نرخ دیه در سال 1400 مشخص شد. مطابق با قانون هر ساله قوه قضاییه موظف است تا نرخ دیه را با توجه به شرایط اقتصادی روز کشور اعلام کند و برهمین اساس سخنگوی دستگاه قضا در آخرین نشست خبری خود در سال ۹۹ نرخ دیه کامل در ماه غیر حرام را ۴۸۰ میلیون تومان اعلام کرد. جزئیات بیشتر از نرخ دیه در سال 1400 به صورت کل و جزء را در ادامه تشریح کردیم.
نرخ دیه سال 1400 برای قتل های غیرعمد 480 میلیون در نظر گرفته شده است. بنابر اعلام سخنگوی قوه قضائیه مبلغ 480 میلیون برای قتل های غیرعمد از اول سال 1400 لحاظ می شود. در ادامه جزئیات بیشتر از نرخ دیه سال 1400 را مورد بررسی قرار می دهیم.
اما نرخ دیه به صورت کل و جزء، قیمت‌های متعددی دارد و در هر سانحه‌ای که منجر به پرداخت دیه شود باید مقادیر مختلفی از دیه پرداخته شود.
در اینجا نرخ دیه به صورت کل و جزء حسب اعلام قوه قضاییه در سال ۱۴۰۰ را بیان می‌کنیم.
۱-دیه کامل در ماه غیر حرام ۴۸۰۰۰۰۰۰۰ تومان
۲-دیه کامل در ماه حرام (محرم، ذی القعده، ذی الحجه، رجب) ۶۴۰۰۰۰۰۰۰ تومان
۳-یک دینار شرعی۴۸۰۰۰۰ تومان
۴-یک درهم شرعی ۴۸۰۰۰ تومان
۵-یک نفر شتر ۴۸۰۰۰۰۰ تومان
۶-یک ده هزارم دیه کامل۴۸۰۰۰ تومان
۷-یک هزارم دیه کامل۴۸۰۰۰۰ تومان
۸-یکصدم دیه کامل (یک درصد) ۴۸۰۰۰۰۰ تومان
۹-نیم صدم دیه کامل (نیم درصد) ۲۴۰۰۰۰۰ تومان
۱۰-یک دهم درصد ۴۸۰۰۰۰ تومان
۱۱-دو دهم درصد دیه کامل۹۶۰۰۰۰ تومان
۱۲- سه دهم درصد دیه کامل۱۴۴۰۰۰۰ تومان
۱۳-چهار دهم درصددیه کامل۱۹۲۰۰۰۰ تومان
۱۴-پنج دهم درصد دیه کامل۲۴۰۰۰۰۰ تومان
۱۵-شش دهم درصد دیه کامل۲۸۸۰۰۰۰ تومان
۱۶-هفت دهم دصد دیه کامل ۳۳۶۰۰۰۰ تومان
۱۷-هشت دهم درصد دیه کامل ۳۸۴۰۰۰۰ تومان
۱۸-نه دهم درصد دیه کامل ۴۳۲۰۰۰۰ تومان
۱۹-یک درصد دیه کامل۴۸۰۰۰۰۰ تومان
۲۰-یک ویک دهم درصد دیه کامل۵۲۸۰۰۰۰ تومان
۲۱-یک ودو دهم درصد دیه کامل۵۷۶۰۰۰۰ تومان
۲۲-یک وسه دهم درصد دیه کامل۶۲۴۰۰۰۰ تومان
۲۳-یک وچهار دهم درصد دیه کامل ۶۷۲۰۰۰۰تومان
۲۴-یک وپنج دهم درصد دیه کامل۷۲۰۰۰۰۰ تومان
۲۵-یک وشش دهم درصد دیه کامل۷۶۸۰۰۰۰ تومان
۲۶-یک وهفت دهم درصد دیه کامل۸۱۶۰۰۰۰ تومان
۲۷-یک وهشت دهم درصد دیه کامل ۸۶۴۰۰۰۰ تومان
۲۸-یک ونه دهم درصد دیه کامل۹۱۲۰۰۰۰ تومان
۲۹-دو درصد دیه کامل۹۶۰۰۰۰۰ تومان
۳۰-دونیم درصد دیه کامل۱۲۰۰۰۰۰۰ تومان
۳۱-سه درصد دیه کامل ۱۴۴۰۰۰۰۰ تومان
