احتمال احیای برجام در ۴۵ روز آینده چقدر است؟!

فرارو- معاون سیاسی وزیر امور خارجه درباره نتایج مذاکرات سه روزه وین گفت: نتیجه‌ای که تاکنون به آن رسیده‌ایم، این است که در مسیر درستی هستیم. سید عباس عراقچی با بیان این که تلاش‌های هر دو گروه کاری تحریم‌ها و اقدامات ایران خوب بود، افزود: همچنان نیاز است بحث‌ها ادامه یابد. به ویژه دور موضوع رفع تحریم‌ها که موضوع پیچیده‌ای است. روز جمعه گزارش‌های ها دو گروه کاری را شنیدیم. تصمیم گرفتیم فرصتی داده شود که اعضا به پایتخت‌های خود بروند و مشورت‌های لازم را انجام بدهند و چهارشنبه هفته آینده برای از سر گیری گفتگو‌ها بازگردند.

به گزارش فرارو، معاون سیاسی وزیر امور خارجه فهرست تحریم‌های ضدایرانی را که آمریکا برای بازگشت به برجام باید یکباره لغو کند بیش از ۱۵۰۰ تحریم، شامل تحریم‌های موضوعی، افراد و مؤسسات برشمرد و اضافه کرد:. خطی که در مذاکرات وین پیگیری کردیم و این هفته هم ادامه آن را پی خواهیم گرفت بر اساس مواضع قطعی نظام بوده و خواهد بود که اعلام شده است.

همچنین ند پرایس سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا با «سازنده» تلقی کردن مذاکرات وین درباره احیای توافق هسته ای، گفت که آمریکا نمی‌گذارد انتظارات درباره این مذاکرات از موقعیت فعلی اش پیشی بگیرد.

مسیر احیای برجام هموار شده است
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه بنده از قبل اعلام کرده بودم که مسیر برای احیای برجام هموار خواهد شد، اظهار داشت: سه رویکرد در مورد برجام می‌توان متصور بود، رویکرد اول در مورد نظر ایران است که اعلام شده اول باید به صورت یکجا تحریم‌ها برداشته شود، دوما راستی‌آزمایی باید صورت گیرد و سوما اگر راستی‌آزمایی با موفقیت همراه شود، ایران تعهدات خود را انجام خواهد داد. رویکرد دوم نیز مربوط به آمریکا است که خواستار اجرای گام به گام دو طرف شده است.

وی افزود: رویکرد سوم نیز مربوط به اروپا است که به صورت گام به گام است، اما نکته مهم این است که از سوی رهبران سیاسی دو طرف فرمان حکومتی برای مذاکره صادر شده، که این مذاکرات شکل گرفت، حال آن چیزی که اهمیت دارد این است که برجام چگونه احیا خواهد شد، بر این اساس گفتگو‌های کارشناسی در دو کمیته‌ای که ذیل کمیسیون برجام تشکیل شده در حال پیگیری است، تا بر سر یک طرح و چارچوب مشخص برای اجرای تعهدات توافق حاصل شود.

فلاحت‌پیشه اظهار داشت: باید در یک زمان مشخص و یک روز معین دو طرف تعهدات خود را به صورت همزمان انجام دهند، با این اقدام است که می‌توان برجام را به سلامت از این مسیر عبور داد، از سوی دیگر این موضوع نباید به تحولات سیاسی داخلی نیز برخورد کند، تحولات سیاسی که در داخل ممکن است رخ دهد آن قدر که برای برخی در داخل اهمیت دارد، برای آمریکایی‌ها مهم نیست و این نشان می‌دهد که برخی‌ها در داخل سیاست خارجی را به وسیله‌ای برای تامین منافع حزبی و جناحی خود قرار داده اند.

