خبرگزاری فارس ـ گروه غرب از نگاه غرب: بعد از آنکه کشتی کانتینر بر «اور گیون» در اواخر مارس 2021 ترافیک در کانال سوئز را تقریبا به مدت یک هفته مختل کرد، این اتفاق به صدر اخبار سراسر جهان جای گرفت.
قیمت نفت افزایش یافت و بعد از آنکه صدها کشتی باربری از قهوه گرفته تا دام و اسباب بازی و اثاثه خانه با تاخیر به مقصد رسیدند ، شرکت ها با مشکلاتی رو به رو شدند. کارشناسان تخمین زدند که هر ساعت توقف رفت و آمد در کانال سوئز و خسارات ناشی از آن، بیشتر از 400 میلیون دلار برای اقتصاد جهانی هزینه برداشته است.
با این حال بسیاری از کسانی که من با آنها صحبت کرده ام، از جمله دانشجویان و همکاران حرفه ای خودم، به نظر نمی رسید اطلاع چندانی در این باره داشته باشند که چه اتفاقی رخ داده و چرا این مسئله اهمیت دارد و چگونه بر آنها تاثیر می گذارد.
من به عنوان یک کارشناس زنجیره تامین حقیقتا از این اتفاق شگفت زده شدم. اگر هیچ چیز دیگری هم رخ نداده باشد، همه گیری کووید19 باید این نکته را کاملا روشن کرده باشد که یک اختلال در زنجیره تامین یا افزایش ناگهانی تقاضا برای یک کالا، به چه سادگی می تواند به خالی شدن قفسه فروشگاه ها و مشکلات دیگری منجر شود که می توانند تاثیر مستقیمی بر شما داشته باشند. وضعیتی که اگر به زودی تغییری در آن صورت نگیرد، انتظار من این است که فقط بر وخامت آن افزوده می شود.
فشار بر زنجیره های تامین
همه گیری کرونا فاش کرد که حتی زنجیره های تامین ساده مثل دستمال توالت یا ضدعفونی کننده دست به سادگی می تواند در مواجهه با اختلالات زمینگیر شود. همین امر در مورد مواد خوراکی، تجهیزات حفاظت فردی، مواد دارویی و اقلام مصرفی خانگی معمولی دیگر نیز صدق می کند که همگی دچار کمبودهای شدیدی شدند که تا ماه ها بعد از شروع همه گیری کرونا به درازا کشید.
در حال حاضر زنجیره های تامین زیر فشار همه گیری کووید19 به کمبود جهانی در نیمه رساناها رسیده اند، قطعه ای که در طیف وسیعی از کالاهای رایانه ای از تلفن های هوشمند سامسونگ گرفته تا لپتاپ های اپل و اتومبیل فورد اکسپلورر و پلی استیشن های سونی کاربرد دارند. عملا هر وسیله الکترونیکی به یک تراشه نیاز دارد که زنجیره تامین آن پیچیده تر از زنجیره تامین دستمال توالت است.
حادثه کانال سوئز که روز 23 مارس 2021 آغاز شد و شش روز طول کشید، فشار بر این زنجیره های تامین را که پیشاپیش زیر فشار قرار داشتند وخیم تر کرد. با اینکه اکنون رفت و آمد کشی ها از طریق این کانال به حالت عادی برگشته، اما این اختلال هنوز موجب اثرات بر هم کنش وسیعی و تاخیرها در حمل و تحویل می شود، تا جایی که حتی دستمال توالت ممکن است یک بار دیگر با کمبود تامین موجه شود.
ممکن است 60 روز طول بکشد تا سیستم زنجیره تامین، خود را بازیابی کند و به نقطه ای بازگردد که کارکرد آن نزدیک به عادی شود. این یعنی مصرف کنندگان همچنان اثرات این مشکلات را تا ماه های آینده نیز احساس خواهند کرد.
مشکل بنیادینی که پشت هر یک از این اختلال ها وجود دارد اصولا ناتوانی زنجیره های تامین امروزی برای تنظیم کردن خود با اشکالاتی است که حتی برای مدتی کوتاه به وجود می آید.
برای مثال یک مشکل بزرگ در اوایل این همه گیری نبود واضح انعطاف پذیری بود. در حالی که مصرف کنندگان در کاستن از میزان مصرف دستمال توالت به دلیل خرید و احتکار از سر وحشت مشکل داشتند، انبوهی رول های دستمال توالت در انبارها وجود داشت اما برای دفاتر اداری و رستوران ها در نظر گرفته شده بود. شرکت ها در تغییر مسیر دستمال توالت ها به سمت خرده فروشی ها که موجودی بسیار کمی از هر کالا را نگهداری می کنند مشکل داشتند.
