بیماری جذام چیست ؟ + درمان و علائم بیماری

مجموعه: بیماری ها و راه درمان

جذام چه شکلی است؟

همه چیز درباره ی بیماری جذام

بیماری جذام چیست ؟

جذام یک عفونت باکتریایی مزمن و پیشرونده است که توسط باکتری مایکوباکتریوم لپره (Mycobacterium leprae) ایجاد می شود. در درجه اول بر اعصاب اندام ها، پوست، پوشش بینی و دستگاه تنفسی فوقانی تأثیر می گذارد. جذام به عنوان بیماری هانسن نیز شناخته می شود.

جذام باعث ایجاد زخم های پوستی، آسیب عصبی و ضعف عضلانی می شود. اگر درمان نشود، می تواند باعث تغییر شکل شدید و ناتوانی قابل توجه شود.

جذام یکی از قدیمی ترین بیماری های ثبت شده در تاریخ است. اولین اشاره مکتوب شناخته شده به جذام مربوط به حدود 600 سال قبل از میلاد است.

جذام در بسیاری از کشورها، به ویژه کشورهایی با آب و هوای گرمسیری یا نیمه گرمسیری رایج است. در ایالات متحده زیاد رایج نیست. در مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) گزارش می دهد که سالانه تنها 150 تا 250 مورد جدید در ایالات متحده تشخیص داده می شود.

علائم جذام چیست؟

علائم اصلی جذام عبارتند از:

− ضعف عضلانی

− بی حسی در دست ها ، بازوها و پاها

− ضایعات پوستی

− ضایعات پوستی منجر به کاهش حس لمس، دما یا درد می شود. آنها حتی پس از چند هفته بهبود نمی یابند. آنها از رنگ پوست معمولی شما روشن تر هستند یا ممکن است به دلیل التهاب قرمز شوند.

جذام چگونه گسترش می یابد؟

باکتری مایکوباکتریوم لپره باعث جذام. تصور می شود که جذام از طریق تماس با ترشحات مخاطی فرد مبتلا به عفونت گسترش می یابد. این معمولا زمانی اتفاق می افتد که فرد مبتلا به جذام عطسه یا سرفه می کند.

این بیماری خیلی مسری نیست با این حال، تماس نزدیک و مکرر با یک فرد درمان نشده برای مدت طولانی می تواند منجر به ابتلا به جذام شود.

باکتری مسئول جذام بسیار کند تکثیر می شود. این بیماری دارای یک دوره کمون متوسط ​​(زمان بین عفونت و ظهور اولین علائم) است به گفته سازمان بهداشت جهانی (WHO) ممکن است پنج سال طول بکشد.

علائم ممکن است تا 20 سال ظاهر نشود.

به گفته مجله پزشکی نیوانگلند، یک آرمادیلو بومی جنوب ایالات متحده و مکزیک نیز می تواند ناقل این بیماری و انتقال آن به انسان باشد.

علت بیماری جذام چیست ؟

انواع جذام کدامند؟

سه سیستم برای طبقه بندی جذام وجود دارد.

1. جذام سلی در مقابل جذام جذامی در مقابل جذام مرزی

سیستم اول سه نوع جذام را تشخیص می دهد: سلی، جذام و مرزی. پاسخ ایمنی فرد به این بیماری مشخص می کند که کدام یک از این انواع جذام را دارد:

در جذام سلی، پاسخ ایمنی خوب است. فرد مبتلا به این نوع عفونت فقط چند ضایعه را نشان می دهد. این بیماری خفیف است و فقط در حد خفیف مسری است.

در جذام جذام، پاسخ ایمنی ضعیف است. این نوع پوست، اعصاب و سایر اندام ها را نیز تحت تأثیر قرار می دهد. ضایعات گسترده ای از جمله ندول ها (توده ها و برجستگی های بزرگ) وجود دارد. این شکل از بیماری مسری تر است.

در جذام مرزی، ویژگی های بالینی جذام توبرکلوئید و جذام جذامی وجود دارد. این نوع را بین دو نوع دیگر می دانند.

2. طبقه بندی سازمان بهداشت جهانی (WHO).

سازمان بهداشت جهانی (WHO) بیماری را بر اساس نوع و تعداد نواحی پوستی آسیب دیده دسته بندی می کند:

دسته اول پائوسی باسیلاری است. پنج ضایعه یا کمتر وجود دارد و هیچ باکتری در نمونه های پوستی شناسایی نشده است.

دسته دوم چند باسیلی است. بیش از پنج ضایعه وجود دارد، باکتری در اسمیر پوستی یا هر دو تشخیص داده می شود.

3. طبقه بندی ریدلی-جاپلینگ

مطالعات بالینی از سیستم Ridley-Jopling استفاده می کنند. بر اساس شدت علائم دارای پنج طبقه بندی است.

همچنین نوعی جذام به نام جذام نامعین وجود دارد که در سیستم طبقه بندی ریدلی-جاپلینگ گنجانده نشده است. این نوع بسیار اولیه جذام در نظر گرفته می شود که در آن فرد تنها یک ضایعه پوستی دارد که در لمس کمی بی حس می شود.