این کارشناس مسائل بین الملل با تاکید بر اینکه کاملاً مشخص است از آمریکایی‌ها از موضع قبلی خود عدول کرده اند، یادآور شد: ایران طی این مدت با برداشتن گام‌های کاهشی خود اعلام کرد که در پایان اجرای هر گام، پنجره دیپلماسی باز است و هرگاه که طرف مقابل به تعهدات خود پایبند باشد، ایران نیز تعهداتش را اجرا خواهد کرد، در چنین شرایطی این رویکرد از روی قدرت انجام شد و باعث شد که طرف مقابل نیز حرکاتی انجام دهد که نتیجه آن را امروز می‌بینیم که گفتگو‌های کارشناسی در شرایط فشرده و کم‌سابقه‌ای در حال انجام است.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: از سوی دیگر اگر قرار باشد گام‌هایی برای بازگشت دو طرف به تعهدات برجام طراحی شود، باید این موضوع در یک چارچوب کاری کامل شفاف رخ دهد، به بیان دیگر اگر قرار باشد که اجرای گام به گام انجام شود، باید در همان قدم اول شاکله اصلی تحریم‌ها برداشته شود و گام‌های بعدی نیز برداشته شود، اما همانطور که عرض کردم بهترین اقدام اجرای تعهدات دو طرف لغو تحریم‌ها در یک زمان مشخص است، به نظر می‌رسد تا پایان مهلت باقی مانده توافق ایران و آژانس و قبل از تعلیق اجرای پروتکل الحاقی توسط ایران، یعنی ۴۵ روز آینده برجام احیا خواهد شد.

باید در ۱.۵ ماه آینده کار را تمام کرد
حسن بهشتی پور کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه از شواهد و قرائن برمی آید که برجام احیا خواهد شد، اظهار داشت: با توجه به اخباری که از وین مخابره شده، قرار است آمریکا تحریم‌های که در تعارض با برجام است را لغو کند و در مقابل ایران نیز به تعهدات هسته‌ای خود برگردد، به نظر می‌رسد، دو طرف در یک روز مشخص به تعهدات خود بازگردند. اما موضوع اصلی و بحث اساسی این است چه نوع تحریم‌هایی وبا چه گستردگی باید لغو شود، به نظر می‌رسد تحریم‌های بخش نفت، پتروشیمی، خودرو، فلزات اساسی و گرانبها و همچنین آزادسازی منابع بلوکه شده ایران در کشور‌های مختلف، شامل این رفع تحریم‌ها باشد.

وی افزود: بر همین اساس دو کمیته فرعی در مذاکرات وین تشکیل شد، یک کمیته تحریمی که چگونگی رفع تحریم‌ها را مشخص خواهد کرد و یک کمیته فنی که نحوه بازگشت گام‌های کاهشی ایران را مشخص می‌کند، این در حالیست که در زبان دیپلماسی اینطور نیست که ما به صورت صد درصد چیزی را که می‌خواهیم به دست بیاوریم، این موضوع هم در مورد ایران و هم در مورد آمریکا صدق می‌کند، بنابراین این نیست که انجام مذاکره جاده یک طرفه باشد، بلکه دیپلماسی یک مسیر دو طرفه است که می‌تواند دیدگاه‌های دو طرف را به یکدیگر نزدیک کند.

بهشتی‌پور با اشاره به اینکه مسیر طولانی برای رسیدن به توافق وجود دارد، اضافه کرد: در حال حاضر دو طرف به یک فهم مشترک دست پیدا کرده‌اند، به نظر بنده اگر نمایندگان ایران به صورت مستقیم با نمایندگان آمریکا مذاکره کنند، هم کار تسهیل شده و نتیجه زودتر حاصل می‌شود، هم می‌توان از بروز ابهامات جلوگیری کرد از سویی اگر ما با آمریکایی‌ها الان به صورت مستقیم مذاکره کنیم، اتفاقی رخ نمی‌دهد، تنها گفتگو انجام می‌دهیم و قرار نیست که هر جا آن‌ها را بگویند ما هم بی چون و چرا آن را انجام دهیم.

این کارشناس مسائل بین الملل با تاکید بر اینکه طولانی شدن مذاکرات به زیان ایران است، ادامه داد: با توجه به اینکه الان ما در وضعیت تحریمی هستیم، هر روز را که از دست می‌دهیم این موضوع باعث فشار بیشتر به مردم و اقتصاد کشور می‌شود، اما برای آمریکایی‌ها اینطور نیست، این در حالیست که ۴۵ روز دیگر مهلت ایران در مورد توافق با آژانس نیز به پایان می‌رسد و اگر در پایان این موعد توافقی حاصل شود، ایران به اجرای پروتکل الحاقی پایان خواهد داد، که این موضوع به سخت شدن مذاکرات افزوده می‌شود، بنابراین اگر قرار است که اتفاقی رخ دهد باید در این یک ماه و نیم آینده شرایط مشخص شود.