حروفی که قیمتی شدند | نگاهی به گنجینه‌های خوشنویسی موزه هنرهای معاصر تهران

همشهری آنلاین یکشنبه 29 فروردین 1400 - 16:26
خوشنویسی از کهن‌ و اصیل‌ترین هنرهای ایرانی است که ریشه در تاریخ فرهنگی و دینی ما دارد. هنری که در دنیای معاصر و تقریبا همزمان با موج مدرنیسیم جهانی، به کمک هنرمندان خلاق و روشنفکر آن دوره شکل جدیدتری به خود گرفت، با نقاشی تلفیق شد و به اسم نقاشی‌خط به حیات خود ادامه داد.
افجه ای

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، از زمان تشکیل موزه هنرهای معاصر تهران در سال ۱۳۵۶، آثار ارزشمند هنرهای تجسمی از ایرانی گرفته تا جهانی در گنجینه موزه جای گرفتند و به مرور زمان بر ارزش‌های آن افزوده شد؛ آثاری که البته برخی از آنها در این سال‌ها بارها و در قالب نمایشگاه‌های گوناگون به نمایش عمومی گذاشته شده است.

در میان بخش آثار هنرمندان ایرانی گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران، آثار خوشنویسی و به‌ویژه نقاشی‌خط از هنرمندانی همچون حسین زنده‌رودی، محمد احصایی، فرامرز پیلارام و ... دیده می‌شود که مشابه آنها در حراج‌های داخلی و خارجی با قیمت‌های بسیار بالایی خرید و فروش می‌شود. 

در این گزارش تلاش شده است تا برخی از آثار خوشنویسی و نقاشی‌خط گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران، معرفی شود. 

  • حسین زنده‌رودی

حسین زنده رودی ۲۰ اسفند ماه ۱۳۱۶ متولد شد. در سال ۱۳۳۷ اولین نمایشگاه انفرادی آثارش را برپا کرد و در سال ۱۳۳۸ در نمایشگاه گروهی انجمن ایران و امریکا شرکت کرد و موفق به اخذ جایزه شد. پس از آن آثار نقاشی زنده‌رودی در بیینال‌های پاریس و تهران به نمایش درآمدند.

او از پیشگامان شیوه نقاشی‌خط در ایران است و با استفاده از نمادهای هنر سنتی ایران و خوشنویسی، روشی تازه را در هنرهای تجسمی ایران پدید آورد.

آثار زنده‌رودی در موزه هنرهای معاصر تهران، موزه هنرهای زیبا، موزه جهان نما، موزه هنرهای معاصر کرمان، موزه هنر مدرن پاریس، موزه هنر مدرن نیویورک، موزه هنرهای مدرن آلبرگ دانمارک، موزه رتردام هلند، مرکز فرهنگی مالمو درسوئد و ... نگهداری می‌شوند.

حروفی که قیمتی شدند | نگاهی به گنجینه‌های خوشنویسی موزه هنرهای معاصر تهران
این اثر زنده رودی در سال ۱۳۴۹ خلق شد و در سال ۱۳۵۶ در گنجینه موزه هنرهای معاصر قرار گرفت.
  • محمد احصایی

محمد احصایی، هنرمند ایرانی در عرصه نقاشی‌خط است که فارغ التحصیل از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران است. این هنرمند پرکار در عرصه هنر گرافیک ایران، در زمینه خوشنویسی و نقاشیخط مهارت و شهرت بسیار دارد.

برپایی نمایشگاه‌های متعدد در داخل و خارج از کشور، کسب جوایز جهانی، تدریس در دانشگاه‌های هنر، عضویت در هیات امنای انجمن‌های خوشنویسان و طراحان گرافیک ایران و داوری دوسالانه‌های گوناگون هنری از جمله فعالیت‌های این هنرمند محسوب می شوند.

این اثر از احصایی سال ۱۳۷۰ خلق شده و هم‌اکنون در گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران وجود دارد.

