به گزارش ایرنا خراسان جنوبی که از تاسیس آن ۱۶ سال می‌گذرد، به دلایل متعدد و تاریخی همواره از مناطق کمتر برخوردار به ویژه در حوزه زیرساختی به شمار رفته و با وجود اقداماتی که در ادوار مختلف انجام شده است، هنوز در برخی شاخص‌ها با میانگین کشوری فاصله دارد.
این استان در شرقی‌ترین نقطه ایران و مجاورت کشور افغانستان با ۱۵۱ هزار کیلومتر مربع مساحت به عنوان سومین استان پهناور کشور حدود ۸۰۰ هزار نفر جمعیت دارد و وسعت زیاد در کنار پراکندگی جمعیت، خدمات‌رسانی و اقدامات زیرساختی را پرهزینه و نسبت به سایر مناطق سخت‌تر کرده است.
با این وجود شناخت کافی از زیرساخت‌های خراسان جنوبی و نیاز به توسعه در دولت‌های یازدهم و دوازدهم سبب شد استان را در مسیر توسعه و جبران کمبودهای گذشته قرار دهد و امید به آینده‌ای بهتر را برای مردم این خطه مرزی رقم بزند.
در این سال‌ها ابر پروژه‌هایی همچون ساخت ۱۰ هزار واحد مسکن محرومان آغاز و در موعد مقرر تحویل متقاضیان شد که نقش موثری در ماندگاری جمعیت، مهاجرت معکوس، اشتغالزایی و رونق اقتصادی داشته است.
طی سه سال گذشته رشد بی‌سابقه‌ای در گازرسانی روستایی شکل گرفت به طوری که تا ابتدای سال ۱۳۹۷ فقط ۲۹۳ روستای خراسان جنوبی با ۴۶ درصد جمعیت پوشش روستایی از گاز طبیعی بهره‌مند بود، به همین دلیل این استان یکی از چهار استان کم‌برخوردار در حوزه گازرسانی در کشور محسوب می‌شد.
با حمایت شرکت ملی گاز ایران گازرسانی به یک هزار و ۲۰ روستا طی سه سال اخیر انجام شد و در حال حاضر تعداد روستاهای گازدار استان به یک هزار و ۳۱۳ روستا و جمعیت زیر پوشش روستایی به ۹۴ درصد افزایش یافته که بالاتر از میانگین کشوری است.
کلنگ‌زنی راه‌آهن بیرجند که سال‌ها مردم خراسان جنوبی چشم انتظار آن بودند تا خدمات زیرساختی مانند توسعه بزرگراه‌ها، ساخت مدارس و مراکز بهداشتی و درمانی از دیگر اقداماتی بوده که زمینه‌ساز توسعه متوازن و پایدار در این استان شده است.
برگزاری ششمین همایش روز ملی روستا و عشایر اولین بار خارج از تهران و در خراسان جنوبی از مهمترین ارکان توجه دولت تدبیر و امید به این استان بوده که انعقاد چهار تفاهم‌نامه محرومیت‌زدایی برای چهار شهرستان مرزی استان یکی از دستاوردهای آن با حضور معاون اول رییس جمهوری محسوب می‌شود.
نگاهی گذرا به اقدامات زیرساختی و توسعه‌ای که طی سال‌های اخیر در خراسان جنوبی عملیاتی شده یا به بهره‌برداری رسیده است، حاکی از تحقق بسیاری از وعده‌هایی است که دی ۱۳۹۳ در سفر استانی رییس جمهوری به خراسان جنوبی مطرح شد.
حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی هفت سال قبل در پایان سفر به خراسان جنوبی در نشستی با خبرنگاران با اشاره به اعتبار ۲۷۰ میلیارد تومانی طرح‌های مصوب برای خراسان جنوبی و مقایسه آن با بودجه عمرانی ۱۶ میلیارد تومانی سال ۹۳ اظهار داشت: اجرای این پروژه‌ها با اعتبار در نظر گرفته شده برای آن، خراسان جنوبی را متحول خواهد کرد.
وی در تشریح نتایج و دستاوردهای این سفر فشرده یک روزه گفت: خراسان جنوبی به خاطر شرایط اقلیمی، به لحاظ منابع آبی در مضیقه است و دولت بنا دارد در این زمینه به استان کمک بیشتری کند.
رییس جمهوری افزود: تسریع در اتمام عملیات احداث دو سد سیاهو و فرخی، توسعه شبکه‌های آبخیزداری، احداث شبکه جابه‌جایی آب در درون استان با لوله به طول ۶۰۰ کیلومتر برای کاهش تبخیر آب حین انتقال و کمک به توسعه کشت گلخانه‌ای از جمله برنامه‌های دولت برای کمک به غلبه بر مشکل کم‌آبی در این استان است.
