به گزارش برنا؛ میوکارد لایه عضلانی مرکزی قلب است. میوکارد بین لایه عضلانی بیرونی یا اپی‌کارد و لایه عضلانی درونی یا اندوکارد قرار دارد.
در موارد شدید، میوکاردیت می تواند موجب تشکیل لخته‌های خون شود زیرا قلب نمی‌تواند خون را به درستی پمپاژ کند. این می‌تواند به بروز شرایطی جدی مانند حمله قلبی یا سکته مغزی منجر شود. در ادامه با میوکاردیت بیشتر آشنا می‌شویم.
دلایل
به گفته سازمان ملی اختلالات نادر آمریکا، بیشتر موارد میوکاردیت دلیل مشخصی ندارند.
با این وجود، برخی دلایل احتمالی میوکاردیت عبارتند از:
عفونت‌های ویروسی
عفونت ویروسی از دلایل شایع بروز میوکاردیت است. در این موارد، ویروس موجب التهاب می‌شود. عفونت‌های ویروسی که می‌توانند موجب میوکاردیت شوند عبارتند از:
- آدنوویروس
- کوکساکی ویروس
- اپشتین بار ویروس
- اچ‌آی‌وی
- آبله مرغان
- ویروس هرپس انسانی
عفونت‌های باکتریایی
برخی انواع عفونت باکتریایی می‌توانند موجب میوکاردیت شوند که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اندوکاردیت: گاهی اوقات میوکاردیت به عنوان عارضه اندوکاردیت ظاهر می‌شود. اندوکاردیت عفونت دریچه‌های قلب، عضله قلب یا دیواره داخلی حفره‌های قلب است.
- دیفتری: باکتری کورینه‌باکتریوم دیفتری که موجب بیماری دیفتری می‌شود می‌تواند موجب میوکاردیت شود. این باکتری سمی تولید می‌کند که موجب کشیده‌شدن عضله قلب و بروز التهاب می‌شود.
- بیماری لایم: میوکاردیت می‌تواند به واسطه بیماری لایم شکل بگیرد. بیماری لایم عفونتی است که پیرو گزش کنه‌ای ناقل باکتری بورلیا بورگدورفری شکل می‌گیرد.
- بیماری شاگاس: بیماری شاگاس می‌تواند با آلوده‌کردن عضله قلب موجب میوکاردیت شود. فرد می‌تواند به واسطه تماس با انگلی به نام تریپانوزوما کروزی به بیماری شاگاس مبتلا شود. به گفته مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا، این انگل در قاره آمریکا به ویژه بخش‌های روستایی آمریکای لاتین زندگی می‌کند.
بیماری‌های خودایمنی
بیماری‌های خودایمنی زمانی شکل می‌گیرند که سیستم ایمنی بدن حمله به بافت سالم را آغاز می‌کند. برخی بیماری‌های خودایمنی که می‌توانند موجب میوکاردیت شوند عبارتند از:
- لوپوس: به گفته بنیاد لوپوس آمریکا، بیماری لوپوس می‌تواند موجب التهاب میوکارد شود. التهاب میوکارد اغلب زمانی رخ می‌دهد که التهاب در دیگر قسمت‌های بدن نیز وجود دارد. حتی اگر میوکاردیت دلایل دیگری داشته باشد، فرد مبتلا به لوپوس همچنان می‌تواند در معرض خطر بیشتر ابتلا به عوارض میوکاردیت قرار داشته باشد. این به دلیل آن است که لوپوس فرد را در معرض خطر بیشتر عفونت قرار می‌دهد. افزون بر این، افراد مبتلا به لوپوس گاهی اوقات نیازمند مصرف داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی بدن هستند که می‌تواند خطرات آنها را افزایش دهد.
- آرتریت روماتوئید: در موارد نادر، آرتریت روماتوئید می‌تواند موجب میوکاردیت شود. مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۰ میوکاردیت را به عنوان یک عارضه اصلی مرتبط با قلب ناشی از آرتریت روماتوئید فهرست کرد.
سموم محیطی
برخی عوامل محیطی ممکن است موجب میوکاردیت شوند که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فلزات سنگین: بنابر مقاله‌ای که در سال ۲۰۲۰ منتشر شد، قرار گرفتن در معرض برخی فلزات سنگین می‌تواند موجب میوکاردیت شود که از آن جمله می‌توان به این موارد اشاره کرد: مس، آهن، سرب
- زهر: در موارد نادر، میوکاردیت ممکن است پیرو گزش یک عنکبوت یا مار رخ دهد. در این موارد، التهاب میوکارد به واسطه اثر سمی زهر رخ می‌دهد.
علائم
میوکاردیت می‌تواند هر فردی در هر سنی را تحت تاثیر قرار دهد. برخی افراد هیچ علائمی را تجربه نمی‌کنند. با این وجود، افرادی که علائم را تجربه می‌کنند، ممکن است با موارد زیر مواجه شوند:
- خستگی
- تنگی نفس
- علائم شبه آنفلوآنزا
- سبکی سر
- تنگی یا فشار در سینه
- تورم در پاها یا افزایش وزن
تشخیص
تشخیص زودهنگام میوکاردیت عامل کلیدی برای پیشگیری از آسیب قلبی بلندمدت است. تشخیص این شرایط می‌تواند دشوار باشد اما پزشک می‌تواند از آزمایش‌های مختلف برای محدود کردن منبع علائم استفاده کند.