۳۲-سه ونیم درصد دیه کامل ۱۶۸۰۰۰۰۰ تومان
۳۳-چهار درصد دیه کامل۱۹۲۰۰۰۰۰ تومان
۳۴-چهارونیم درصد دیه کامل۲۱۶۰۰۰۰۰ تومان
۳۵-پنج درصد دیه کامل ۲۴۰۰۰۰۰۰ تومان
۳۶-پنج ونیم درصد دیه کامل ۲۶۴۰۰۰۰۰ تومان
۳۷-شش درصد دیه کامل ۲۸۸۰۰۰۰۰ تومان
۳۸-شش ونیم درصد دیه کامل۳۱۲۰۰۰۰۰ تومان
۳۹-هفت درصد دیه کامل۳۳۶۰۰۰۰۰ تومان
۴۰-هفت ونیم درصد دیه کامل۳۶۰۰۰۰۰۰ تومان
۴۱- هشت درصد دیه کامل۳۸۴۰۰۰۰۰ تومان
۴۲-هشت ونیم درصد دیه کامل۴۰۸۰۰۰۰۰ تومان
۴۳-نه درصد دیه کامل۴۳۲۰۰۰۰۰ تومان
۴۴- نه ونیم درصد دیه کامل ۴۵۶۰۰۰۰۰ تومان
۴۵- ده درصد دیه کامل۴۸۰۰۰۰۰۰ تومان
۴۶-نصف (یک دوم) دیه کامل ۲۴۰۰۰۰۰۰۰ تومان
۴۷-ثلث دیه کامل (یک سوم) ۱۶۰۰۰۰۰۰۰ تومان
۴۸- ربع (یک چهارم) دیه کامل ۱۲۰۰۰۰۰۰۰ تومان
۴۹-خمس (یک پنجم) دیه کامل۹۶۰۰۰۰۰۰ تومان
۵۰-چهار پنحم از یک پنجم دیه کامل ۷۶۸۰۰۰۰۰ تومان
۵۱-چهار پنجم از یک پنجم از یک دوم دیه کامل۳۸۴۰۰۰۰۰ تومان
۵۲-یک پنجم از یک دهم دیه کامل۹۶۰۰۰۰۰ تومان
۵۳-یک دوم از یک دهم دیه کامل ۲۴۰۰۰۰۰۰ تومان
۵۴- حارصه (یک شتر) ۴۸۰۰۰۰۰ تومان
۵۵-دامیه (دوشتر) ۹۶۰۰۰۰۰ تومان
۵۶-متلاحمه (سه شتر) ۱۴۴۰۰۰۰۰ تومان
۵۷-سمحاق (چهار شتر) ۱۹۲۰۰۰۰۰ تومان
۵۸-موضعه (پنج شتر) ۲۴۰۰۰۰۰۰ تومان
۵۹-هاشمه (ده شتر) ۴۸۰۰۰۰۰۰ تومان
۶۰-منقله (پانزده شتر) ۷۲۰۰۰۰۰۰ تومان
۶۱-ماء مومه (سی وسه شتر) ۱۵۸۴۰۰۰۰۰ تومان
۶۲-جائفه (ثلث دیه کامل) ۱۶۰۰۰۰۰۰۰ تومان
۶۳-دامغه (ثلث دیه کامل وهمچنین ارش که توسط پزشکی قانونی تعیین میگردد) ثلث ۱۶۰۰۰۰۰۰۰ میلیون تومان
۶۴-سیاه شدن صورت بدون جراحت، شش دینار ۲۸۸۰۰۰۰ تومان
۶۵-کبود شدن صورت (سه دینار) ۱۴۴۰۰۰۰ تومان
۶۶-سیاه شدن سایر اعضاء بدن (سه دینار) ۱۴۴۰۰۰۰ تومان
۶۷-سرخ شدن اعضاء بدن (ربع دینار) ۱۲۰۰۰۰ تومان
۶۸-دیه نطفه که در رحم مستقر شده است (بیست دینار) ۹۶۰۰۰۰۰ تومان
۶۹-دیه علقه که خون بسته است (چهل دینار) ۱۹۲۰۰۰۰۰ تومان
۷۰-دیه جنین که گوشت و استخوان آن تمام شده و هنوز روح درآن پیدا نشده است، فرقی بین پسر ودختر نیست، (یکصد دینار) ۴۸۰۰۰۰۰۰تومان
۷۱-دیه جنین در مرحله‌ای که به صورت استخوان درآمده است وهنوزگوشت نروییده است (هشتاد دینار) ۳۸۴۰۰۰۰۰تومان
۷۲-دیه جنین که روح در آن پیدا شده است (اگر پسر باشد) دیه کامل۴۸۰۰۰۰۰۰۰تومان
