خبرگزاری مهر، گروه بین الملل؛ وین پایتخت اتریش از امروز پنجشنبه بار دیگر میزبان گفتگوهای برجامی ایران و کشورهای ۴+۱ است. البته همانند هفته گذشته نمایندگان آمریکا نیز در وین حضور دارند اما در مذاکرات ایران و ۱+۴ حاضر نخواهند بود بلکه دیپلماتهای غربی اخبار جلسه را برای آنها برده و پیشنهادات واشنگتن را به داخل جلسه منتقل میکنند.
مذاکره غربی ها قبل از آغاز گفتگوها با ایران
در آستانه برگزاری نشست کمیسیون مشترک برجام در وین، وزرای امور خارجه آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان و ایتالیا در بروکسل پایتخت بلژیک دیدار و پیرامون تحولات بینالمللی از جمله برجام گفتوگو کردند.
وزارت امور خارجه آلمان و آمریکا با صدور بیانیههایی جداگانه اعلام کردند که دیپلماتها دراین جلسه پیرامون همکاریهای فرا آتلانتیک از جمله بحران اوکراین و روسیه، ایران، افغانستان و یمن بحث و تبادل نظر کردند.
موضع آمریکا
جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید، روز چهارشنبه بار دیگر با ادعای تعهد دولت جو بایدن به تداوم مذاکرات هستهای گفت که ایالات متحده و ایران روز پنجشنبه ۲۶ فروردین گفتگوهای «غیرمستقیم» خود را با هدف احیای توافق برجام در وین از سر میگیرند.
سخنگوی کاخ سفید در جمع خبرنگاران تصریح کرد که ایالات متحده تمایلی به افزودن بر گمانهزنیهای موجود در مورد علل و منشاء حملات آخر هفته گذشته (در تاسیسات هستهای نطنز) ندارد.
جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید: ما میدانیم که روندی طولانی در پیش خواهد بود اما بیتردید آن را به عنوان یک نشانه مثبت میبینیم
ساکی با بیان اینکه «گفتگوهای دیپلماتیک – هرچند بهطور غیر مستقیم – در وین از سر گرفته میشود»، افزود: «ما میدانیم که روندی طولانی در پیش خواهد بود اما بیتردید آن را به عنوان یک نشانه مثبت می بینیم».
او در بخش دیگری از سخنانش، از سر گیری مذاکرات با جمهوری اسلامی را «گامی رو به جلو» توصیف کرد و اظهار داشت: «تصور ما این است که آنها (مقامات ایران) قصد دارند فردا (در مذاکرات) حاضر شوند».
جن ساکی پیشتر روز سهشنبه از اقدام «تحریکآمیز» جمهوری اسلامی برای آغاز غنیسازی اورانیوم در سطح ۶۰ درصد ابراز نگرانی کرده بود.
موضع آژانس
«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز گذشته (چهارشنبه) در گفتگو با شبکه «ان اچ اکی» ژاپن ضمن ابراز امیدواری برای حصول پیشرفت در مذاکرات امروز (پنجشنبه) کمسیون مشترک برجام در «وین» تأکید کرد که مقامهای جمهوری اسلامی، آژانس را در جریان تصمیمات خود برای آغاز غنیسازی ۶۰ درصد قرار داده و بازرسان آژانس در تأسیسات نطنز حضور دارند.
گروسی در این گفتگو تأیید کرد که ایران آژانس را در جریان تصمیم خود برای آغاز غنیسازی ۶۰ درصد قرار داده است و بازرسان آژانس در تأسیسات هستهای نطنز حضور دارند.
مدیرکل آژانس ادامه داد: «این روزها، روزهای مذاکرات دیپلماتیک است و آژانس بینالمللی انرژی اتمی از نزدیک آن را دنبال میکند».
«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی: در صورت عدم توافق طرفین برجام تا آخر ماه می (اواسط خردادماه)، احتمالاً آژانس مجبور شود گفتگوهای دوجانبهای را با مقامهای ایران برای یافتن یک راهحل انجام دهد
رافائل گروسی در خصوص دور دوم مذاکرات کمیسیون مشترک برجام که تا ساعاتی دیگر در وین برگزار خواهد شد گفت که این مذاکرات، «بسیار مهم» است و برآیند این گفتگوها تأثیر زیادی بر توافق میان آژانس بینالمللی انرژی اتمی و ایران در خصوص بازرسیها از تأسیسات هستهای خواهد داشت.
وی سپس ادامه داد در صورت عدم توافق طرفین برجام تا آخر ماه می (اواسط خردادماه)، احتمالاً آژانس مجبور شود گفتگوهای دوجانبهای را با مقامهای ایران برای یافتن یک راهحل انجام دهد.
موضع طرفهای اروپایی
روز گذشته تروئیکای اروپا در بیانیهای مشترک به تصمیم ایران برای آغاز غنی سازی ۶۰ درصدی واکنش نشان داده و درباره آن ابراز نگرانی کرد.