به گفته بنیاد میوکاردیت آمریکا، این آزمایش‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
الکتروکاردیوگرام: این آزمایش الگوهای الکتریکی قلب را بررسی می‌کند تا هرگونه ریتم غیرمعمول که ممکن است به عضله آسیب‌دیده قلب اشاره داشته باشد، شناسایی شود.
پرتو اکس از سینه: این آزمایش می‌تواند شکل و اندازه قلب و هرگونه مایع اطراف قلب که می‌تواند نشان‌دهنده نارسایی قلبی باشد را نمایان کند.
اکوکاردیوگرام: امواج صوتی به ایجاد تصاویری از ضربان قلب کمک می‌کنند. این آزمایش می‌تواند نشان دهد که آیا قلب بزرگ‌تر شده است و اینکه با مشکل در پمپاژ خون مواجه است یا خیر.
بافت‌برداری (بیوپسی): پزشکان ممکن است برداشتن نمونه‌ای از بافت عضله قلب برای آنالیز و بررسی وجود التهاب یا عفونت را مد نظر قرار دهند.
ام‌آرآی: این آزمایش می‌تواند نشانه‌های التهاب که بر عضله قلب تاثیر گذاشته است را نشان دهد.
درمان
درمان میوکاردیت به دلیل و شدت این شرایط بستگی خواهد داشت. میوکاردیت می‌تواند گاهی اوقات خودبخود و بی‌نیاز از درمان بهبود یابد.
علائم نارسایی قلبی که می‌توانند به واسطه میوکاردیت رخ دهند، ممکن است به درمان برای نارسایی قلبی سیستولیک نیاز داشته باشد. این درمان می‌تواند شامل داروهای ادرارآور، مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین یا مسدودکننده‌های بتا شود.
انواع دیگر درمان ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- مصرف دارو: پزشکان ممکن است دارویی به نام ایمونوگلوبولین وریدی را برای فرد تجویز کنند. این دارو از طریق تزریق درون وریدی به فرد داده می‌شود.
- استراحت: پس از تشخیص میوکاردیت، فرد باید از انجام ورزش و فعالیت‌های سنگین برای سه تا شش ماه پرهیز کند. با این وجود، مدت‌زمان استراحت به ریکاوری قلب و توصیه پزشک بستگی خواهد داشت. فعالیت بدنی می‌تواند برای برخی افراد مبتلا به میوکاردیت به مرگ منجر شود. با این وجود، توانبخشی جسمی می‌تواند به تقویت قلب نیز کمک کند.
- پرهیز از برخی داروها: فرد مبتلا به میوکاردیت نباید داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، مانند ایبوپروفن مصرف کند. همچنین، وی باید از هر دارویی که می‌تواند سیستم ایمنی را از فعالیت خود باز دارد، پرهیز کند. با این وجود، برای درمان واکنش ایمنی، پزشک ممکن است استفاده از کورتیکواستروئیدها را انتخاب کند.
- استفاده از یک پمپ قلب: فردی که فشار خون پایین در نتیجه میوکاردیت را تجربه می‌کند، ممکن است نیازمند یک پمپ قلب مصنوعی موقت باشد.
- پیوند قلب: اگر آسیب قلبی بهتر نشود و میوکاردیت به مراحل پیشرفته برسد، فرد ممکن است نیازمند پیوند قلب باشد.
پیشگیری
اقدامات خاصی وجود ندارند که فرد بتواند برای پیشگیری از میوکاردیت انجام دهد اما از آنجا که میوکاردیت می‌تواند دلایل ویروسی یا باکتریایی داشته باشد، افراد می‌توانند اقدامات زیر را برای کاهش خطر ابتلا به یک عفونت انجام دهند:
- دوری از افرادی که دارای علائم شبه آنفلوآنزا هستند
- شست‌وشوی منظم دست‌ها
- استفاده از دافع کنه
- پوشیدن لباسی که پوست را تا حد امکان پوشش می‌دهد
- دریافت به‌موقع واکسن‌ها از جمله واکسن‌های سرخجه و آنفلوآنزا
چشم‌انداز
چشم‌انداز میوکاردیت ممکن است به دلیل آن، شدت علائم و ریکاوری عملکرد قلب بستگی داشته باشد. میوکاردیت می‌تواند خودبخود بهبود یابد. فرد می‌تواند بهبودی کامل از این شرایط را تجربه کند. با این وجود، در موارد دیگر، میوکاردیت ممکن است به عوارض تهدیدکننده زندگی یا پیامدهای بلندمدت منجر شود.
عوارض
میوکاردیت می‌تواند با آسیب به قلب به موارد زیر منجر شود:
- نارسایی قلبی
- حمله قلبی
- سکته مغزی
- آریتمی
- ایست ناگهانی قلب
این عوارض می‌توانند به مرگ منجر شوند. از این‌رو اگر فرد فکر می‌کند که ممکن است به میوکاردیت مبتلا شده باشد باید بلافاصله به پزشک مراجعه کند.
