اگر «عارف» باشی و چلوکبابی داشته باشی، که باید باشی و چه می‌شوی؟ «مرشد چلویی» باید باشی و «کاسب قرن» می‌شوی! و این مرشدِ روزگار ما در همان چلوکبابی‌اش سخن‌ها دارد برای کسانی که سر در می‌آورند از این حرف‌ها و نکته‌ها و حکایت‌ها.

حاج مرشد

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از فارس، متولد سال ۱۲۶۷ شمسی بود و نامش «میرزا احمد عابد نهاوندی» بود و چون با مردم به زبان شعر و اندرز سخن می‌گفت و اهل‌دل بود به «حاج مرشد» مشهور بود و چون یکی از قدیمی‌ترین چلوکبابی‌های تهران را داشت به «مرشد چلویی» مشهور بود و شاعر هم بود و تخلصش «ساعی» بود و شعرش این بود که: «کو آن کسی که کار برای خدا کند؟/ بر جای بی‌وفایی مردم وفا کند/ هر چند خلق سنگ ملامت بر او زنند/ بر جای سنگ نیمه‌ شب‌ها دعا کند».

مرشد چلویی روزگاری داشت و آبرویی و آوازه‌ای و رفقایی هم داشت در حد «شیخ رجبعلی خیاط» و «حاج اسماعیل دولابی» و «ابوالحسن طوطی همدانی». حالا همه این‌ها را داشته باشیم و برویم به «چلوکبابی حاج مرشد» جنب مسجد جامع بازار تهران که بالای پیشخوان آن روی کاغذی به خط خوش نوشته است: «نسیه و وجه دستی داده می‌شود، حتی به جنابعالی، به قدر قُوِه»!

۳۰۰ تومان از دخل برداشتند و رفتند

درباره «مرشد چلویی» که او را «کاسب قرن» لقب داده‌اند، آن‌قدر خاطره و حکایت و روایت هست که خودش «تذکرةالاولیاء» است در زمانه ما. اما ببینیم در آن چلوکبابی چه خبرهایی است. معلوم است که خیلی‌ها اصلا باور نمی‌کردند غذای نسیه و رایگان را و همراه آن گرفتن پول دستی را و می‌خواستند امتحان کنند و همیشه نتیجه یکسان بود؛ «روزی ۳ برادر جوان تصمیم می‌گیرند که مرشد را امتحان کنند. دسته‌جمعی به مغازه رفته و ناهار مفصلی می‌خورند و به مرشد می‌گویند: حاج‌آقا، ما غریبیم و فعلاً پول نداریم. غذاها را نسیه خوردیم، پول هم می‌خواهیم! مرشد کشو دخل مغازه را باز می‌کند و می‌فرماید: خودتان هر چه نیاز دارید بردارید. آنها هم ۳۰۰ تومان که پول زیادی بود برمی‌دارند و می‌روند. فردای آن روز، نامه‌ای تحسین‌آمیز برای مرشد می‌نویسند و به‌همراه آن ۳۰۰ تومان و پول غذاها را برای مرشد می‌فرستند. در نامه نوشته بودند: ما از ثروتمندان شهر هستیم و دیروز شما را امتحان کردیم. الحق که سرفراز بیرون آمدید و مرد خدایید».

کاسب قرن تهران را بشناسید | این چلوکبابی هم کباب دست مردم می‌داد هم پول به عنوان قرض!

کی کباب نصیبش شده، کی ته‌دیگ!

در چلوکبابی حاج مرشد دیگر چه خبر است؟ شاگرد مغازه‌ها می‌آیند و برای حجره‌داران بازار و کسبه آن ‌اطراف غذا می‌برند و مرشد هم نشسته پشت دخل و تماشایی بوده این کار مرشد چلویی و شنیدنی است نکته این ماجرا: «جناب مرشد گفته بود کسانی که می‌خواهند غذا بیرون ببرند، هدایت کنید تا از نزد او بگذرند. بیشتر کسانی که غذا بیرون می‌بردند، بچه‌ها و نوجوانانی بودند که برای کارفرمایان و صاحبان مغازه‌های بازار غذا می‌گرفتند و می‌بردند و خودشان از آن غذا محروم بودند. مرحوم مرشد به کودکی که با ظرف غذا قصد خروج داشت، تکه کباب یا لقمه گوشت می‌داد یا اگر تمام شده بود ته‌دیگی زعفرانی داخل روغن می‌کرد و با دست خودش به دهان آن پسربچه یا نوجوان می‌گذاشت. مرشد می‌گفت: این اطفال خودشان می‌آیند در مغازه و بوی غذاها را استشمام می‌کنند و دلشان می‌خواهد و من از همان غذایی که می‌برند به آنها می‌چشانم تا اگر استادشان به آنها نداد، لااقل چشیده باشند».