حروفی که قیمتی شدند | نگاهی به گنجینه‌های خوشنویسی موزه هنرهای معاصر تهران
این اثر از احصایی سال ۱۳۷۰ خلق شده و هم‌اکنون در گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران وجود دارد.
حروفی که قیمتی شدند | نگاهی به گنجینه‌های خوشنویسی موزه هنرهای معاصر تهران
این اثر احصایی سال ۱۳۵۳ خلق شده و هم‌اکنون در گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران وجود دارد.
  • فرامرز پیلارام

فرامرز پیلارام هنرمند نقاش و خوشنویس در سال ۱۳۱۶ در تهران به دنیا آمد. این هنرمند در سال ۱۳۴۷ موفق به دریافت درجه فوق لیسانس در رشته معماری داخلی و نقاشی تزیینی شد. او در سال۱۳۴۹، برای فراگیری لیتوگرافی و انواع چاپ به فرانسه سفر کرد.

پیلارام همواره در پی به تصویر کشیدن نمادهای اصیل ایرانی بوده است. در کارهای اولیه‌اش مُهرهایی را که در قدیم به جای امضا از آن استفاده می‌کردند، بزرگنمایی کرد و زمینه‌ای کتیبه گونه به وجود آورد و در آن نمادهای مذهبی مانند علم و پنجه، را با اشکال هندسی درآمیخت.

او با علاقه و توجه به هنرهای سنّتی ایرانی، نظیر کاشی‌کاری و در مسیر یافتن راه های نو برای ترکیب‌بندی ‌های جدید و دریافت این مطلب که خط فارسی در تلفیق با نقاشی ویژگی ممتازی به تابلوها می‌بخشد، به آموختن خطاطی در انجمن خوشنویسان پرداخت و سپس مدتی در آنجا تدریس کرد. از آن پس، خط دستمایه اصلی آثار او شد.

حروفی که قیمتی شدند | نگاهی به گنجینه‌های خوشنویسی موزه هنرهای معاصر تهران
اثری از فرامرز پیلارام/ تاریخ خلق اثر ۱۳۴۹ و سال ۱۳۵۶ برای موزه هنرهای معاصر تهران خریداری شد.
حروفی که قیمتی شدند | نگاهی به گنجینه‌های خوشنویسی موزه هنرهای معاصر تهران
اثری از فرامرز پیلارام/ تاریخ خلق اثر ۱۳۴۸ و سال ۱۳۵۶ برای موزه هنرهای معاصر خریداری شد.
  • رضا مافی 

رضا مافی متولد ۱۳۲۲ و از سردمداران جنبش نقاشی‌خط بود. او کار خود را در این سبک هنری با تمرین‌ آغاز کرد و در ادامه با سبک مورد نظر خود نقاشی را با نستعلیق ترکیب کرد. گفته می‌شود که او در خلق این آثارش از آثار سهراب سپهری الهام گرفته بود. 

مافی در دوران حیات خود در نمایشگاه‌های متعددی در ایران و خارج از کشور آثارش را به نمایش گذاشت. او سال ۱۳۶۱ از دنیا رفت. 

حروفی که قیمتی شدند | نگاهی به گنجینه‌های خوشنویسی موزه هنرهای معاصر تهران
این اثر سال ۵۴ خلق شد و سال ۵۶ در اختیار موزه هنرهای معاصر تهران قرار گرفت.
حروفی که قیمتی شدند | نگاهی به گنجینه‌های خوشنویسی موزه هنرهای معاصر تهران
این اثر از رضا مافی نیز سال ۵۴ خلق شد و سال ۱۵۶ در اختیار موزه هنرهای معاصر تهران قرار گرفت.
  • نصرالله افجه‌ای 

نصرالله افجه‌ای، هنرمند خوشنویس و متولد ۱۳۱۲ است. او سال‌ها در زمینه خوشنویسی و نقاشی‌خط فعال بوده است. او به عنوان خوشنویس ممتاز از انجمن خوشنویسان ایران دیپلم افتخار گرفت و نخستین نمایشگاه انفرادی خود را در سال ۱۳۵۳ در گالری سیحون برگزار کرد. آثار این هنرمند در نمایشگاه‌های گروهی متعددی در ایران و سایر کشورها به نمایش گذاشته شده است. 

حروفی که قیمتی شدند | نگاهی به گنجینه‌های خوشنویسی موزه هنرهای معاصر تهران
این اثر سال ۷۰ خلق شد و سال ۷۲ در اختیار موزه هنرهای معاصر تهران قرار گرفت.

* برخی از اطلاعات و تصاویر این گزارش از کتاب «جنبش نوگرای هنر ایران» چاپ شده در موزه هنرهای هنرهای معاصر تهران، برداشته شده است. 

منبع خبر "همشهری آنلاین" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.