وی با اشاره به تسریع در اجرای عملیات گازرسانی به بخش‌های فاقد گاز شهری در استان، در ادامه به ظرفیت‌های گردشگری خراسان جنوبی نیز اشاره کرد و گفت: خراسان جنوبی ظرفیت‌های برجسته‌ای در زمینه گردشگری دارد و دولت بنا دارد با فراهم آوردن بسترهای لازم، سرمایه‌گذاران را برای حضور در این استان ترغیب کند.
روحانی تصریح کرد: در جلسه توسعه استان، تعداد زیادی از سرمایه‌گذاران و کارآفرینان از خراسان جنوبی و استان‌های همجوار همچنین تعدادی از سرمایه‌گذاران ایرانی از خارج از کشور حضور یافته بودند که مایه امیدواری است و امیدوارم هرچه سریع‌تر و بیشتر شرایط سرمایه‌گذاری آنان در خراسان جنوبی تسهیل شود.
وی به مشکلات استان در زمینه راه و بسترهای حمل و نقل اشاره کرد و افزود: باید حداقل راه‌های اصلی استان را دوخطه کنیم تا ضمن افزایش ظرفیت حمل و نقل، ایمنی راه‌ها نیز ارتقا یابد و از سوی دیگر جاده‌ها را به عنوان یکی از زیربناهای توسعه استان بیش از پیش در خراسان جنوبی توسعه دهیم.
رییس جمهوری گفت: دولت برای مطالعه و طراحی اتصال خط آهن خراسان جنوبی به خط آهن سراسری ۱۰ میلیارد تومان در بودجه سال آینده در نظر گرفته و به دنبال این است تا با جذب فاینانس هرچه سریع‌تر این پروژه را اجرا کند.
وی در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه با توجه به گستردگی خراسان جنوبی و پراکندگی جمعیت استان که باعث شده در سال‌های گذشته بودجه‌های تخصیصی، توسعه قابل توجهی را حاصل نکند، دولت چه برنامه‌ای برای غلبه بر این مشکل دارد؟ اظهار داشت: بودجه عمرانی امسال خراسان جنوبی ۱۶ میلیارد تومان بود و شما این رقم را با بودجه ۲۷۰ میلیاردی در نظر گرفته شده برای طرح‌ها و پروژه‌های مصوب این سفر مقایسه کنید تا ببینید خود این بودجه چقدر متحول شده است.
روحانی اضافه کرد: دولت همچنین به دنبال جذب فاینانس برای پروژه‌های خراسان جنوبی است و امیدوار به این هستیم که بتوانیم با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی برای خراسان جنوبی تسهیلاتی قائل شویم تا جاذبه سرمایه‌گذاری در استان افزایش یابد.
افتتاح کارخانه سیمان باقران با حضور رییس جمهوری
رییس جمهوری دوم فروردین سال ۹۶ نیز در سفر به استان خراسان جنوبی، کارخانه سیمان باقران را در شهرستان مرزی درمیان افتتاح کرد.
کارخانه سیمان باقران به عنوان یکی از بزرگترین و مهمترین طرح‌های اقتصادی استان خراسان جنوبی با ظرفیت تولید یک میلیون تن سیمان در سال، در زمینی به مساحت ۷۲ هزار متر مربع احداث شد و تولید سیمان پرتلند تیپ ۱ و ۲ و سیمان پرتلند پوزولانی از جمله محصولات آن است که قابلیت صادرات هم دارد.
این طرح که یکی از ۳۶ طرح مهم در راستای اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در کشور است با هدف ایجاد اشتغال پایدار برای ۳۵۰ نفر به طور مستقیم و حدود ۲ هزار نفر غیر مستقیم، تثبیت جمعیت در نوار مرزی، ایجاد توسعه در یکی از نقاط محروم کشور و ایجاد بازار صادراتی مناسب در شرق کشور به بهره‌برداری رسید.
توسعه زیرساخت‌های ورزشی
توسعه زیرساخت‌های ورزشی در مناطق شهری و روستایی از دیگر اقدامات شاخص دولت تدبیر و امید در خراسان جنوبی بوده به طوری که بنابر اعلام اداره کل ورزش و جوانان در هشت سال گذشته ۲۳۰ هزار متر مربع با سرمایه‌گذاری یکصد میلیارد تومان به فضاهای ورزشی استان افزوده شده که ارزش روز این سرمایه‌گذاری ۲۰۰ میلیارد تومان است.
سرانه فضای ورزشی خراسان جنوبی از ۲۰ سانتیمتر مربع در قبل از دولت تدبیر و امید به ۴۸ سانتیمتر مربع افزایش یافته و هنوز با سرانه کشور که یک متر مربع است، فاصله دارد.
سال ۹۹ به رغم همه تحریم‌های ظالمانه، مشکلات درآمدی دولت و شیوع کرونا ۳۰ پروژه ورزشی شامل هفت سالن چند منظوره ورزشی، یک استخر سرپوشیده ورزشی و ۲۲ زمین چمن مصنوعی در خراسان جنوبی به بهره‌برداری رسید و بخصوص جوانان در سراسر استان از آنها بهره‌مند شدند.
