علیرضا بیرانوند، دروازهبان ملیپوش ایرانی باشگاه آنتورپ بلژیک، این روزها دوباره نامش را در رسانههای داخلی سر زبانها انداخته است؛ دروازهبان سابق پرسپولیس که با همین باشگاه ایرانی تا فینال لیگ قهرمانان آسیا هم رسید، بعد از مدتها فرصت بازی در ترکیب تیم بلژیکی را به دست آورد و برابر تاتنهام در لندن به میدان رفت. فارغ از چند دقیقه نخست بازی که گویی بیرانوند دروازهبانی را فراموش کرده بود (!)، او نمایش درخشانی در سایر دقایق بازی داشت و چهبسا اگر جای علی بیرو، فرد دیگری درون دروازه قرار میگرفت، شکست آنتورپ از چیزی که بود سنگینتر میشد.
بیرانوند، اما در دقایق ابتدایی بازی نشانی از آن دروازهبان بزرگ ایرانی نداشت؛ او که مشخصا اسیر استرس شده بود، روی خروجها برای دفع توپ از کنارهها دو اشتباه مهلک مرتکب شد و بعد هم در بازی با پا که اتفاقا یکی از نقط قوتش بوده، چند اشتباه داشت و توپ را به بازیکنان تاتنهام واگذار کرد.
البته خوششانس بود که اشتباهات اولیهاش در بازی، باعث گلخوردنش نشد؛ چون هرچه بازی به جلوتر رفت، او تبدیل به همان بیرانوندی شد که همه ایرانیها میشناختند؛ علیرضا هر بار در حکم بازیسازی توانمند در کار تیمی شرکت میکرد و با اشاراتی که غالبا به سینهاش میکرد، پیامی برای همتیمیها ارسال میکرد که قصد دارد توپ را کجا و چطور به آنها بسپارد.
اوج هنرش، اما در سیوهای بیشمارش بود؛ او که یکتنه باید از خط دفاع شکننده آنتورپ محافظت میکرد، از مجموع ۱۰ ضربهای که به سمت دروازهاش زده شد، هشت تا را سیو کرد و دو تا را هم گل خورد؛ دو ضربهای که علیرضا کمترین نقش را در آنها داشت.
شاهکارش، اما گرفتن یک تکبهتک کامل از وینیسیوس جونیور بود و دفع توپ خطرناک لوسلو آرژانتینی؛ هرچند که همین دو بازیکن در ادامه توانستند بالاخره دروازه سنگربان ایرانی آنتورپ را باز کنند. دایو بلند بیرانوند روی ضربه ایستگاهی گرت بیل که توپ را به تیر کوبید تا در ادامه وینیسیوس آن را تبدیل به گل کند، دیگر واکنش درخور توجه بیرو در این بازی بود. با وجود آن همه سیو و تبدیلشدن به بهترین بازیکن باشگاه بلژیکی در تقابل با تاتنهام، به نظر نمیرسد علیرضا بیرانوند کار خاصی انجام داده باشد!
او حتی اگر بالاترین نمره را هم از این دیدار گرفته باشد، باز برای تبدیلشدن به علیرضا بیرانوند واقعی فاصله زیادی دارد. در واقع او هنوز هم با تعریف و تمجیدهایی که همچنان در رسانههای ایرانی نصیبش میشود، فاصله زیادی دارد! نه اینکه بیرانوند عملکرد بدی داشته یا اشتباه فاحشی کرده یا اینکه تاتنهام تیم کوچکی است؛ نه، علیرضا بیرانوند کار خاصی نکرده، چون او علیرضا بیرانوند است! در واقع اگر غیر از درخشش در دیدارهای حساس از بیرانوند انتظار دیگری برود، اشتباه است.
