ولی جهانی روز سه شنبه در مصاحبه با خبرنگار ایرنا اظهار داشت :پس از دریافت مجوز قانونی از پژوهشگاه وزارت میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری و هماهنگی با دادستان املش ،ششمین مرحله کاوش های باستان شناسی در محوطه تاریخی لیارسنگ بن املش از۱۴ فروردین آغازشد و تا ۲ماه ادامه خواهد داشت.
وی با اشاره به این که محوطه تاریخی لیارسنگ بن املش در سال ۱۳۹۲ شناسایی شده است افزود: پس از کاوش های انجام شده و آثار تاریخی به دست آمده در این محوطه تاریخی مربوط به دوره اشکانی و ساسانی و اوایل دوره اسلامیف ارتباط این منطقه با ساکنان کشورهای ترکمنستان و آذربایجان مشخص شده است.
معاون میراث فرهنگی استان گیلان خاطرنشان کرد:با توجه به گستردگی محوطه تاریخی لیار سنگ بن املش حدود آن مشخص و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و هرگونه حفاری غیرمجاز در آن پیگرد قانونی دارد.
کاوش های باستان شناسی صورت گرفته در لیارسنگ بن املش گیلان و ابزارآلات آهنی به وفور یافت شده ،نشان دهنده جنگجو و دامدار بودن مردم این منطقه است.
مجموعه باستانی لیارسنگ بن از توابع دهستان سمام بخش رانکوه شهرستان املش محوطه ای بسیار گسترده به مساحت ۲۷ هکتار است که شامل گورستان باستانی، محوطه استقرار، پناهگاه صخره ای و درختان قدیمی است .
مجموعه لیارسنگ بن در سال ۱۳۹۱ مورد شناسایی قرار گرفت؛ با توجه به ضرورت انجام مطالعات در این محوطه و پس از یک وقفه نسبتا طولانی برای اخذ مجوزهای لازم در تابستان ۱۳۹۳ هیاتی به سرپرستی ولی جهانی تشکیل و کاوش ها آغاز شد؛ نتیجه این کاوش ها منجر به کشف یک محوطه عظیم شد که سپس این کاوش ها در فواصل سال های ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۷ ادامه پیدا کرد و نتیجه این پژوهش ها در ۱۰ کارگاه و حدود ۳۱ گمانه آزمایشی، منجر به کشف آثار بسیار مهم و ارزشمندی از دوران اشکانی و ساسانی شد.
طی کاوش های انجام شده سه نمونه قبر از نوع تدفین های خمره ای ، دخمه ای ، چاله ای و اشیاء بسیار ارزشمند از نوع سفالین ، مفرغین و غیره بدست آمد؛ همه این آثار نشانگر اهمیت این مجموعه تاریخی در ادوار تاریخی است.
شهرستان املش با ۲بخش مرکزی و رانکوه و با جمعیت ۴۴ هزار نفر در۷۰ کیلومتری شرق مرکز گیلان واقع شده است.