این بیانیه از سوی سخنگویان وزیران خارجه این سه کشور صادر شده است.
در بیانیه سخنگویان وزرای خارجه این سه کشور اروپایی عضو برجام آمده است: دولتهای فرانسه، آلمان و بریتانیا با نگرانی شدید در جریان اعلامیه ایران درباره آغاز غنیسازی اورانیوم تا ۶۰ درصد با استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته که ایران با آژانس در روز ۱۳ آوریل مکاتبه کرد، قرار گرفتند. این یک تحول جدی است زیرا تولید اورانیوم بسیار غنی شده گامی مهم در جهت تولید سلاح اتمی است. ایران نیاز متقاعدکنندهای برای غنیسازی در این سطح ندارد.
در ادامه این بیانیه آمده است: ما همچنین نگرانی خود را درباره خبرها مبنی بر برنامه ایران برای نصب ۱۰۰۰ سانتریفیوژ دیگر در نطنز که به شکلی قابل توجه توانایی غنی سازی ایران را افزایش میدهد، ابراز میکنیم. اعلامیه ایران بخصوص از این جهت قابل تاسف است که در زمانی است که همه طرفهای برجام و آمریکا گفتوگوهای اساسی با هدف یافتن یک راهحل دیپلماتیک برای احیای برجام را آغاز کردهاند.
طرفهای اروپایی برجام که با ورود بایدن به کاخ سفید بطور کلی گوش به فرمان آمریکا شده اند و تلاش داشتند تا خواستههای واشنگتن را در مذاکرات وین به ایران دیکته کنند با این اقدام جمهوری اسلامی در آغاز غنی سازی ۶۰ درصدی کاملاً خلع سلاح شده اند
اخبار تائید نشده
در این میان خبری نیز در میان خبرنگاران حاضر در وین دهان به دهان می چرخد و آن اینکه: نمایندگان برخی از کشورهای عربی خاص ضد برجام، به طور مجزا و در قالب تشکل عربی، مثل زمانی که سعود الفیصل در زمان مذاکرات منجر برجام برای سنگ اندازی به وین رفت و با آمریکاییها و اروپاییها ملاقات کرد، دوباره در وین حاضر شده اند تا مانع پیشرفت باشند.
آچمز شدن غرب
نکتهای که در این رابطه مهم است توجه به این نکته است که هر چند کشورهای غربی وقوع خرابکاری هفته گذشته در تاسیسات هستهای نطنز را محکوم کردند اما در باطن از وقوع چنین حادثهای خرسند بودند چون فکر میکردند که با انجام چنین اقداماتی ایران موضع بالاتر را در مذاکرات وین از دست داده و مجبور به موافقت با خواستههای آنها میشود.
بویژه آنکه بلافاصله بعد از خرابکاری هفته گذشته رسانههای غربی گزارش دادند که با این حمله ایران تا ۹ ماه دیگر نمیتواند به سطحی که از قبل از وقوع حمله داشت بازگردد. اما اقدام ایران در اعلام آغاز غنی سازی ۶۰ درصدی موجب شد تا این فرضیه غربیها نقش برآب شود.
طرفهای اروپایی برجام که با ورود بایدن به کاخ سفید بطور کلی گوش به فرمان آمریکا شده اند و تلاش داشتند تا خواستههای واشنگتن را در مذاکرات وین به ایران دیکته کنند با این اقدام جمهوری اسلامی کاملاً خلع سلاح شده اند.
واکنش این کشورها به آغاز غنی سازی ۶۰ درصدی در ایران و عصبانیت آنها از این اقدام به خوبی نشان میدهد که اکنون ابتکار عمل در دستان جمهوری اسلامی قرار گرفته است.
در خصوص مذاکرات امروز نیز سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه پیش از شرکت در نشست کمیسیون مشترک برجام اظهار کرد: جلسه کمیسیون مشترک امروز مجدداً آغاز به کار خواهد کرد. ما ظرف دو روز گذشته رایزنیهای فشردهای را با هیئتهای مختلف داشتیم و امروز مجدداً کار را به صورت رسمیتر خودش آغاز میکنیم.
عراقچی با بیان اینکه امیدواریم کارگروهها در اسرع وقت تشکیل جلسه دهند و ما روند مورد نظر را طی بکنیم، گفت: همانطور که قبلاً گفتیم ما به دنبال مذاکرات فرسایشی و مذاکراتی که زمانبر و هدفش مذاکره برای مذاکره باشد نیستیم.
وی افزود: این مساله را به روشنی امروز در نشست کمیسیون مشترک برجام خواهیم گفت و بر همین مسیر حرکت میکنیم. اگر مذاکرات به سمت سازندهای که ما انتظار داریم پیش برود، ادامه پیدا میکند و در غیر این صورت متوقف خواهد شد.