کارخانه آهک هیدراته اهر به عنوان یکی از مگا پروژه های ملی و از طرح های توسعه مهم شرکت ملی صنایع مس ایران است که به بهره برداری شرکت صنعتی و معدنی مولیبدن مس آذربایجان و با هدف تامین آهک هیدراته مورد نیاز کارخانجات تغلیظ مجتمع مس سونگون، طرح ریزی و احداث گردیده است. این مجموعه بزرگ افتخار این را دارد که در سال "تولید، پشتیبانی ها، مانع زدایی ها" با تلفیق دقیق آخرین تکنولوژی های جهانی و استفاده حداکثری از توانمندی های داخلی، افقی روشن و امیدبخش در مسیر شکوفایی تولید و اشتغال ایران اسلامی و آذربایجان عزیز ترسیم نماید و به عنوان یادگاری ماندگار از توانمندی های متخصصین داخلی، گام بلندی در راستای ایفای تعهدات اجتماعی شرکت ملی صنایع مس ایران بردارد.
این پروژه بزرگ در حال حاضر آماده افتتاح و ورود به چرخه تولید و صنعت کشور می باشد و امید این را داریم که با سیاست های راهگشای شرکت ملی صنایع مس ایران که منجر به استقرار شرکت مولیبدن مس آذربایجان در منطقه ارسباران گردیده است، شاهد بهره گیری مطلوب و حداکثری از پتانسیل های معدنی منطقه باشیم چراکه علاوه بر توانمندی معدن آهک شهرستان اهر در خودکفایی کارخانجات تغلیظ سونگون، این شهرستان با دارا بودن منابع غنی کانی های با ارزش معدنی بویژه مس، توان ایفای نقشی موثر در توسعه اقتصادی استان و کشور را در آینده نزدیک با راهبری شرکت مولیبدن مس آذربایجان خواهد داشت.
ظرفیت اسمی تولید آهک هیدراته در فاز اول کارخانه به میزان ۶۵ هزار تن در سال می باشد که این میزان تولید منطبق بر نیاز فعلی فازهای ۱ و ۲ تغلیظ در مجتمع مس سونگون می باشد و عملا با راه اندازی کارخانه آهک هیدراته اهر، واحد های تغلیظ مس شمالغرب کشور، در تامین آهک هیدراته به خودکفایی خواهند رسید. بدیهی است با توسعه مس سونگون به فازهای بعدی، برنامه توسعه کارخانه آهک نیز پیش بینی شده است.
در مطالعات اولیه احداث کارخانه آهک هیدراته اهر پس از بررسی های گسترده در زمینه تکنولوژی های جهانی آهک هیدراته و علی رغم شرایط دشوار تحریم های ظالمانه، نهایتا با پیگیری های متخصصین امر در شرکت ملی صنایع مس ایران، قرارداد انجام مهندسی پایه و تامین تجهیزات کلیدی کارخانه با شرکت ایتالیایی سیمپروجتی در آبانماه ۹۴ منعقد گردید. همراستا با انتقال تکنولوژی و تجهیزات اروپایی، اهتمام ویژه ای جهت بهره گیری از ظرفیت های داخلی وجود داشت و از همان ابتدا اراده غالب مجموعه، در سمت و سوی استفاده از توانمندی های داخلی بود. کما اینکه با شدت گرفتن مجدد تحریم های ظالمانه در چند سال اخیر و عدم امکان تداوم همکاری با شرکت اروپایی، مجموعه شرکت مس با عزمی جهادی و تکیه بر دانش متخصصین داخلی، موفق به تبدیل تحریم به فرصت شده و بسیاری از مشکلات باقیمانده کارخانه منجمله برنامه نویسی سیستم کنترلی خط تولید را حتی بهتر از موضوع قرارداد با شرکت خارجی، پیش برد. لذا بومی سازی سیستم کنترلی مگا پروژه ملی آهک هیدراته اهر، الگویی عینی برای پشتیبانی ها و مانع زدایی های مسیر تولید است که در شرایط تحریمی، فرصتی برای خودباوری و شکوفایی توانمندی های داخلی ایجاد کرد.
فعالیت شرکت صنعتی و معدنی مولیبدن مس آذربایجان در بخش کارخانه آهک هیدراته اهر، به دو حوزه معدن و کارخانه تقسیم می گردد و با توجه به راهبری واحد هر دو بخش توسط این شرکت، هماهنگی مثبت و سازنده ای بین هر دو بخش مشهود است.
در بخش معدن که در یک منطقه صعب العبور با شرایط جوی غالبا نامساعد واقع شده است، با استخراج سنگ آهک و خردایش آن در قسمت سنگ شکن، ماده معدنی به ابعاد ۴ تا ۸ سانتیمتر دانه بندی و آماده انتقال به کارخانه می گردد.
این معدن که با نام معدن آهک گوره درق شناخته می شود، دارای ذخیره مناسب ماده معدنی به میزان ۲۷ میلیون تن ذخیره قطعی و بالغ بر ۹۰ میلیون تن ذخیره احتمالی بوده و با توجه به نیاز فعلی مجتمع مس سونگون، ظرفیت اسمی استخراج سالانه ۱۰۰ هزار تن سنگ آهک را در فاز نخست خواهد داشت. طبیعتا این ظرفیت استخراج در سال های آتی با توجه به توسعه فازهای جدید کارخانه آهک هیدراته که متاثر از توسعه فازهای جدید تغلیظ سونگون و سایر معادن مس منطقه خواهد بود، قابل افزایش است و ذخایر غنی معدن گوره درق نیز جوابگوی طرح های توسعه ای خواهد بود.
سنگ آهک استخراج شده از معدن پس از یک مرحله خردایش و دانه بندی در محل معدن، توسط ماشین آلات سنگین بارگیری و با طی مسافت ۲۵ کیلومتری، به محل کارخانه آهک هیدراته واقع در شهرک صنعتی اهر جهت فرآوری منتقل می شود. تولید آهک هیدراته در قسمت کارخانه در دو بخش مجزا و به صورت سری انجام میگیرد. بدین ترتیب که ابتدا سنگ آهک وارد سایت کارخانه شده و با فید از قسمت فیدر و یک مرحله سرند مجدد، وارد کوره شده و در حدود ۱۰۰۰ درجه سانتیگراد پخت می شود. تکنولوژی کوره استفاده شده در کارخانه به صورت دو شفت احیا کننده بوده و بر مبنای حداقل مصرف انرژی طرح ریزی شده است. با پخت سنگ آهک، گاز کربن دی اکسید آن آزاد و آهک زنده آماده ورود به واحد هیدراتاسیون می شود. نهایتا در واحد هیدراتاسیون، با ترکیب آب و آهک زنده در دستگاه هیدراتور، آهک هیدراته تولید و آماده انتقال به مجتمع مس سونگون می گردد.
