سید مرتضوی اظهار کرد: با وجود آنکه مسئولان وزارت راه و شهرسازی میگویند هدفشان از شناسایی خانههای خالی، افزایش درآمدهای مالیاتی نیست، به نظر من قطعا نگاه مالیاتی در این مسئله وجود دارد. البته در کشورهای توسعهیافته هم خانههای دوم و سوم افراد مشمول مقادیر قابل توجهی مالیات هستند. این موضوع از این جهت است که مسکن به عنوان یک کالای سرمایهای نباشد و برای نیاز افراد جامعه ساخته و در معرض فروش قرار داده شود. در واقع خریداران واقعی مسکن صرفا در بازار حضور داشته باشند.
وی افزود: اعمال مالیات بر واحدهای خالی یک ابزار کنترلی و وسیلهای برای درآمدزایی دولتها است. این را هم نمیتوان کتمان کرد که در درازمدت تاثیر قابل توجهی بر درآمدهای مالیاتی خواهد داشت. اعداد و ارقامی هم که امسال برای جرایم مالیاتی اعلام شده بدون تردید در سالهای آینده افزایش مییابد.
این کارشناس بازار مسکن با بیان اینکه مالیات خانههای خالی تاثیر قابل توجهی در بهبود وضعیت بازار مسکن نمیگذارد گفت: یک اتفاق روشن و شفاف در بازار مسکن افتاده که آن هم افزایش نرخ تمام شده است. حتی دولت پذیرفت که نرخ مسکن ملی را حدود ۸۰ درصد افزایش دهد و از متری ۲.۷ میلیون تومان به حدود ۵ میلیون تومان افزایش داد.
به گفته مرتضوی، اخذ مالیات مالیات از خانههای خالی به اندازهای که تبلیغات روی آن شده گشایشی در بازار مسکن نخواهد داشت و دردی را دوا نمیکند. دولت باید دو اقدام برای کاهش نرخ مسکن انجام دهد؛ اول اینکه برخی مصالح ساختمانی تعیینکننده مثل فولاد، سیمان، آجر و تاسیسات ساختمانی را با نرخ مناسب در اختیار سازندگان بگذارد. دوم اینکه مسکن را به تولید انبوه برساند؛ موفقیتی که هیچگاه در سالهای گذشته نداشتهایم؛ زیرا دولت دخالتی در بازار مسکن ندارد. در بخشهایی مثل مسکن مهر اقداماتی انجام داد و با وجود همه نقدهایی که به آن وارد است به هر حال عدهای از مردم که توان خرید مسکن نداشتند خانهدار شدند.
عضو هیات مدیره کانون انبوه سازان خاطرنشان کرد: دولت بیش از یک سال را با اصرار بیهوده بر نرخ متری ۲.۷ میلیون تومان برای مسکن ملی گذراند تا سرانجام اعتراف کرد نرخ مسکن ملی باید متری ۵ میلیون تومان باشد که قطعا تا بهدست مصرفکننده برسد با افزایش مواجه میشود. در چنین شرایطی باید به طرحهای بزرگ مسکن در سطح ملی فکر کند.
وی با بیان اینکه وعده حذف سوداگری از طریق شناسایی املاک و وضعیت سکونتی به هیچ عنوان محقق نمیشود گفت: شاید این اقدام کمک مختصری به بازار اجاره کند و قیمتها ۵ تا ۱۰ درصد شکسته شود اما اینکه تصور کنیم به بهرهمند شدن مردم از مسکن کمک میکند اینگونه نخواهد شد.
مرتضوی تاکید کرد: در کشورهای توسعه یافته هم سیاستهای مالیاتی در حوزه مسکن، کمکی به تولید مسکن نمیکند و بیشتر برای کنترل بازار اجاره اعمال میشود. به هر حال برخی افراد در زمان تورمهای خاص با توجه به امن بودن بازار مسکن وارد این بخش میشوند که این اقدام ممکن است به سوداگری ختم شود. اما مشکل اصلی بازار مسکن در ایران سوداگری نیست بلکه سوداگری به عنوان یک عارضه وجود دارد. در واقع مشکل اصلی عدم تولید متناسب با نیاز است که زمینه را برای سفته بازی و سوداگری فراهم میکند.
این کارشناس بازار مسکن اظهار کرد: معتقدم ما در تولید مسکن ضعف داریم و از طرحهایی مثل مالیات خانههای خالی میخواهیم زمان بخریم تا در زمان مناسب به تولید مسکن هم بپردازیم. بسیاری از واحدهای خالی، لوکس است. یک سری افراد چند واحد لوکس در اختیار دارند که اصلا مشکل امروز ما وجود این واحدها نیست. حتی اگر فروخته یا اجاره داده شود هیچ گشایشی برای مسکن اقشار کم درآمد نخواهد داشت.
وی در پاسخ به این سوال که آیا مهلت ۱۲ ماهه به واحدهای نوساز و ۱۸ ماهه در حالت انبوهسازی برای ورود به بازار مصرف که در قانون پیشبینی شده مناسب است یا خیر، گفت: دورههای رکود معمولا طولانی است و اگر در زمان رکود، واحدی ساخته شود شاید یک سال برای فروش آن کفایت نکند.
مرتضوی تاکید کرد: در رابطه با پیش فروش هم قانون پیش فروش را به عنوان یک مانع نرم افزاری داریم که چند سالی بر حوزه ساختوساز حاکم است. بنابراین سازندگان از پیش فروش اجتناب و سعی میکنند واحد را تکمیل کنند و بعد به فروش برسانند. این فرآیند زمانبر است و شاید بخش قابل توجهی از واحدها در ۱۲ یا ۱۸ ماه به فروش نرسد. بنابراین انبوه سازان باید از مالیات خانههای خالی معاف شوند. اگر اینگونه نشود مطمئنا سازندگان در انجام پروژههای بعدی تعلل میکنند و انگیزههای خود را برای ساختوساز از دست میدهند؛ زیرا با ریسکی در بازار مسکن مواجه میشوند که تا قبل از آن وجود نداشته است.