ورزشگاه ۱۵ هزار نفری غدیر بیرجند به عنوان بزرگترین پروژه ورزشی استان خراسان جنوبی پس از ۱۱ سال انتظار با ۲۶۰ میلیارد ریال اعتبار تکمیل و با حضور وزیر ورزش و جوانان و توسط رییس جمهوری از طریق ویدیو کنفرانس در دوم فروردین ۹۶ افتتاح شد.
ورزشگاه ۱۵ هزار نفری بیرجند با این هدف تکمیل و افتتاح شد که میزبان مسابقات ملی و بین‌المللی باشد و عاملی برای توسعه رشته‌های ورزشی در این استان شود.
همزمان با سفر وزیر ورزش و جوانان در فروردین امسال نیز ۵۵ پروژه به مساحت ۱۱۹ هزار و ۹۶۰ متر مربع و اعتبار هزینه شده ۵۴ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان در خراسان جنوبی افتتاح شد که از این تعداد ۱۲ پروژه در شهرستان طبس بود.
همچنین عملیات اجرایی ۱۱ پروژه با مساحت ۶۹ هزار و ۴۰۰ متر مربع و اعتبار پیش بینی شده ۳۵ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان در این استان آغاز شد که به گفته وزیر در آینده نزدیک حدود ۷۰ هزار متر مربع دیگر به فضاهای ورزشی خراسان جنوبی اضافه می‌شود.
تحول در نظام سلامت خراسان جنوبی
توجه خاص به حوزه بهداشت و درمان یکی از دستاوردهای ارزشمند دولت یازدهم و دوازدهم به ویژه در مناطق کمتر برخوردار مانند خراسان جنوبی بوده که در هشت سال گذشته با احداث مراکز بهداشتی و درمانی، خرید تجهیزات لازم و اعزام پزشکان متخصص زمینه افزایش دسترسی عادلانه مردم به خدمات سلامت و رضایت‌مندی عمومی را فراهم کرده است.
این تلاش‌ها ادامه دارد به طوری که علاوه بر افتتاح ۶۴ پروژه بهداشتی و درمانی این استان در سفر آذر ۹۹ وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به بیرجند، اعلام شد که ۶۰ پروژه عمرانی دیگر با ۴۳ هزار متر مربع زیربنا در دست اجرا است و تا پایان دولت به بهره‌برداری می‌رسد.
تعداد بیمارستان‌های استان خراسان جنوبی از هشت مورد در سال ۹۲ به ۱۴ بیمارستان رسیده و تخت‌های بیمارستانی نیز از ۷۵۵ به یک هزار و ۲۰۸ تخت افزایش یافته و هنوز هم در حال افزایش است که ثمرات آن در حوزه‌های مختلف به ویژه درمان بیماران کرونایی مشهود بوده است.
از جمله بیمارستان ۱۴۰ تختخوابی حضرت ابوالفضل العباس (ع) بیرجند (میلاد ۳) ۲۸ شهریور ۹۴ با حضور معاون اول رییس جمهوری به بهره‌برداری رسید. این بیمارستان با زیربنای ۱۷ هزار و ۵۰۰ متر مربع در پنج طبقه احداث شده و دارای بخش‌های مختلف از جمله جراحی عمومی، آی سی یو، سی سی یو، زنان و زایمان و بخش مراقبت‌های ویژه کودکان لست.
طرح شاخص دیگر این حوزه بیمارستان آموزشی، پژوهشی و درمانی ۲۸۶ تختخوابی رازی بیرجند است که ۱۶ اسفند ۹۵ با حضور وزیر پیشین بهداشت، درمان و آموزش پزشکی افتتاح شد و کارایی خود را در پیک سوم و سنگین کرونا در مرکز استان نشان داد.
ساخت این بیمارستان به عنوان بزرگترین پروژه درمانی خراسان جنوبی در سال ۱۳۸۴ مصوب و عملیات ساخت آن سال ۸۶ در زمینی به مساحت ۲۲ هزار متر مربع در هفت طبقه آغاز شد که پس از ۱۰ سال انتظار مردم در دولت تدبیر و امید تکمیل شد.
۱۰۰ درصد تجهیز این بیمارستان توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تامین شد و برای راه‌اندازی آن ۷۲۶ میلیارد ریال از محل اعتبارات ملی هزینه شده است.
افتتاح تصفیه‌خانه آب شرب بیرجند
معاون اول رییس جمهوری تصفیه‌خانه آب شرب بیرجند و خطوط ارتباطی آن را در ۲۸ شهریور ۹۴ مورد بهره‌برداری قرار داد.
هدف از اجرای این طرح تصفیه آب، تامین بخشی از نیاز آب شرب شهر بیرجند با محوریت حذف فلزات سنگین و سختی همچنین اتصال منابع تامین آب به تصفیه‌خانه و مخازن توزیع آب شهر با دیدگاه توزیع یکنواخت منابع آب از لحاظ کمی و کیفی است.
