بهداشت نیوز – مشکات سخاوتی: بیش از یکسال از پاندمی کرونا می گذرد و کشورها هنوز دست به گریبان این ویروس هستند و از جوانب مختلف اجتماعی، اقتصادی و استراتژیک تحت تأثیر آن قرار گرفته اند.
از طرفی از آنجا که همچنان درمان مشخصی برای درمان مبتلایان به کووید وجود ندارد، پزشکان با داروهای ضد ویروسی و ضدالتهابی بیماری های نسبتا مشابه چون مرس و ابولا درصدد درمان بیماران کوویدی هستند و نباید فراموش کنیم که تولید دارو مراحل و فناوری پیچیده ای دارد که به زودی در اختیار کادر درمان و مردم قرار نخواهد گرفت.
بنابراین تنها چاره ی جوامع به مانند همه گیری های قبلی چون آنفلوانزا، تلاش و همت برای ساخت واکسن ضد ویروس بوده است و شرکت های بزرگ واکسن سازی در این امر پیشرو بوده اند.
خوشبختانه از اواخر سال 2020 و نزدیک به یکسالگی همه گیری کرونا در جهان، تلاش کشورها برای تولید واکسن مؤثر علیه ویروس کرونا به نتیجه رسید و سازمان بهداشت جهانی به دلیل شرایط سخت موجود و مرگ ومیر بالا، مجوز تزریق اورژانسی واکسن ها را صادر کرد.
در نتیجه چند ماهی است کشورهای مختلف از جمله کشورهای غنی در صف خرید و دریافت واکسن قرار گرفته اند و به غیر از بسته کواکس و حمایت سازمان بهداشت جهانی از کشورهای فقیر، کشورهای توسعه یافته و ثروتمند طبق معمول با پیش خرید بیشتر واکسن ها ، واکسیناسیون را در کشور خود سریعتر آغاز کردند.
البته واکسیناسیون عمومی کشورها به این زودی و سادگی ها محقق نمی شود و زمان می برد و از طرفی هنوز تولید واکسن در جهان به آن مقدار لازم نرسیده است.
در این میان کشور ما نیز بالاخره از بهمن ماه 99 واکسیناسیون را از طریق واردات واکسن اسپوتنیک وی روسی در کشور آغاز کرد و کادر درمان به دلیل شرایط حساس اولین گروه دریافت واکسن بوده اند که همچنان واکسیناسیون این گروه در کشور ادامه دارد.
دکتر کیانوش جهانپور در خصوص آخرین وضعیت واکسن های وارداتی کرونا و واکسیناسیون کادر درمان و سایر گروه ها به خبرنگار بهداشت نیوز گفت: بخش عمده ای از کادر درمانی واکسن کرونا را دریافت کردند و تزریق واکسن برای بقیه کادر درمان نیز ظرف این هفته تمام می شود و عملا در روزهای آتی از مرحله یک واکسیناسیون عبور می کنیم و از اوایل اردیبهشت ماه وارد فاز دوم واکسیناسیون خواهیم شد.
وی افزود: تاکنون عمده ی کارکنان نظام سلامت (بخش دولتی و خصوصی)، برخی از بیماران خاص و صعب العلاج، تعدادی از پاکبانان که درگیر در جمع آوری و دفع پسماندهای عفونی هستند، تعدادی از سالمندان، جانبازان و معلولین مقیم در آسایشگاه ها واکسن های وارداتی دریافت کرده اند.
مدیر کل روابط عمومی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خاطرنشان کرد:
واکسن های وارداتی که برای گروه فاز اول استفاده شده از 4 شرکت خارجی بوده و شامل واکسن های اسپوتنیک وی روسیه، واکسن سینوفارم چین، واکسن کواکسین ساخت بهارات بیوتک هند و اخیرا با واکسن آسترازنکا آکسفورد کره جنوبی بوده است.
جهانپور گفت: امیدواریم در اواخر بهار نیز با ورود یک یا دو واکسن ایرانی به بازار و تولید انبوه آن ها کمپین واکسیناسیون در ایران با سرعت بیشتری ادامه دهیم.
وی ادامه داد: تا کنون ثبت سفارش و عقد قرارداد و توافق بیش از 240 میلیون دوز واکسن تا پایان سال 1400 انجام شده است و اگر کمتر از 50 درصد از این تعداد واکسن هم در زمان و موعد مورد توافق محقق شود، باز هم برای واکسینناسیون عمومی هدف گذاری شده در کشور کفایت خواهد کرد.
سخنگوی غذا و دارو تأکید کرد: بخشی از 240 میلیون دوز واکسن مذکور از محل خرید مستقیم از کشورهای خارجی و محل کواکس و بخش دیگر نیز شامل تولید واکسن در داخل خواهد بود.
