به گزارش ایرنا، بهار سال گذشته، همه آرزوی این را داشتیم و دلخوش بودیم که امسال دیگر خبری از کرونا نباشد اما باز هم نوروز و رمضان را با کرونا شروع کردیم و حالا سختتر از قبل، با این ویروس خطرناک دست و پنجه نرم میکنیم.
در استان کردستان شهرستانهای سنندج، سقز، قروه، بانه، دیواندره، بیجار در وضعیت قرمز، کامیاران، دهگلان و مریوان در وضعیت نارنجی و شهرستان سروآباد در وضعیت زرد قرار دارد.
آمار بیماران و فوتیهای کردستان سیر صعودی دارد و این ویروس شوم، بدجور با روح و روان مردم بازی میکند.
بیماری کووید۱۹ همه چیز را تحت تاثیر قرار داده است، از تعطیلی مساجد و بازار و اصناف گرفته تا بسته بودن مدارس و دانشگاهها. خلاصه دوران سختی را میگذرانیم و این وضعیت باعث شده که روزهداری و ماه رمضان هم حس و حال قبل را نداشته باشد.
دیروز داشتم حسرت گذشته را میخوردم. به دوران کودکی فکر میکردم که با چه شور و شوقی برای خوردن سحری از خواب بیدار میشدیم. جوانان دهه شصتی کردستانی حرفهای من را بهتر متوجه میشوند. یادم هست حدودا سال ۶۸ و ۶۹ بود که کلاس اول ابتدایی و در روستا بودم، ماه رمضان که میشد، موقع سحر، پدرم رادیو را روشن میکرد و با صدای مناجات زیبا و آرامبخش ماموستا محمد ربیعی از خواب بیدار میشدیم. مگر میشد که در آن حال و هوای عرفانی، از خواب نگذری و بیدار نشوی!
گرچه از بلندگوی مسجد روستا هم، نوای "مرحبا، مرحبا یا شهر الرمضان" برای بیدار کردن روزهداران پخش میشد ولی صدای آن در حدی نبود که تمام اهالی و خانههای روستا به خوبی بشنوند، به همین خاطر، یک نفر موقع سحر، طبلی بدست میگرفت و آن را میکوبید و در تمام کوچهها و محلات آبادی میگشت تا کسانی که قصد روزه گرفتن داشتند را بیدار کند.
سفره سحری آن دوران چقدر ساده بود. کولیره(نان محلی)، یک پیاله ماست، عسل، دوغ و روغن حیوانی، غذای اغلب روزهداران در سحری ماه رمضان بود.
آن سالها هنوز روستا برق نداشت. بعد از خوردن سحری، همراه پدرم، برای شرکت در نماز صبح، فانوس بدست، به مسجد میرفتیم. تعداد روزهدارانی که به مسجد میآمدند کم نبودند. موقع برگشت به خانه، دیگر تقریبا نیازی به چراغ نبود، هوا گرگ و میش و کم کم داشت روشن میشد.
با وجود سختی کار کشاورزی و دامداری در آن سالها، کمتر کسی بود که روزه نگیرد، حتی اگر کسی توان روزه گرفتن نداشت، جوری وانمود میکرد که انگار روزه است، چون اهالی روستا حرمت زیادی برای ماه رمضان قائل بودند.
موقع افطاری که میشد، یکی از اهالی روستا، "کولیره" و "برساق"(نان محلی) و خرما و آب به اندازه کافی به مسجد میبرد و سفرهای بزرگ پهن میشد تا روزهداران روزه خود را بشکنند. این کار را هر روز غروب به نوبت و یکی از اهالی روستا انجام میداد.
بعد از خوردن افطاری و اقامه نماز مغرب، روزهداران به خانه برمیگشتند و شام را که میخوردند، این بار برای اقامه نماز عشا و تراویح به مسجد میرفتند.
یکی از مهمترین آیین عبادی اهل سنت در ماه مبارک رمضان، برگزاری نماز تراویح در شبهای این ماه است. تراویح پس از نماز عشا خوانده میشود. در بین اهل سنت رسم است که هر شب یک جزء قرآن را در این نمازها تلاوت کنند تا در پایان ماه رمضان، قرآن ختم شود.
نماز تراویح بین ۱۱ تا ۲۳ رکعت است که نمازگزار پس از هر ۲ رکعت، سلام داده و پس از هر چهار رکعت استراحت (ترویحه) میکند، به همین خاطر آن را تراویح مینامند. البته در اغلب مساجد و شهرهای کردستان، ۱۱ رکعت خوانده میشود.