ظرفیت تصفیه‌خانه آب شرب شهر بیرجند ۶۴۰ لیتر در ثانیه است و محل تامین آب در این تصفیه‌خانه، منابع آب زیرزمینی دشت‌های علی‌آباد، مرک و رکات است که برای احداث آن ۱۵۰ میلیارد ریال هزینه شده است.
تامین آب شرب شهر بیرجند، صرفه‌جویی در سرمایه‌گذاری اولیه، صرفه‌جویی در مصرف انرژی، سازگاری با محیط زیست و اتلاف آب کمتر از مزایای این تصفیه‌خانه است.
مدول دوم تصفیه‌خانه بیرجند که از نوع هوازی است، در آینده نزدیک افتتاح می‌شود.
تصویب سند سازگاری با کم‌آبی خراسان جنوبی
سند سازگاری با کم‌آبی که نخستین بار در کشور به صورت پایلوت برای استان خراسان جنوبی تصویب شد، برنامه جامع و عملیاتی برای مدیریت منابع آب موجود است و نتایج آن قابلیت الگوبرداری برای سایر مناطق کشور را دارد.
موضوع سازگاری با کم‌آبی به عنوان مهمترین رویکرد وزارت نیرو در دولت تدبیر و امید مورد توجه قرار گرفت و سند سازگاری با کم‌آبی نخستین بار در کشور به صورت پایلوت مرداد ۹۸ در نشست شورای عالی آب با حضور معاون اول رییس جمهوری به نام استان مرزی خراسان جنوبی تصویب شد.
با توجه به اینکه حدود ۹۰ درصد آب‌های زیرزمینی استان در اختیار بخش کشاورزی است، با بهره‌گیری از روش‌های نوین آبیاری در خراسان جنوبی ۱۱۴ میلیون متر مکعب آب صرفه‌جویی شده و راندمان آبیاری از ۴۴ به ۴۷ درصد رسیده است.
تاکنون ۲۲ درصد از اراضی کشاورزی استان خراسان جنوبی زیر پوشش سامانه‌های نوین آبیاری قرار گرفته و حدود ۳۶ هزار هکتار از اراضی استان به سامانه‌های نوین آبیاری مجهز شده است که یک سوم اراضی مستعد را شامل می‌شود.
همچنین کنتور هوشمند برای ۹۰ درصد چاه‌های کشاورزی استان نصب و براساس دستور استاندار خراسان جنوبی تاکید شده است که در یک بازه زمانی کنتور هوشمند بر روی چاه‌های دولتی هم برای مدیریت مصرف آب نصب شود.
هرچند برخی مسوولان استانی معتقدند سند سازگاری با کم‌آبی در خراسان جنوبی هنوز جای کار و پیشرفت دارد و اگر مدیریتی در بخش کشاورزی داریم باید خودش را در جبران کسری مخزن نشان دهد.
برگزاری همایش روز ملی روستا و عشایر و امضای تفاهم‌نامه‌ها
ششمین همایش روز ملی روستا و عشایر ۱۵ مهر ۹۸ با حضور معاون اول رئیس جمهوری، چهار وزیر و ۴۰ مدیر ارشد دستگاه اجرایی در بیرجند مرکز استان خراسان جنوبی در در روزی که در تقویم رسمی کشور روز روستا و عشایر نام دارد، نخستین بار بود که خارج از تهران و با حضور فعالان حوزه روستایی و عشایری سراسر کشور در سالن اجلاس دانشگاه پیام نور بیرجند برگزار شد.
اسحاق جهانگیری روز دوشنبه ۱۵ مهر ۹۸ به همراه شماری از وزرا، روسای سازمان‌ها و نهادها به خراسان جنوبی آمد و علاوه بر برنامه‌های مرکز استان در منطقه مرزی دُرُح واقع در بخش مرکزی شهرستان سربیشه نیز حضور یافت و در جمع مردم این منطقه سخنرانی کرد.
در حاشیه این همایش هشت تفاهم‌نامه با وزرا و روسای سازمان‌ها و نهادهای مختلف همزمان با برگزاری همایش ملی روز روستا و عشایر امضا شد که چهار تفاهم‌نامه متعلق به استان خراسان جنوبی بود و علاوه بر آن ۲ هزار و ۴۸۰ طرح روستایی به ارزش ۷۱۴ میلیارد تومان در سراسر کشور به بهره‌برداری رسید.
امضای تفاهم‌نامه‌های محرومیت‌زدایی در دولت تدبیر و امید از دستاوردهای برگزاری همایش ملی روز روستا و عشایر در این استان بود که براساس این تفاهم‌نامه برای شهرستان‌های مرزی خراسان جنوبی دستگاه معین غیردولتی انتخاب شد.
در قالب این تفاهم‌نامه‌ها ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) به عنوان دستگاه معین شهرستان نهبندان، کمیته امداد امام خمینی (ره) دستگاه معین شهرستان سربیشه به خصوص بخش درح و مجموعه سپاه و بسیج سازندگی به عنوان معین شهرستان مرزی زیرکوه و بنیاد مستضعفان به عنوان معین شهرستان درمیان تعیین شدند که در زمینه ایجاد زیرساخت‌ها و اشتغال فعالیت خود را آغاز کردند.