۷۳-دیه جنین که روح در آن پیدا شده است (اگر دختر باشد) نصف دیه کامل مرد مسلمان ۲۴۰۰۰۰۰۰۰تومان
۷۴-دیه جنین که روح در آن پیدا شده است و اگر مشتبه باشد (سه چهارم دیه کامل) ۳۶۰۰۰۰۰۰۰تومان
۷۵-دیه مضقه که به صورت گوشت درآمده است (شصت دینار) ۲۸۸۰۰۰۰۰تومان
این مقادیر دیه در قانون آمده است و با تصمیم پزشکی قانونی مقداری که قاضی تعین کند باید بر اساس این جدول پرداخته شود.
غلامحسین اسماعیلی سخنگوی قوه قضائیه در آخرین نشست خبری با اصحاب رسانه در سال گذشته با اشاره به میزان دیه سال ۱۴۰۰ گفت: این موضوع در پایان هر سال باید توسط قوه قضائیه تعیین و تکلیف شود.
اسماعیلی در پاسخ به سوالی درباره مبلغ دیه سال ۱۴۰۰ گفت: به موجب قانون در پایان هر سال باید مبلغ دیه توسط قوه قضاییه تعیین و تکلیف شود. این موضوع در دو جلسه متوالی روز گذشته و دوشنبه در شورای عالی قوه قضاییه مطرح شد. نهایتاً مصوبه ریاست قوه قضاییه این شد که برای سال ۱۴۰۰ نرخ دیه قتل غیرعمد مسلمان ۴۸۰ میلیون تومان باشد و از اول فروردین سال ۱۴۰۰ لازم الاجرا است.
دیه یکی از انواع مجازات های پیش بینی شده در قانون است . در صورتی که شخصی جرم غیر عمدی علیه جان ، اعضای بدن و منافع اعضای بدن دیگری انجام دهد باید دیه بپردازد . همچنین در صورتی که جرم عمدی بوده ولی مجازات قصاص نداشته باشد ، باید دیه پرداخت شود .
اول ؛ در مورد جرایم عمدی است که به دلایلی منجر به قصاص نمی شوند . مانند حالتی که قتلی صورت گیرد و خانواده مقتول با قاتل توافق کنند و به جای قصاص ، مطالبه دیه نمایند .
حالت دوم زمانی است که جرایم غیر عمدی ( شامل جرم ضرب و جرج و جرم شبه عمد و جرم خطای محض ) صورت گرفته باشد که در این صورت نیز مرتکب با پرداخت دیه مجازات می شود .
مهلت پرداخت دیه از زمان وقوع جنایت و یا حادثه به ترتیب زیر است،مگر اینکه به نحو دیگری تراضی شده باشد:
1در جرائم عمدی موجب دیه،مهلت پرداخت دیه ظرف مدت یک سال قمری است.
2درجرائم شبه عمد مهلت پرداخت دیه،ظرف مدت دو سال قمری است و پرداخت کننده باید هر سال نصف آن را پرداخت نماید.
3در جرائم خطای محض مهلت پرداخت دیه،ظرف مدت سه سال قمری است و پرداخت کننده باید هر سال یک سوم دیه را پرداخت نماید.
4هرگاه پرداخت کننده در بین مهلت های مقرر نسبت به پرداخت تمام و یا قسمتی از دیه اقدام نماید،محکوم له مکلف به قبول آن است.