این شاگردها هنوز هستند و حجره‌داران بازار شده‌اند و تعریف کرده‌اند از لذت آن لقمه‌های بامحبت و مزه‌های به‌یادماندنی: «مرشد با چنان خوش‌رویی و عزت و احترامی این لقمه‌ها را در دهان ما می‌گذاشت که طعم خوش آنها هیچ‌وقت از یادم نمی‌رود. البته مرشد هیچ‌کسی را از این قاعده مستثنی نمی‌کرد و هر کسی از کوچک و بزرگ که قصد بردن غذا داشت از لقمه‌های مرشد سهم می‌برد. وقتی هم که کباب‌ها تمام می‌شد، مرشد ته‌دیگ‌ها را به بچه‌ها می‌داد» و باز تعریف کرده‌اند: «آن‌وقت‌ها بین ما شاگردان حجره‌ها رسم بود که هر وقت همدیگر را می‌دیدیم با هم درباره لقمه مرشد حرف می‌زدیم که کی کباب نصیبش شده و کی ته‌دیگ».

کاسب قرن تهران را بشناسید | این چلوکبابی هم کباب دست مردم می‌داد هم پول به عنوان قرض!

صف کوتاه جلوی پیشخوان

در آن چلوکبابی دیگر چه خبر است؟ یک صف بلندی هست از مشتریان و یک صف کوتاهی هم هست هر روز جلوی پیشخوان و ماجرایش این است: «افرادی که عائله‌مند بودند هر روز می‌آمدند و به تعداد عائله خود غذای رایگان و خرجی یومیه می‌گرفتند».

کاسب هم باشی این‌جوری: «الکاسب حبیب الله». مرشد چلویی که تا وقتی حیات دنیوی داشت، لقمه‌های خوشمزه گذاشت در دهان اهل دنیا و لقمه‌های خوشمزه گذاشت در دهان اهل معنا عاقبت در ۲۵ شهریور سال ۱۳۵۷ شمسی رفت و در ابن‌بابویه آرام گرفت؛ لقمه‌های خوشمزه بخورد در آن عالم معنا از فضل الله.

کد خبر 663343

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 13
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 8
  • بنده خدا IR ۰۱:۳۴ - ۱۴۰۰/۱۲/۲۱
    14 2
    روحش شاد و جایگاهش بهشت باد ، نور از صورتش میباره خوشا بحال و به دلش ، انشاالله از طعام بهشتی روزی و نصیبش باشه
  • IR ۰۳:۱۰ - ۱۴۰۰/۱۲/۲۱
    14 1
    سلام و درود بر روح بلند و شریفت قطعا در آخرت و روز جزا شفیع هم خواهی بود
  • زینب IR ۰۷:۰۱ - ۱۴۰۰/۱۲/۲۱
    11 2
    خداوند رحمتشان کند روحشان شاد و یادشان گرامی چه انسان بزرگی چه انسان شریفی روحشان شاد اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
  • مصطفی IR ۰۸:۰۶ - ۱۴۰۰/۱۲/۲۱
    7 0
    خدا رحمتش منه ،منم از این ادما تو دوران بچگی دیدم ولی خیلی ساله دیگه همه چی با این ادمایه بزرگ مردن ،الان لقمه ای پول میگیرن تازشم اگر از جنسشون زدنو حساب نکنی
  • ناشناس IR ۱۰:۲۲ - ۱۴۰۰/۱۲/۲۱
    10 0
    واقعا خیلی سخته که همچین ادمایی باشن ولی نشه دیدشون
  • ناشناس IR ۱۰:۲۹ - ۱۴۰۰/۱۲/۲۱
    5 1
    روحش شاد ای مرشد میدونم آبرو داری دست ما بیچاره ها رو هم بگیر خیلی محتاجیم هر کس در حد توانش با دل صاف بفرسته برمحمد و آل محمد صلوات برا گشایش کار همه جونا و گرفتاری و مشکل ما ممنون همگی خاک پاتونم
  • ناشناس IR ۱۱:۴۹ - ۱۴۰۰/۱۲/۲۱
    7 0
    هنوز هم به تعداد اندک هستند'
  • IR ۱۲:۴۸ - ۱۴۰۰/۱۲/۲۱
    8 0
    مردان بی ادعا در سخاوت همان مردان بی ادعا در جنگ هم بودن
  • بنده خدا IR ۱۴:۰۰ - ۱۴۰۰/۱۲/۲۱
    4 1
    روحت شاد مرشد با عشق غذای بهشتی بخوری
  • محسن IR ۲۱:۵۱ - ۱۴۰۰/۱۲/۲۱
    2 0
    روحت شاد بزرگ مرد
  • IR ۰۰:۴۲ - ۱۴۰۰/۱۲/۲۲
    2 0
    روحت شاد اگه به ایشون حسودیم بشه حق دارم
  • ناشناس IR ۰۰:۵۸ - ۱۴۰۰/۱۲/۲۲
    2 0
    به هر که نسیه دادیم رفت و دیگر برنگشت ، ایشون هم حتما از عده ای چوب خوبیشو خورده ، وقتی نسیه میدی آدم خوبی هستی وقتی پس می گیری هم بد هستی هم با ناله و نفرین پولتو قسطی میدند هیچ خیری هم از اون پول نمی بینی ، خدا رحمت کنه آدمای خوب رو.
  • زهرا IR ۱۵:۲۲ - ۱۴۰۰/۱۲/۲۳
    1 0
    خدایا ماراهم عاقبت بخیر بگردان. خوشا به سعادتت مرشد