در این مدت اقدامات شایانی در زمینه محرومیت‌زدایی در این شهرستان‌ها صورت گرفته که توجه به اشتغال، تامین آب روستایی و سایر زیرساخت‌ها از مهمترین اقدامات صورت گرفته بوده و بسیاری از ظرفیت‌های روستایی را پویا ساخته است.
طرح آبرسانی به بیرجند از محمدشهر نیز با اعتبار ۵۰ میلیارد تومان در این سفر با حضور معاون اول رییس جمهوری و وزیر نیرو به بهره‌برداری رسید.
کلنگ‌زنی راه‌آهن بیرجند - یونسی
آغاز عملیات اجرایی راه‌آهن در مرکز استان پس از ۲ دهه انتظار مردم خراسان جنوبی به عنوان مهمترین رویداد زیربنایی این خطه یاد می‌شود؛ پروژه‌ای که اعتبارات چشمگیری را در مدت زمان کوتاهی به خود اختصاص داد.
عملیات اجرایی راه‌آهن بیرجند - یونسی به طول ۳۲ کیلومتر با اعتبار ۹۰۰ میلیارد ریال، ۱۵ مهر ۹۸ همزمان با سفر معاون اول رئیس جمهوری و با حضور مسعود سلطانی‌فر جانشین فرمانده اقتصاد مقاومتی و وزیر معین خراسان جنوبی آغاز شد و تاکنون ۱۶ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
پروژه احداث راه‌آهن زاهدان - بیرجند و اتصال به راه‌آهن بافق - مشهد یک پروژه مهم و راهبردی است. این پروژه به طول ۹۰۱ کیلومتر از زاهدان شروع می‌شود و در حد فاصل شهر زاهدان- سه راهی دشتک و عبور در امتداد بزرگراه زاهدان- زابل به شهر زابل و نقطه صفر مرزی میلک می‌رسد.
پروژه احداث راه‌آهن بیرجند - یونسی در قطعه ۱۶ با پیشرفت فیزیکی ۱۶ درصد در دست اجرا است و مسوولان استان درخواست دارند که این پروژه مهم در سال جاری در فهرست پروژه‌های اقتصاد مقاومتی قرار گیرد.
همچنین مصوبه هیات امنای صندوق توسعه ملی برای ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان فایناس برای راه‌آهن بیرجند اخذ شده که یک وجه کار صندوق توسعه ملی، یک وجه کار کنسرسیوم بانک و یک وجه کار سازمان برنامه بودجه است تا با هماهنگی این سه ضلع تا پایان دولت بتوان قرارداد این تسهیلات را منعقد کرد و تسهیلات وارد بانک‌های عامل شود.
آغاز نهضت گلخانه‌ای در خراسان جنوبی
توسعه کشت‌های گلخانه‌ای در استان کم‌آب خراسان جنوبی که ۲۰ سال است با خشکسالی و کاهش نزولات آسمانی دست و پنجه نرم می‌کند از اهمیت زیادی برخوردار است؛ موضوعی که در سالیان گذشته چندان مورد توجه قرار نگرفته بود.
در همایش روز ملی روستا و عشایر که در ۱۵ مهر ۹۸ با حضور معاون اول رییس جمهوری و شماری از وزرا در خراسان جنوبی برگزار شد، تفاهم‌نامه توسعه کشت‌های گلخانه‌ای بین استانداری و شرکت شهرک‌های کشاورزی ایران به عنوان نسخه‌ای برای توسعه هدفمند کشاورزی استان خراسان جنوبی امضا شد.
نهضت گلخانه‌های استان به طور رسمی از شهریور ۹۹ آغاز به‌کار کرد که برای اجرای این طرح‌ها ۱۱۴ میلیارد تومان اعتبار پیش‌بینی شده است.
اجرای شهرک‌های گلخانه‌ای در پی تفاهم‌نامه استانداری و وزارت جهاد کشاورزی وارد فاز عملیاتی شد و از مجموع هزار هکتار مجتمع گلخانه‌ای مقرر در این تفاهم‌نامه، ۷۰۰ هکتار برای احداث گلخانه در نظر گرفته شد که تاکنون بخش عمده‌ای از این تفاهم نامه عملیاتی شده یا در حال اجرا است که اشتغال قابل توجهی ایجاد کرده است.
سند توسعه میان مدت و ساخت ۱۰ هزار مسکن محرومان
همزمان با سفر «محمدباقر نوبخت» رییس سازمان برنامه و بودجه که اسفند ۹۷ به خراسان جنوبی انجام شد، سند توسعه میان مدت استان تدوین و رونمایی شد که براساس آن تفاهم‌نامه ۹۴۰ میلیارد تومان برای مدت ۲ سال و اجرای پروژه‌های مختلف به خراسان جنوبی اختصاص یافت.