رسومی که همچنان ماند اما ..
این رسم و رسوم در ماه مبارک رمضان هنوز(اگرچه کمرنگ شده) در میان مردم مومن و روزهدار شهرها و روستاهای کردستان وجود دارد.
اما حالا در این ۲ سالی که کرونا شیوع پیدا کرده و مساجد هم تعطیل شدهاند، دیگر از همهمه سفره انداختن افطاری و شور و شوق روزهداران برای حضور در مسجد خبری نیست. دیگر موعظههای پیش از اذان مغرب ماموستاها و همخوانیهای قصیده بُردیه در مساجد شنیده نمیشود.
رمضان امسال هم برخلاف سالهای قبل، از سفره افطاری مسجد، خرما، برساق و آش و از غر و لند خادمان مساجد و تذکرهای گاه و بیگاهشان به کودکان و نوجوانان شلوغ حاضر در مسجد، خبری نیست.
دیروز با حاج محمد، یکی از اهالی محله خودمان حرف میزدم. صحبت از کرونا و روزه بود. میگفت: دلم لک زده برای نماز تراویح، سفره افطاری مسجد و شور و شوق روزهداران. قدر آن روزها را ندانستیم. کاش این کرونای لعنتی برود و برگردیم به آن روزهای عافیت. این حرف خیلی از اهالی مومن و روزهدار کردستان است.
ویروس کرونا و ضرورت رعایت فاصلهگذاری اجتماعی باعث شد، آیینهای مذهبی که مخصوص ماه رمضان است و خیلیها به آن علاقه دارند، برای امسال هم به فراموشی سپرده شود. امسال باز هم شبهای رمضان نوای «مرحبا مرحبا یا شهر الرمضان» از بلندگوی مساجد کردستان شنیده نمیشود.
جزءخوانیهایی که دیگر برگزار نشد
در مساجد کردستان هم مانند بسیاری از دیگر مناطق کشور، در روزهای ماه مبارک رمضان، مجالس جزءخوانی قرآن کریم برگزار میشود. امسال هم مانند سال قبل این آیین برگزار نشد و چشم بسیاری از مشتاقان این مجلس معنوی در انتظار رمضان سال آینده است.
چند سالی بود که این مراسم بعد از اقامه نماز عصر، در صحن جدید مسجد جامع سنندج برگزار و به صورت مستقیم از شبکه کردستان پخش میشد اما طی ۲ سال اخیر این مراسم معنوی از آرشیو مجلس جزءخوانی رمضان سال گذشته استفاده کردند تا علاقمندان در منزل بتوانند از طریق تلویزیون از آن بهرهمند شوند.
این مجالس هر ساله نه تنها در مسجد جامع سنندج بلکه در تعداد زیادی از مساجد استان برگزار میشود و روزهداران و علاقمندان قابل توجهی از آن استقبال میکنند که اغلب نیز از جوانان و نوجوانان هستند اما حالا دیگر خبری از قرائت، ترتیل و جزخوانی قرآن کریم در مساجد نیست.
جدی نگیریم همچنان گرفتاریم
کرونا مشکلات زیادی را برای مردم دنیا و کشور ما ایجاد کرد، شیوع این ویروس باعث شد حالا همه قدر عافیت را بیشتر بدانیم، خیلیها دلمان برای آیینهای معنوی و دینی و جمع شدن در مساجد تنگ شده است.
حالا اگر میخواهیم از دست این ویروس منحوس خلاص شویم، باید با رعایت دستورالعملهای بهداشتی و فاصلهگذاری اجتماعی و جدی گرفتن بیماری، برای نابودی آن تلاش کنیم، چراکه در این صورت است که میتوانیم سال بعد، رمضانی بدون کرونا داشته باشیم.
۲۴ ساعت منتهی به ظهر جمعه فروردین، ۴۸۸ بیمار جدید مبتلا به کرونا شناسایی و سه بیمار دیگر جان باختند.
در حال حاضر ۵۸۴ بیمار مشکوک به کرونا در بیمارستانهای استان بستری هستند که سنندج با ۲۹۶ نفر بیشترین تعداد را دارد و ۷۵ بیمار بدحال در بخش آیسییو تحت مراقبتهای ویژه قرار دارند.
از اسفند ۱۳۹۸ تاکنون یک هزار و ۱۶۴ بیمار بر اثر کرونا در کردستان جان خود را از دست دادهاند.