همشهری آنلاین - مهدی تهرانی: در روزهای اخیر مرکز تحقیقات صداوسیما نتایج یک نظرسنجی را درباره برنامههای نوروزی سیما و همچنین برنامههای سال ۹۹ اعلام کرد که بازتاب آن نشان دهنده کنش علمی کارشناسان محترم این مرکز علمی است. اما این گزارش علمی با نظر عموم مردم به ویژه آنچه در شبکههای اجتماعی میبینیم تفاوتهای دارد. در بررسیهای علمی نظر مخاطبان باید با پارامترها و الگوهای تعریف شده و تثبیت شده تراز شود. ضمن اینکه ممکن است استناد مستقیم و تک محور و گرفتن خروجی از یک تحقیقات میدانی به شیوه سنتی به عنوان یک کنش تحقیقاتی، در ایام کنونی که شبکههای مجازی بشدت طرفدار دارند، کمی تا قسمتی رسیدن به نتیجه اصلی را پیچیده کند.
باید اذعان کرد که تمام برنامههای تلویزیونی امسال اعم از سریال یا برنامههای مستقل و تاک شوها و ویژه برنامههای رئالیتی شو، فارغ از درجه و مرتبه هنری و امتیاز حرفهای منتقدان به آنها، بخاطر شرایط ویژه تولید در دوران پاندمی قطعا از منظر اجتماعی و فرهنگی محترم و مقبولند. تمام این چهار سریال که از شبکههای سیما به روی آنتن رفتند از منظر معنوی قابل احترامند. شبکه یک کمدی «نون خ» را به روی آنتن برد و شبکه دو «همبازی» ، شبکه سه گاندوی شماره ۲ و شبکه پنج سریال طنز «نوروز رنگی». توجه داشته باشیم کار تلویزیونی یک کار کلان جمعی است و در این یکساله دوران شیوع ویروس کرونا، تعطیل نکردن کار و کلید زدن پروژهها به ویژه برای برنامههای مناسبتی نظیر برنامهیی که برای عید امسال تدارک دیده شدند رفتاری ایثارگرانه است. یا این همه نمیتوان انتظار داشت که عموم مردم همان نظری را داشته باشند که کارشناسان صداوسیما اعلام میکنند. برای مثال سریال جاسوسی ـ امنیتی «گاندو» با شروع طوفانی قابل قبول و تزلزل ریتم و فرم و محتوی در منزل پایانی، بدلیل شتاب زدگی و بینظمی یک باخت تمام عیار بود. ضمن اینکه اصلا گاندو مناسب ایام عید نیست. و بنظرم هنوز هم حاشیههای پخش قسمت دوم این سریال تمام نشده است. و مخاطب پیگیر نواقص این مجموعه تلویزیونی است.
برنامههای رئالیتی شو و تاک شو که مسابقه محور باشند اگر در ساختار خود از افردی استفاده کنند که بین مخاطبان مقبولیت داشته و برکارشان نیز تسلط داشته باشند قطعا پربیننده خواهند بود. و این روند در سالهای اخیر هم از منظر علمی و هم از از نگاه عامه به ثبوت رسیده است. برای مثال ممکن است است یک ستاره سینمایی مجری یک برنامه تلویزیونی باشد اما فرم و محتوی و سرعت برنامه به مذاق بیننده خوش نیاید. چرا که سوپراستار بودن لازمه موفقیت در یک تاک شو نیست. ساختار نمایشی و سپس انگارههای تکنیکال و فنی است که یک رئالیتی شو را محبوب میکند.