۲۱ اسفند ۹۷ در قالب این سند ساخت ۱۰ هزار واحد مسکونی ویژه محرومان در خراسان جنوبی آغاز شد که درصد قابل ملاحظه‌ای از مساکن به مردم تحویل شده و اقدامی منحصر به فرد از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون در این استان بوده است.
براین اساس سهم بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و کمیته امداد امام خمینی (ره) هر کدام پنج هزار واحد مسکونی تعیین شد.
همچنین براساس تفاهم‌نامه سه‌جانبه سازمان برنامه و بودجه، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و استانداری خراسان جنوبی در ۲۲ خرداد ۹۹ و با حضور نوبخت علاوه بر ۱۰ هزار واحد قبلی احداث ۶ هزار واحد مسکونی در مناطق کمتر برخوردار شهری استان هم آغاز شد.
گازرسانی ۹۴ درصدی به روستاهای بالای ۲۰ خانوار
خراسان جنوبی در سال ۹۷ از حیث گازرسانی جزو استان‌های کمتر برخوردار با ۳۵ درصد گازرسانی در حوزه روستایی بود اما طبق آمار امروز این میزان به ۹۴ درصد رسیده است.
با احتساب جمعیت روستایی و شهری، ۹۷ درصد جمعیت استان خراسان جنوبی از نعمت گاز برخوردارند و در حال حاضر هیچ شهر بدون گاز در این استان وجود ندارد که نتیجه اهتمام دولت به این بخش است.
۲۹۳ روستای این استان ابتدای سال ۹۷ گازدار بودند که با اقدامات جهادی در سه سال اخیر این عدد در دهه فجر سال ۹۹ به هزار و ۳۱۳ روستا رسیده است.
مسوولان و کارشناسان از گازرسانی به روستاهای خراسان جنوبی به عنوان یک انقلاب در این حوزه نام می‌برند که حتی تحریم‌ها هم نتوانست حرکت لوله‌های سیاه و زرد را از دل کوه‌های سخت این سرزمین بازدارد و امروز ۲۹ هزار خانوار فقط در ۴۱۹ روستای مرزی این استان از گاز برخوردار هستند و گازرسانی به ۲۰۴ روستای مرزی دیگر با جمعیت ۶ هزار نفر در دست اجرا است.
اهمیت کار زمانی بیشتر مشخص می‌شود که بدانیم از مرکز توزیع گاز تا این نقطه مرزی در خراسان جنوبی کیلومترها لوله‌گذاری انجام شده و همچنان در دست انجام است.
به گفته معاون امور بهره‌برداری شرکت گاز خراسان جنوبی، گازی که اکنون در نقطه صفر مرزی استفاده می‌شود، از عسلویه سه هزار کیلومتر مسیر را طی می‌کند و به دست مردم این منطقه می‌رسد.
ساخت باند دوم راه‌های خراسان جنوبی
افزایش جهشی راه‌های دوبانده در این استان از اقدامات شاخص هشت سال گذشته بوده که بیش از ۴۱۰ کیلومتر بزرگراه در این استان به بهره‌برداری رسیده است و رشد ۱۳۷ درصدی نسبت به دوره قبل دارد.
خراسان جنوبی همواره یکی از استان‌های کمتر برخوردار در حوزه زیرساخت‌های حمل و نقل به ویژه راه‌های دوبانده محسوب شده و با وجود قرار داشتن در ۲ کریدور اصلی کشور و مرز مشترک با افغانستان، بسیاری از جاده‌های استان دوطرفه است، از این رو توسعه کمی و کیفی راه‌های استان در دستور کار دولت تدبیر و امید و وزارت راه و شهرسازی قرار گرفت.
۹۰ کیلومتر پروژه بزرگراهی (ساخت باند دوم) راه‌های خراسان جنوبی در نهمین روز دهه فجر سال گذشته (۲۰ بهمن ۹۹) با حضور وزیر راه و شهرسازی در این استان افتتاح شد.
این ۹۰ کیلومتر باند دوم شامل ۱۰ پروژه است که در شهرستان‌های بیرجند، قاینات، فردوس، طبس، سربیشه و زیرکوه اجرا شده و در مجموع ۲۰۱ میلیارد تومان برای ساخت این ۹۰ کیلومتر باند دوم هزینه شده که بیش از ۳۶۵ میلیارد تومان ارزش روز آن است.
استان خراسان جنوبی ابتدای سال ۹۹ دارای ۶۱۴ کیلومتر باند دوم بوده که ۴۷ کیلومتر طی هفته دولت و ۹۰ کیلومتر در دهه فجر به این مقدار افزوده شده و طول باند دوم راه‌های استان اکنون به ۷۵۱ کیلومتر رسیده است.
افتتاح سد سیاهو
سد مخزنی سیاهو سربیشه در پنجمین هفته از پویش هر هفته_الف_ب_ایران با حضور وزیر نیرو در استان خراسان جنوبی خرداد ۹۹ افتتاح شد که یکی از وعده‌های رییس جمهوری در سفر سال ۹۳ به این استان بود.
