ضیاءالدین مظهری، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و استاد دانشگاه، اظهار کرد: تکامل جسمی و روانی، شکل گیری شخصیت، بالفعل شدن استعداد، بروز مهارتهای تخصصی (مهارتهای ورزشی) از ویژگیهای دوران بلوغ است.
مظهری افزود: فعالیتهای ورزشی شدید در دوران بلوغ، بدون تامین نیازهای انرژی و پروتئین و موادهای مغذی میتوانند اختلالات مختلف، عدم وزن گیری کافی، توقف رشد قدی و اختلال در استخوان سازی و عدم کفایت تولید استخوانی را در پی داشته باشد.
او گفت: علائم کمبودهای تغذیهای به صورت، خستگی، بی حالی، خواب آلودگی، تحریک پذیری، بی اشتهایی، اختلال در عملکرد سیستم ایمنی، ابتلای مکرر به بیماریهای عفونی و از دست دادن آب بدن بروز میکند.
او بیان کرد: دوران کودکی و قبل از بلوغ، فعالیتهای ورزشی در دختران و پسران قابل مقایسه با یکدیگر است، اما با پیشرفت مراحل بلوغ، تغییرات چشمگیری بین دو جنس آشکار میشود که با حجیم شدن عضلات در پسران و افزایش تجمع چربی بیشتر در دختران در ارتباط است بنابراین تفاوتهای آشکاری در نیازهای تغذیهای این دو گروه وجود دارد.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی ادامه داد: گسترش و توسعه مهارتهای ورزشی به موازات رشد و بلوغ، افزایش سایز بدن و آغاز روند بلوغ، سبب افزایش در قدرت عضلانی و افزایش توان هوازی و مقاومت بدن در برابر فعالیتهای سنگینتر میشود. در کودکان کمتر از ۸ سال، رفتارهای پر تحرک و بازیهای کودکانه مانند دویدن، پریدن، انجام حرکات آکروبایتک و ... به طور طبیعی میتواند به بهبود هماهنگی و قدرت عضلات و مهارتهای جنبشی و افزایش توان هوازی کمک کند.
او گفت: قبل از شیوع فرآیند بلوغ حتی با تامین تغذیه کافی، ماهیچههای اسکلتی، ظرفیت لازم برای افزایش حجم را ندارند، اما با آغاز بلوغ و افزایش صد در صد هورمونهای جنسی مثل هورمون رشد در گردش، سبب افزایش حجم عضلات و گسترش توان و قدرت آنها میشود.
مظهری بیان کرد: در کودکان، علاوه بر نیاز به انرژی پایه، اثر گرمازایی غذا، تنظیم دمای بدن و انجام فعالیتهای روزمره یا حرکات ورزشی، مقادیر انرژی اضافه تری برای تامین نیازهای رشد و بلوغ نیز باید مورد توجه قرار بگیرد.
او گفت: میزان تخریب و بازسازی بافتها در کودکان بیشتر از بالغان است بنابراین نیاز به انرژی در ازای هر کیلوگرم وزن در کودکان بیشتر از بزرگسالان است.
مظهری بیان کرد: رژیم غذایی توصیه شده برای کودکان باید مبتنی بر تامین انرژی کافی توام با حفظ تعادل مثبت نیتروژن باشد. نیاز به انرژی پروتئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در ارتباط با سن و جنس به این شرح است: هشت تا ده سالگی، ۶۵ تا ۷۵ کیلو کالری انرژی و پروتئین ۱.۱ تا ۱.۲ گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن -دوازده تا سیزده سالگی، ۵۰ تا ۶۰ کیلوکالری و پروتئین ۱.۱ تا ۱.۱ گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن - شانزده تا هفده سالگی، ۴۰ تا ۵۰ کیلوکالری و ۰.۹ گرم پروتئین برای هر کیلوگرم وزن بدن.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی گفت: پروتئین موجود در رژیم غذایی هم دارای نقش اساسی در تامین انرژی و حفظ تعادل مثبت نیتروژن دارد. در کودکانی که به طور مداوم در معرض کمبود دریافت انرژی پروتئین قرار دارند، کاهش قابل توجهی در رشد کلی بدن و کوتاهی قد نسبت به سن آنها قابل پیش بینی است. علامت مشخص آن هم کاهش در میزان رشد قدی، وزن گیری ناکافی، تاخیر در بلوغ و اصولا عدم بلوغ است.