باشد یا دارای خصوصیتی کاملا غیرطبیعی باشد. در این موارد والدین حتما باید به مشاوره مراجعه کنند.

محکم بستن پوشک عامل دست زدن کودک به جای خصوصی 

دلایل دست زدن کودک به ناحیه ی خصوصی اش چیست؟

دست زدن کودک به اندام خصوصی اش تنها به علت کشف اندام خود نیست و می تواند دلایل گوناگونی داشته باشد. از جمله آنها:

۱) انگل کرمک

یکی از رایج ترین دلایل برای این لمس ها؛ تحریکات موضعی دستگاه تناسلی در دختران است، که گاهی در نتیجه ی ابتلا به انگل کرمک اتفاق می افتد. در صورت وجود این انگل ناحیه ی واژن دچار تحریک، خارش و تورم می شود و درنتیجه کودک این کار را تکرار میکند.

۲) تکرار تجربه قبلی

گاهی کودکان به شکل اتفاقی به ناحیه تناسلی خود دست می زنند یا ممکن است هنگام شستن کودک توسط مادر متوجه لذتی در طی این لمس شوند و برای تکرار مجدد این اتفاق خود را لمس کنند. باید توجه داشت این کار نوزادان برای دست پیدا کردن به لذت جنسی نیست زیرا چنین مفهمومی برای آنها معنی ندارد، بلکه می خواهند مطمئن شوند با تکرار این کار می توانند به نتیجه ی اولیه دست پیدا کنند.

۳) اذیت شدن کودک

 ممکن است محکم بستن پوشک کودک باعث ایجاد خارش، تورم، قرمزی و سوزش در ناحیه ی تناسلی شود و کودک شروع به دست زدن به ناحیه ی تناسلی خود می کند.

۴) جلب توجه والدین

گاهی با تندی و واکنشی که والدین در برابر این کار فرزند خود انجام می دهند، کودک دائما این کار را تکرار می کند تا توجه والدین را به خود جلب کند. با اینکه شما نسبت به رفتار او پرخاش کرده اید اما او فکر می کند اگر این کار را تکرار کند می تواند توجه شما را داشته باشد.

۵) کنترل کردن والدین

هنگامی که شما به عمل دست زدن کودک به جای خصوص اش واکنش می دهید و عصبانی می شوید، کودک گمان می کند اگر این کار را تکرار کند و شما را عصبانی کند می تواند کنترل شما را به دست بگیرد به هین دلیل مرتب این کار را انجام می دهد. گاهی اوقات نیز صرفا نشان دهنده ی اعلام استقلال و لجبازی با والدین است. در این حالت بهترین واکنش بی توجهی به رفتار اوست.

دست زدن کودک به جای خصوصی اش در ۲ سالگی

دست زدن به اندام خصوصی در دوره های سنی مختلف:

نوزاد در این دوره برای کشف اندام تناسلی خود هنگام تعویض پوشک یا لباس به ناحیه ی خصوصی اش دست می زند، درست همانطور که به پا یا صورت خود دست می زند. همچنین ممکن است کودک با تماس ران ها با یکدیگر یا خوابیدن به کمر و حرکت دادن خود قصد تحریک اندام خود را داشته باشند.

با بزرگ تر شدن کودک و رشد بیشتر جسمی و عقلی او، کنجکاوی اش نسبت به اندام های خصوصی و چیزی که آنها را نسبت به بقیه ی اندام ها متمایز می کند و همچنین تفاوت بین بدن دختران و پسران بیشتر می شود.

رفتارهای زیر رفتارهای جنسی اولیه معمول هستند که از سن ۲ تا ۶ سالگی، در کودکان ممکن است دیده شوند ( البته کودکان در حال رشد تمایل کمی به انجام این رفتارها دارند و می توانند به راحتی خود را در برابر این رفتارها کنترل کنند) :

• دست زدن به ناحیه ی خصوصی خودشان در جمع یا درخلوت

• علاقه به نگاه کردن افراد برهنه

• نگاه کردن یا دست زدن به ناحیه ی خصوصی خواهر یا برادر خودشان

• نشان دادن ناحیه ی خصوصی شان به دیگران

۵ سالگی اوج لمس اندام تناسلی در کودکان است و بعد از آن تا زمان بلوغ جنسی در نوجوانی، خاموش می ماند.