ظرفیت سد سیاهو ۱۷ میلیون متر مکعب است که برای ساخت آن ۸۰۰ میلیارد ریال اعتبار هزینه شده است.
این سد در شهرستان مرزی سربیشه به منظور مهار، کنترل و ذخیره‌سازی سیلاب‌های فصلی و همچنین توسعه دامپروری منطقه و ایجاد اشتغال پایدار اجرا شده است.
همچنین تامین آب شرب و کشاورزی و آبرسانی به منطقه از دیگر اهداف اجرای سد مخزنی سیاهو سربیشه در نظر گرفته شده است.
عملیات اجرایی سد سیاهو سربیشه از سال ۱۳۸۴ آغاز شد که در سال‌های اخیر به مرحله آبگیری رسید و بخشی از سیلاب‌های فصلی نیز تاکنون در این سد مهار شده است.
سد مخزنی سیاهو به عنوان هشتمین سد خراسان جنوبی در فاصله ۱۳۰ کیلومتری بیرجند و ۶۷ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان سربیشه بر رودخانه سیاهو با مساحت حوضه آبریز سه هزار و ۲۸ کیلومتر مربع ساخته شد.
آبرسانی پایدار به محلات عشایری
طرح آبرسانی پایدار به ۴۰ محله عشایری بمرود شهرستان زیرکوه به نمایندگی از طرح‌های حوزه عشایری سراسر کشور با ارتباط تصویری رییس جمهوری و حضور وزیر جهاد کشاورزی ۱۴ مهر ۹۹ در این شهرستان مرزی به بهره‌برداری رسید.
مجتمع آبرسانی منطقه بمرود شهرستان زیرکوه به نمایندگی از ۶۲۵ پروژه آبرسانی به محلات عشایری کشور و ۸۶۶ طرح روستایی به بهره‌برداری رسید.
با افتتاح این طرح ۴۰ محله عشایری، ۶۲۰ خانوار در قالب حدود چهار هزار نفر از آب پایدار و سالم بهره‌مند شدند همچنین آب مورد نیاز ۶۵ هزار راس دام نیز در این منطقه تامین می‌شود.
اعتبار هزینه شده برای اجرا و تکمیل طرح آبرسانی به محلات عشایری زیرکوه ۱۵ میلیارد تومان است که موجب ایجاد اشتغال شده و از مهاجرت عشایر به روستاها و شهرها نیز جلوگیری می‌کند.
همچنین فاز دوم طرح آبرسانی پایدار به محلات عشایری خواجه منجیکوه شهرستان نهبندان در نهمین روز دهه فجر پارسال با حضور رییس سازمان امور عشایر ایران و استاندار خراسان جنوبی به بهره‌برداری رسید.
این طرح آبرسانی به عشایر در شهرستان مرزی نهبندان به عنوان بزرگترین پروژه حوزه عشایری خراسان جنوبی در دهه فجر تکمیل و افتتاح شد. عملیات اجرایی طرح آبرسانی پایدار به منطقه عشایری خواجه منجیکوه اسفند سال ۹۸ شروع شد و فاز اول این طرح در هفته دولت ۹۹ به بهره‌برداری رسید.
انتقال آب به شرق کشور
تفاهم‌نامه مشترک طرح انتقال آب از سواحل چابهار به شرق کشور با امضای استانداران خراسان رضوی، خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و معاون وزیر نیرو ۲۰ شهریور ۹۸ منعقد شد.
در نشست مشترک استانداران استان‌های شرق کشور با مدیران وزارت نیرو که در سالن همایش‌های شهید هاشمی نژاد مشهد برگزار شد، تفاهم‌نامه مشترک طرح انتقال آب از سواحل چابهار به امضا رسید و براساس اعلام معاون آب و آبفا وزارت نیرو برای سه استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان اجازه برداشت یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون متر مکعب آب از سواحل چابهار صادر شده است.
بر این اساس میزان تخصیص آب استحصالی به استان سیستان و بلوچستان ۲۲۸ میلیون مترمکعب، خراسان رضوی ۱۱۰ میلیون مترمکعب و خراسان جنوبی ۶۰ میلیون مترمکعب تعیین شده است.
علاوه بر این در ۲۴ اسفند سال گذشته همزمان با بهره‌برداری و آغاز عملیات اجرایی طرح‌های ملی وزارت صنعت، معدن و تجارت با حضور رییس جمهوری عملیات اجرایی خط دوم انتقال آب خلیج فارس به استان‌های خراسان جنوبی و خراسان رضوی همچنین عملیات اجرایی خط سوم انتقال آب خلیج فارس به استان اصفهان و عملیات اجرایی انتقال آب دریای عمان از چابهار به زاهدان به طور همزمان آغاز شد.