5در صورتی که پرداخت کننده بخواهد هریک از انواع دیه را پرداخت نماید و یا پرداخت دیه به صورت اقساطی باشد معیار،قیمت زمان پرداخت است،مگر آنکه به یک مبلغ قطعی توافق شده باشد.
6در مواردی که بین مرتکب جنایت عمدی و اولیاء دم یا مجنی علیه بر گرفتن دیه توافق شود ولیکن مهلت پرداخت آن مشخص نگردد،دیه باید ظرف مدت یک سال از حین تراضی پرداخت گردد.
غلامعلی صدقی در حاشیه جلسه هیئت عمومی دیوان عالی کشور در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما؛ گفت: دیوان بر اساس اصل ۱۶۱ قانون اساسی، اگر میان دادگاه‌ها اختلاف در آراء پیش بیاید؛ مسئول ایجاد وحدت رویه است.
وی گفت: یکی از مواردی که امروز در دستور کار هیئت عمومی دیوان بوده درباره دیه افرادی است که مجروح می‌شوند، اما ضارب یا جانی شناسایی نمی‌شود که دادگاه‌ها درباره این که بیت المال باید دیه این اشخاص را بدهد یا نه؛ اختلاف داشتند.
صدقی بعد از جلسه و مذاکرات مفصل میان قضات دیوان درباره نتیجه این مذاکرات به خبرنگار ما گفت: قضات ما نظرشان این بود که دیه فردی که مجروح شده و ضارب و جانی متواری شده است از بیت المال پرداخت شود و بر همین اساس بیت المال مسئول پرداخت دیه اشخاصی است که ضارب و جانی متواری شده و شناسایی نشده است.
معاون قضایی دیوان عالی کشور گفت: از این پس این رای در همه دادگاه‌ها لازم الاجراست.
خلاصه نظریه قضات اعضای هیأت عمومی دیوان عالی کشور در خصوص رأی وحدت رویۀ هیأت عمومی در خصوص موضوع یاد شده به این شرح است:
با توجه به اینکه فلسفه مسئولیت بیت‌المال در خصوص پرداخت دیه مادون نفس مجنی‌علیه که مرتکب آن در دسترس نیست، اعم از شناسایی یا عدم شناسایی مرتکب است؛ لهذا با توجه به حکم ماده ۴۳۵ قانون مجازات اسلامی و ملاک ماده ۴۸۷ قانون مذکور و ایضاً قاعده فقهی لایبطل دم امرء مسلم بنا به نظریه اکثریت اعضای شعب دیوان عالی کشور، حکم شعبه ۲۴ دادگاه تجدیدنظر استان خوزستان مشعر بر مسئولیت بیت‌المال بر پرداخت دیه جراحات مادون نفس، مرتکب یا مرتکبان ناشناس صحیح و قانونی تشخیص داده می‌شود.
این رأی طبق ماده ۴۷۱ قانون آیین دادرسی کیفری، در موارد مشابه برای شعب دیوان عالی کشور، دادگاه‌ها و سایر مراجع اعم از قضایی و غیر آن لازم‌الاتباع است.
1- تعریف دیه در قانون چیست ؟
دیه ، پرداخت مالی است که به خاطر آسیب وارد کردن غیر عمدی بر دیگری و یا آسیب عمدی در مواردی که به هر جهت قصاص ندارد ، مقرر شده است که این مفهوم به صورت کامل تر در مقاله توضیح داده شده است .
2- انواع دیه کدامند ؟
بر اساس قانون مجازات اسلامی ، دیه نفس ، عضو یا منفعت اعضای بدن مورد پیش بینی قرار گرفته و به تفکیک ذکر شده است که در مقاله به توضیح آن پرداخته شده است .
3- در چه مواردی باید دیه پرداخت شود ؟
در صورتی که جرم غیر عمدی رخ داده و یا در صورتی که جرم عمدی مشمول مجازات قصاص نبوده و یا اولیای دم موافقت کنند ، باید دیه پرداخت شود که برای دریافت اطلاعات بیشتر در این خصوص می توانید مقاله را مطالعه نمایید .