جهانپور اظهار داشت: کمپین واکسیناسیون در کشور از 21 بهمن سال 99 شروع شده و فاز به فاز پیش خواهد رفت. فاز اول که در حال اتمام است و فاز دوم نیز شامل سالمندان بالای 65 سال در گروه بندی های مختلف و افراد دارای بیماری های زمینه ای است . فاز سوم و چهارم در تابستان و پاییز خواهد بود که اقشار بیشتری را شامل خواهد شد. در واقع هر ماه و فصلی که پیش برویم پوشش واکسیناسیون بیشتر خواهد شد.
مدیر کل روابط عمومی وزارت بهداشت گفت: با توجه به روند واکسیناسیونی که داریم امکان دارد اواخر تابستان و اوایل پاییز بتوانیم واکسیناسیون معلمان و دانش آموزان را داشته باشیم اما قول قطعی نمی دهیم و فعلا مطابق با سند ملی واکسیناسیون پیش می رویم و هرگونه تغییر و اصلاح در سند اطلاع رسانی خواهد شد.
خوشبختانه یک اتفاق مثبت پس از شیوع کرونا، همت دانشمندان ایرانی در خصوص تولید واکسن ملی بود که با توجه به سوابق ما در واکسن سازی دور از انتظار هم نبود.
بنابراین چندین شرکت داخلی چند ماه پس از شیوع ویروس، برای ساخت واکسن دست به کار شدند که شرکت "شفا فارمد" در مجموعه دارویی برکت (کووبرکت) جزء اولین گروه ها بود و توانست دی ماه 99 فاز نخست تست انسانی واکسن را با 56 داوطلب به خوبی طی کند و هم اکنون در حال اتمام فاز دوم بالینی است و زمزمه هایی برای شروع فاز سوم در جمعیت بیشتر طی ماه آینده نیز به گوش می رسد.
دکتر مینو محرز، سرپرست تیم تحقیقاتی واکسن ایرانی کووبرکت در رابطه با فاز دوم و سوم این واکسن داخلی و تولید انبوه آن به خبرنگار بهداشت نیوز گفت: در فاز دوم واکسن کوو برکت، تزریق واکسن به افراد 51 تا 75 سال را شروع کرده ایم و بزودی تمام می شود و طبق بررسی هایی که تاکنون از نتایج واکسن کووبرکت در فاز اول و دوم داشته ایم، میزان آنتی بادی خوب بوده و عارضه خاصی هم تا الان نداشته ایم.
عضو کمیته علمی ستاد کرونا در خصوص فاز سوم انسانی واکسن کوو برکت بیان کرد: فاز سوم را در اوایل اردیبهشت شروع و 30 هزار نفر را در این فاز در چندین شهر تست خواهیم کرد و این فاز نیز با امکاناتی که داریم به زودی پیش خواهد رفت و در اواخر بهار و اوایل تابستان تولید انبوه این واکسن داخلی را خواهیم داشت.
البته قابل ذکر است که همزمان با تولید واکسن داخلی کوو برکت، شرکت های دیگر داخلی نیز دست به کار شده اند و به گفته ی رییس سازمان غذا و دارو " در حوزه تولید داخل، ۱۴ شرکت متقاضی تولید واکسن (۱۰۰ درصد داخلی) هستند که تاکنون پرونده سه شرکت تکمیل شده و به صورت جدی در دست پیگیری است."
از جمله شرکت های ایرانی تولید واکسن کووید به غیر از شفافارمد(کوو برکت)می توان به مؤسسه رازی (واکسن کووپارس) و مؤسسه میلاد دارو (واکسن فخرا) اشاره کرد.
همچنین شانه ساز در گفتگو با رسانه ها در خصوص وضعیت تولید واکسن در ایران با همکاری و مشارکت کشورهای دیگر هم عنوان داشته است : "یک شرکت داخلی در حال دستیابی به توافقات نهایی با تولیدکننده واکسن اسپوتنیک است تا طی دو ماه آینده این واکسن را در داخل به صورت صنعتی تولید کند، همچنین انستیتو پاستور نیز قراردادی با همکاری کوبا امضا کرده است که با دریافت نتایج فازهای یک و دو مطالعات بالینی در کوبا، فاز سه در دو کشور روی ۵۰ هزار نفر انجام خواهد شد."
خوشبختانه خبرهایی از تأیید فاز حیوانی یکی دیگر از واکسن های داخلی در دانشگاه بقیه الله و ورود آن به فاز بالینی انسانی از مهرماه امسال نیز به گوش می رسد که تا پایان امسال می تواند نوید بخش اتفاقات خوب در خصوص واکسیناسیون همگانی و مهار و کنترل ویروس سرکش کووید 19 باشد.