قاسم صداقتجو / کاسب قدیمی خیابان رودکی : این کسب مهارت هم نیازمند تجربه و دود چراغ خوردن است. در گذشته، اغلب افراد کسب و کارشان را از شاگردی و پادویی شروع میکردند. آنقدر ارتباط میان کارفرما و شاگرد مغازه نزدیک و قوی بود که حتی در مسائل خانوادگی و مواردی مثل امر خیر ازدواج شاگرد، این کارفرما بود که برای شاگرد پدری میکرد. در واقع، افراد به اعضای حوزه کارشان مثل یک خانواده نگاه میکردند.
اغلب کسبه یا کارگران با تلاش خودشان و پسانداز مغازهای را میخریدند و کسب و کار بر اساس سنوات و قدمت فرد در محله شکل میگرفت و سر پا میشد. حتی نام محله بر پیشانی کسب و کار کاسبان قدیمی بود و همین نام بود که به کاسبی اعتبار میداد. وقتی کاسبی خطا میکرد یا کمفروشی میکرد خود همکاران با طرد او و انجام ندادن معامله با او باعث تغییر در رفتار و اصلاح فرد خطاکار میشدند و این موضوع میان کسبه قبل از مشتریها رفع و رجوع میشد.
این روزها اما کمتر کسی به کارگری کردن و شروع کردن از صفر رضایت میدهد. در همین خیابان رودکی اغلب مغازهها اجارهای شده است. افراد میخواهند یکشبه ره صدساله را طی کنند. در واقع ترجیح میدهند خودشان استادکار باشند. چند ماه یک مغازه را اجاره میکنند و بعد کسب و کارشان به دلیل شرایط اقتصادی و گاهی بیاطلاعی از روند کار تعطیل میشود. یا جنس خوب دست مشتری نمیدهند و چون مستأجر هستند اعتبار کاسبی و مغازه هم برایشان مهم نیست.