جذام نامشخص ممکن است برطرف شود یا به یکی از پنج شکل جذام در سیستم ریدلی-جاپلینگ پیشرفت کند.

جذام چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک شما یک معاینه فیزیکی برای بررسی علائم و نشانه های بیماری انجام می دهد. آنها همچنین یک بیوپسی انجام می دهند که در آن قطعه کوچکی از پوست یا عصب را برداشته و برای آزمایش به آزمایشگاه می فرستند.

پزشک شما همچنین ممکن است یک آزمایش پوستی لپرومین برای تعیین شکل جذام انجام دهد. آنها مقدار کمی از باکتری عامل جذام را که غیرفعال شده است، به پوست تزریق می کنند، معمولاً در قسمت فوقانی ساعد.

افرادی که مبتلا به جذام توبرکلوئید یا مرزی هستند، نتیجه مثبتی را در محل تزریق تجربه خواهند کرد.

یکی از مشکلات بیماری جذام چیست ؟

درمان جذام چیست ؟

WHO توسعه داده است درمان چند دارویی در سال 1995 برای درمان انواع جذام. در سراسر جهان به صورت رایگان در دسترس است.

علاوه بر این، چندین آنتی بیوتیک با از بین بردن باکتری های عامل جذام، جذام را درمان می کنند. این آنتی بیوتیک ها عبارتند از:

− داپسون (Aczone)

− ریفامپین (ریفادین)

− کلوفازیمین (لامپرن)

− مینوسیکلین (مینوسین)

− افلوکساسین (Ocuflux)

− پزشک شما احتمالاً بیش از یک آنتی بیوتیک را همزمان تجویز خواهد کرد.

آنها همچنین ممکن است از شما بخواهند که از داروهای ضد التهابی مانند آسپرین (بایر)، پردنیزون (رایوس)، یا تالیدومید (تالومید) استفاده کنید. این درمان برای ماه ها و احتمالا تا 1 تا 2 سال ادامه خواهد داشت.

اگر باردار هستید یا ممکن است باردار شوید، هرگز نباید تالیدومید مصرف کنید. می تواند نقایص مادرزادی شدید ایجاد کند .

عوارض احتمالی جذام چیست؟

تاخیر در تشخیص و درمان می تواند منجر به عوارض جدی شود. این موارد می تواند شامل موارد زیر باشد:

− یکی از مشکلات بیماری جذام تغییر شکل

− ریزش مو به خصوص در ابروها و مژه ها

− ضعف عضلانی

− آسیب دائمی عصبی در بازوها و پاها

− ناتوانی در استفاده از دست و پا

− احتقان مزمن بینی، خونریزی بینی و فروپاشی تیغه بینی

− آماس عنبیه است که التهاب عنبیه از چشم

− گلوکوم، یک بیماری چشمی که باعث آسیب به عصب بینایی می شود

− کوری

− اختلال نعوظ (ED)

− ناباروری

− نارسایی کلیه

راههای پیشگیری از جذام چیست ؟

بهترین راه برای جلوگیری از جذام، اجتناب از تماس طولانی مدت و نزدیک با فرد درمان نشده مبتلا به این عفونت است.

چشم انداز بلند مدت چیست ؟

چشم انداز کلی بهتر است اگر پزشک شما جذام را به سرعت قبل از شدید شدن تشخیص دهد. درمان به موقع از آسیب بیشتر بافتی جلوگیری می کند، گسترش بیماری را متوقف می کند و از عوارض جدی سلامتی جلوگیری می کند.

زمانی که تشخیص در مراحل پیشرفته تر، پس از تغییر شکل یا ناتوانی قابل توجه در فرد اتفاق می افتد، چشم انداز معمولا بدتر می شود. با این حال، درمان مناسب همچنان برای جلوگیری از آسیب بیشتر بدن و جلوگیری از گسترش بیماری به دیگران ضروری است.

ممکن است علیرغم یک دوره موفقیت آمیز آنتی بیوتیک ها، عوارض پزشکی دائمی وجود داشته باشد، اما پزشک شما می تواند با شما برای ارائه مراقبت های مناسب به منظور کمک به شما در مقابله و مدیریت هر گونه شرایط باقیمانده همکاری کند.

روایات اسلامی در مورد درمان تغذیه ای جذام

• ابوهریره (ره) روایت كرده که رسول خدا (ص) فرمود: زیتون  را بخورید و به بدن بمالید كه هفتاد مرض از جمله جذام را شفا می بخشد.

• در کتاب " خواص سبزی های خوراکی " تالیف " مرتضی نظری آمده است که امام صادق فرموده اند : خوردن ریحان فرد را از بیماری جذام ایمن می گرداند. و نیز فرموده اند : خداوند متعال مرض جذام را از یهود برداشت، زیرا آنها چغندر می خوردند.

• امام موسی کاظم نیز فرموده اند : به خوردن شلغم  عادت کنید، زیرا در هر کس رگ جذام باشد آن را از بین می برد.

گردآوری: بخش سلامت بیتوته