استاندار خراسان جنوبی در حاشیه این مراسم گفت: طی مراسم امروز عملیات انتقال آب به استان خراسان جنوبی به طور رسمی شروع شد و با توجه به اینکه خط اول طرح اجرا شده و بسیاری از زیرساخت‌ها آماده است، خط دوم در همین ابتدای کار ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
حمید ملانوری از بازه زمانی پنج ساله تعریف شده برای اجرای این طرح خبر داد و گفت: قاعدتا باید در سال چهارم اجرای طرح، آب به خراسان جنوبی برسد و اجرای این طرح سبب می‌شود از آب خلیج فارس برای مباحث توسعه‌ای استان در زمینه صنایع و معادن بهره‌مند شویم.
وی با تبریک این اتفاق بزرگ به مردم استان اظهار داشت: دولت برای اجرای این فاز از طرح، ۴۷ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری می‌کند.
راه‌اندازی ستاد توسعه خاوران و جذب سرمایه‌گذاری
ستاد توسعه خاوران با هدف به‌کارگیری همه ظرفیت‌های بخش دولتی و خصوصی در فضایی هم‌افزا برای دستیابی به توسعه پایدار، همه‌جانبه و متوازن خراسان جنوبی، ۱۷ دی سال گذشته با حضور استاندار، نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی و جمعی از مسوولان استان در محل استانداری به طور رسمی راه‌اندازی و از سند توسعه خاوران هم رونمایی شد.
پنج کمیته تخصصی شامل «کمیته شناسایی و جذب نخبگان، فعالان و افراد موثر در حوزه سرمایه‌گذاری»، «کمیته شناسایی فرصت‌ها و مزیت‌های سرمایه‌گذاری در استان»، «کمیته شناسایی و جذب سرمایه‌گذاران بخش خصوصی»، «کمیته اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی» و »کمیته پایش و ارزیابی عملکرد» ذیل این ستاد فعالیت می‌کنند و دبیرخانه ستاد توسعه خاوران در معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان جنوبی مستقر است.
استاندار خراسان جنوبی گفت: توجه و تمرکز ستاد توسعه خاوران بر سرمایه‌گذاری برنامه‌ریزی شده، تخصصی و عالمانه است.
حمید ملانوری افزود: با برنامه‌ریزی برای چنین سرمایه‌گذاری‌هایی می‌توان در مردم این انگیزه را ایجاد کرد که به صحنه بیایند و برای بهره‌برداری از منابع، همراهی کنند.
وی تصریح کرد: لازمه ترغیب مردم به حضور و مشارکت در طرح‌های توسعه‌ای استان ایجاد باور و اعتقاد است و ورود دستگاه‌هایی همچون ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره)، کمیته امداد امام خمینی (ره)، قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا (ص)، شستا و حتی بانک‌ها می‌تواند این حس اعتماد و باور را در مردم تقویت کند.
نماینده عالی دولت در خراسان جنوبی گفت: ستاد توسعه خاوران طرحی ابتکاری است که طی آن با حساسیت کامل نسبت به داشته‌های استان و شناسایی ظرفیت‌ها، فهم خود را نسبت به مسایل توسعه‌ای بالا می‌بریم.
وی اظهار داشت ستاد توسعه خاوران را راه‌اندازی کردیم تا هم‌افزایی، تعاملات، همگرایی و همکاری‌ها را افزایش دهیم و در ماه‌های پایانی سال گذشته با وجود درگیری با کرونا اتفاقات خوبی رقم خورد که ثمرات خود را به تدریج نشان خواهد داد.
ملانوری تصریح کرد: گفت و گوهایی داشتیم و طرح‌هایی را طراحی کردیم و تفاهم‌هایی با سرمایه‌گذاران داخل و خارج استان شکل گرفت از جمله زیرمجموعه‌های وزارت تعاون، قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا (ص) و واحدهای بخشی خصوصی که فعالیت خوبی در بخش معادن و کشاورزی دارند و طرح‌هایی آماده شد تا در سال جاری بتوانیم آنها را پیگیری و عملیاتی کنیم.
همچنین در سفر ۲۲ نفر از معاونان و مدیران وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به خراسان جنوبی در اوایل بهمن پارسال بیش از ۶ هزار میلیارد تومان اعتبار برای استان تصویب شد و با توجه به مصوب شدن این اعتبار برای طرح‌های سرمایه‌گذاری و زیرساختی استان، مدیران دستگاه‌های اجرایی باید با اهتمام ویژه نسبت به پیگیری مصوبات اقدام کنند.
در این زمینه تفاهم‌نامه‌ای در قالب ۱۶ بند با وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی منعقد و تنظیم شده و معاونت امور اقتصادی استانداری نیز مکلف به نظارت بر پروژه‌ها و مصوبات شده است.
خراسان جنوبی با وجود مرز مشترک و طولانی با کشور افغانستان در سالیان گذشته از استان‌های امن کشور بوده که این امنیت به فرهنگ حاکم بر منطقه و تلاش همه‌جانبه دستگاه‌های اجرایی، نظامی، انتظامی و امنیتی برمی گردد در عین حال امنیت پایدار در این منطقه به توسعه پایدار و افزایش رفاه مردم وابسته است.
