مدیر مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی روز چهارشنبه در نشست خبری درباره نحوه ثبت جهانی این گونه گیاهی گفت: گیاهانی که در سراسر استان جمع‌آوری می‌شوند، در مجموعه‌ای به نام هرباریوم گردآوری خواهند شد و در زمینه گیاه شناسی سه نوع منطقه‌ای، ملی و جهانی وجود دارد.
محسن پویان که از جمله پژوهشگران خراسان جنوبی در بخش گیاهان دارویی است و بیش از ۳۰ کتاب در این زمینه چاپ کرده، افزود: در رکورد جهانی گیاه شناسی باید گیاهی تاکنون شناسایی و گزارش نشده باشد و این گونه گیاهی جدید در مرکز گیاه شناسی لندن و هلند با نام علمی "Phelipanche pouyanii " نامگذاری شد.
وی گفت: نام هر گیاه جدید جهانی از سه نام پیشنهادی توسط مرکزی در لندن انتخاب می‌شود که برای گیاه تازه شناسایی شده در ارتفاعات بند امیرشاه بیرجند "فیلیپانش پویانی" انتخاب شد.
مدیر مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی بیان کرد: این گیاه اولین بار در سال ۹۱ کشف شد و از آن موقع تاکنون پیگیر ثبت آن به صورت جهانی بوده‌ایم.
وی افزود: دانشگاه فردوسی مشهد و وزارت علوم نیز برای این گیاه نام معادل فارسی "گل جالیز پویانی" را انتخاب کردند.
پویان با اشاره به اینکه در کارهای علمی تداوم کار و هدفمند بودن آن را به نتیجه می‌رساند گفت: پرداختن به جنبه‌های کاربردی علوم بین دانشگاه‌ها کمرنگ شده و این در حالی است که در ایران ارزش زیادی برای این مهم قایل نیستیم اما در کشورهای دیگر این اقدامات ارزش فراوانی دارد.
وی اظهار داشت: کشور ما در حوزه گیاهان دارویی به تنهایی به اندازه کل اتحادیه اروپا تنوع گیاهی دارد.
پژوهشگر گیاهان دارویی درباره خواص دارویی گونه گیاهی جدید گفت: می‌توانیم حدس بزنیم خواص این گیاه به دلیل خواص مشترک خانوادگی چیست اما باید این گیاه را آنالیز کنیم تا بفهمیم چه خواصی می‌تواند داشته باشد.
وی افزود: نه تنها این گیاه بلکه خیلی از گیاهان از جنبه استفاده دارویی ناشناخته است برای مثال با استفاده از دانش بومی منطقه از گیاهان دارویی، دارویی ساخته می‌شود که در علم پزشکی می‌تواند زخم‌های خیلی شدید را درمان کند.
پویان گفت: در ایران روال ثبت این موارد دشوار است و جای نگرانی وجود دارد که کشورهای هند و چین فروش فرآورده‌هایی از برگ گلابی و برگ زردآلو را انجام می‌دهند ولی ما در ارتباط با فرآوری محصولات استراتژیک استان عقب هستیم.
وی اضافه کرد: در ارتباط با سه محصول استراتژیک خراسان جنوبی شامل عناب، زرشک و زعفران چهار ثبت اختراع و ۱۵ دانش فنی آماده ارایه به سرمایه‌گذاران است و در ایران با توجه به دانش فنی و تولید مشکلی نداریم و مشکل ما جنبه‌های اقتصادی است.
وی گفت: باید در استان اتاق فکر برای گیاهان دارویی تعیین شود و با تغییر مدیران این مسیر همچنان ادامه پیدا کند.
مدیر گروه پژوهشی تولید و فرآوری گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی هم در این نشست گفت: خراسان جنوبی پایتخت گیاهان دارویی و تولید کننده انحصاری عناب در ایران و تنها تولید کننده زرشک بی‌دانه در جهان به شمار می‌رود اما با وجود این استعداد خدادادی تاکنون بهره‌برداری اقتصادی شایسته‌ای مبتنی بر پژوهش و تحقیقات کاربردی از این محصولات صورت نگرفته است.
مهدی ابراهیمی افزود: جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی تمرکز بر توسعه اقتصادی ظرفیت‌ها و مزیت‌های منطقه‌ای در حوزه گیاهان دارویی را اولویت اول کاری خود قرار داده است.
وی تصریح کرد: تاکید بر بهینه‌سازی تولید و فرآوری گیاهان دارویی به ویژه عناب، زرشک و زعفران در مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی، ارایه خدمات تخصصی گیاهان دارویی استراتژیک در مرکز خدمات تخصصی گیاهان استراتژیک با برند بیرناب و آدرس birnab.ir و راه‌اندازی کانون ملی زرشک و عناب از محورهای فعالیت مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی است.
وی گفت: اختراع شکلات فراسودمند عناب، آبنبات فراسودمند زرشک با خاصیت تصفیه خون و کمک به خون سازی، کلوچه فراسودمند و بیسکوییت فراسودمند عناب، چاپ پنج کتاب توسط محققان جهاد دانشگاهی و اخذ پذیرش و چاپ بیش از ۴۰ مقاله علمی در نشریات و همایش‌های داخلی و بین‌المللی از دیگر افتخارات جهاد دانشگاهی در حوزه پژوهش است.