رفتارهای غیرمعمول در لمس اندام خصوصی کدام اند؟

گاهی ممکن است کودک رفتار جنسی غیر معمولی را از خود نشان دهد اگرچه همه ی این موارد هشداردهنده و خطرناک نیستند اما باید با متخصص اطفال یا مشاور در رابطه با این رفتارها صحبت کرد.

ممکن است اتفاقی از قبیل ؛ داشتن خواهر یا برادر جدید، مشاهده ی تصاویر یا فیلم های نامناسب یا آزار جنسی سبب ایجاد این رفتارها در کودک شود. این رفتارها عبارتند از:

• تمایل به قرار دادن اشیاء در ناحیه ی تناسلی خود

• تقلید از رفتارهای جنسی

• درخواست رابطه ی جنسی از دیگران

• بوسیدن دیگران با استفاده از زبان

• تلاش برای دست زدن و یا دیدن اندام تناسلی دیگران

• درآوردن لباس در حضور دیگران

صحبت والدین با کودک برای محافظت از اندام خصوصی

بهترین عکس العمل والدین در صورت مشاهده ی لمس اندام خصوصی در کودکان:

بهترین واکنش در برابر کودکانی که به اندام خصوصی خود دست می زنند یا آن را به دیگران نشان می دهند، بستگی به موقعیت های متفاوت و تداوم رفتار کودک دارد. تفاوت زیادی بین یافتن هویت و ناراحتی و یا آزار جنسی کودک شما وجود دارد، که ممکن است باعث سردرگمی شود.

آموزش متناسب با سن کودک

 اگر مشاهده کردید فرزندتان خودش را لمس می کند، یا در حضور دیگران لباس خود را در می آورد و به بدن برهنه ی دیگران نگاه می کند، بهترین روش آموزش برخی مسائل به او است. به او آموزش دهید کسی نباید به اندام خصوصی اش دست بزند یا به آنها نگاه کند. سعی کنید از لحن درست و واقعی استفاده کنید و کودکان را نترسانید، سعی کنید با آنها دوست باشید تا در صورت بروز هر اتفاقی با شما در میان بگذارند.

آموزش خصوصی بودن اندام تناسلی

سعی کنید در هنگام لباس پوشاندن دستشویی بردن و... این نکات را خودتان هم رعایت کنید. این گونه به کودک آموزش می دهید که هیج کس نباید اندام خصوصی او را ببیند. در غیر این صورت کودک فکر میکند ایرادی ندارد اگر دیگران بدن او را ببینند و یا او را لمس کنند.

کودکان را تهدید نکنید

اگر کودک در یک جمع، به اندام خصوصی خود دست زد، با آرامش با او رفتار کنید و این رفتار را متوقف کنید. از گفتن پیامدهای ترسناک ترساندن کودک اجتناب کنید این کار سبب درگیری ذهنی کودک می شود و به روحیه ی او لطمه میزند.

آموزش تفاوت لمس به کودکان

تفاوت لمس مناسب و غیر مناسب را به کودکان بیاموزید

روانشناسان اعلام می کنند سن پیش دبستانی، تفریبا زمان مناسبی برای توضیح دادن تفاوت لمس کردن های مناسب (دست دادن، به آغوش گرفتن متقابل) و لمس های نامناسب است؛ البته کاملا متناسب با سن کودک.

در این سن کودک ممکن است برای آغوش گرفتن دوست خود ناگهانی اقدام کند یا او را غلغلک دهد که سبب اذیت شدن یا ناراحتی همسالانش شود. برای تذکر در این مورد بهتر است به آنها بگویید برای لمس یا در آغوش گرفتن شخص دیگری باید از او اجازه بگیرد و در صورت تایید می تواند این کار را انجام دهد و در مقابل به آنها بیاموزید که اگر شخصی به روشی نامناسب، آنها را لمس کند یا به آنها آسیب برساند و بترساند، باید به شما بگویند.

گردآوری: بخش کودکان بیتوته