زنجیره های تامین برای این محصول و اکثر محصولات دیگر از منظر هزینه و کارآمدی به جای ترمیم پذیر بودن، به گونه ای طراحی شده اند که تا حد امکان کوچک باشند. در حالی که تقاضای مصرف کننده برای محصولات ارزان تر سریع تر برآورده می شود، زنجیره های تامین در برابر کوچک ترین افزایش تقاضا تسلیم می شوند. در نتیجه اختلال در هر اندازه ای که باشد، پیامدهای مهمی را به شکل کمبود محصول و افزایش قیمت ها به دنبال دارد.
تصور کردن یک زنجیره تامین به شکل یک تسمه نقاله خطی که بخش های جداگانه ای را به یک محصول تبدیل می کند و بعد به سراسر جهان و پشت در خانه شما حمل می کند آسان است. اما این زنجیره بیشتر شبیه یک سیستم بزرگراهی در هم پیچیده و عظیم است.
مسیر و اختلال بزرگی را که کمبودها در یک زنجیره تامین یک تراشه ساده به نام درایور نمایشگر به وجود می آید در نظر بگیرید. تنها هدف این تراشه رساندن دستورها برای روشن کردن یک صفحه دیجیتال مثل نمایشگر گوشی، لپتاپ یا دستگاه ناوبری اتومبیل شماست. کمبود بزرگی برای این تراشه ها به وجود آمده که مشکلات تامین عامل آن بوده و باعث افزایش شدید تقاضا شده است. این اتفاق به نوبه خود به کمبود در پنل های نمایشگر کریستال مایع و نیز افزایش قیمت ها انجامیده و خودروسازان، سازندگان هواپیما و یخچال سازان را مجبور به کاستن از میزان تولید خود کرده است. همه این اتفاقات به خاطر کمبود در یک تراشه یک دلاری که به جای خود بلایایی چون توفان زمستانی اخیر در تگزاس یا یک آتش سوزی در ژاپن عامل اصلی آن بوده است.
مشکلی نظیر اختلال در ترافیک کانال سوئز حتی بدتر است، چون این کانال یک تقاطع – و دهانه بطری- برای خیلی از زنجیره های تامین از جمله نفت، قطعات و محصولات تمام شده به شمار می رود. وقتی محموله ای حمل می شود، برنامه ریزی پیچیده ای مرکب از شناورها، بنادر، مراکز توزیع و دیگر حالات حمل و نقل انجام می شود.
موجودی بیشتر
راه حل واضح این مشکل افزایش ترمیم پذیری یا موجودی بیشتر در زنجیره های تامین است؛ یعنی انتظار غیرمنتظره ها را داشتن. این کار مستلزم فاصله گرفتن از «سیستم های لاغر» افراطی است که عملا هیچ موجودی اضافه ای برای آنها در نظر گرفته نمی شود.
این کار الزاما خیلی هزینه بر نیست. همانطور که تحقیق خود من نشان می دهد شرکت ها فقط باید به شکل گزینشی به مقدار موجودی، تامین کنندگان و ظرفیت اقلام حساس مشخص خود بیفزایند یا در نقاط کنترل کلیدی مثلا برای محصولاتی که تشخیص داده شده با کمبود عرضه مواجه می شوند و تامین کنندگان آنها اندک هستند یا زمان های تامین خیلی طولانی است، این افزایش موجودی در نظر گرفته شود.
برای مثال موجودی انبار برشته کنندگان قهوه عموما آنقدر نیست که بتوانند از پس یک تاخیر دو یا سه هفته ای بربیایند. تاخیر در ارسال دانه های خام قهوه از برزیل و ساحل عاج به اروپا به دلیل بند آمدن کانال سوئز، به این معناست که مصرف کنندگان احتمالا خیلی زود تاثیر آن را به شکل در دسترس نبودن قهوه در فروشگاه ها و قهوه فروشی ها تجربه خواهند کرد.
این توصیه ای برای افزایش دادن بسیار زیاد حجم موجودی انبارها نیست بلکه منظور این است که با کمی افزایش موجودی، می توان به مزایایی بسیار راهبردی دست یافت که با اندکی موجودی بیشتر، قابلیت ترمیم پذیری را می توان افزایش داد.
در غیر این صورت گرایش هایی که زنجیره های تامین را به این سمت هدایت می کنند که چنین لاغر و به صرفه باشند احتمالا ادامه خواهند یافت؛ گرایش هایی که به اختلالات بیشتر و بزرگ تر برای اقتصاد جهانی و کمبودهای بیشتر و قیمت های بالاتر برای مصرف کنندگانی مثل شما منجر می شود.
نویسنده: نادا سندرز (Nada R. Sanders) استاد مدیریت زنجیره های تامین در دانشگاه نورث ایسترن
منبع: https://b2n.ir/b22104
انتهای پیام/