مگر نه اینکه او درون دروازه میایستد تا سیو کند و مانع از گلخوردن تیمش شود؟ مگر نه اینکه او به واسطه همین مهارتها راهی اروپا شده و عضوی از تیم آنتورپ؟ پس باید پذیرفت که علیرضا بیرانوند حتی اگر ضربه ایستگاهی گرت بیل را هم ناقص دفع کرده و داغ گلزنی را بر دل ستاره گرانقیمت «اسپرز» گذاشته، باز هم کار خاصی نکرده است.
شاید چنین نگاهی به علیرضا «ناعادلانه» باشد، ولی بهتر است قبل از قضاوت نهایی، وضعیت بیرانوند را یک بار دیگر ارزیابی کرد. علیرضا بیرانوند در پرسپولیس تبدیل به چهرهای تأثیرگذار شد. او درخششی مثالزدنی در این باشگاه داشت و یکی از ارکان اصلی قهرمانیهای پیدرپی سرخها در لیگ ایران بود. از این گذشته، او در لیگ قهرمانان آسیا هم چهرهای برجسته شد و هنرنماییهای پیدرپیاش در رساندن پرسپولیس به فینال لیگ قهرمانان آسیا تأثیر مستقیم داشت.
شاید «بلایی» (!) که بیرانوند در لیگ قهرمانان آسیا سر ژاوی ارناندس آورده باشد، سالهای سال در ذهن این چهره مشهور فوتبال باقی بماند. داستانش هم مفصل است و مربوط به پایان فصل ۲۰۱۷-۲۰۱۸ که ژاوی به همراه السد، آن زمان که بازوبند کاپیتانی این باشگاه را میبست، به ورزشگاه آزادی رسید تا در نیمهنهایی لیگ قهرمانان برابر پرسپولیس به میدان برود. ژاوی همراه تیم قطریاش میتوانستند به فینال برسند و شاید جام قهرمانی را هم بالای سر ببرند تا او با خاطرهای خوش از دنیای فوتبال خداحافظی کند، ولی درخشش غولی بلندبالا به اسم علیرضا بیرانوند، او را در تحقق رؤیایش ناکام گذاشت. هنوز هم بسیاری از علاقهمندان به فوتبال سیو بینظیری را که بیرانوند در مقابل ضربه خارقالعاده ژاوی داشت، به خاطر دارند؛ سیوی که رأی به خروج السد از لیگ قهرمانان و صعود پرسپولیس به فینال آن دوره داد.
درخششهای مکرر بیرانوند در آسیا نام او را دو بار در بین کاندیدای برترین بازیکن سال آسیا هم قرار داد و طبیعتا از او کاراکتر بهترین دروازهبان آسیابودن را ساخت. وضعیت در تیم ملی هم برای بیرانوند مشابه بود؛ او آنقدر خوب کار کرد که کسی به ذهنش هم خطور نمیکرد دروازهبانی به غیر از علی بیرو بتواند در آیندهای نزدیک درون دروازه تیم ملی بایستد. نمیشود از درخشش بیرانوند در ترکیب تیم ملی ایران حرف زد و بیخیال مهار پنالتی کریس رونالدو در جام جهانی شد؛ بیرانوند در دیدار حساس ایران – پرتغال در جام جهانی اخیر، کریستیانو رونالدو را روی ضربه پنالتی ناکام گذاشت تا همچنان تیم ملی شانس رسیدن به مرحله حذفی جام جهانی را داشته باشد.
او آنقدر آن روزها نامش را سر زبانها انداخته بود که نهتنها در ایران و آسیا بلکه اروپاییها هم داشتند از ظهور پدیدهای جدید حرف میزدند؛ گو اینکه بخشی از این پدیدهشدنهایش هم به خاطر پرتابهای دست خارقالعادهاش بود. علیرضا با ساختن چنین کاراکتری (بهترین دروازهبان ایران و آسیا) به سرش زد تا راهی فوتبال اروپا شود و به قول خودش دروازه اروپا به رویش گشوده شود.
کرونا، ویزا یا انتخاب اشتباه، هرچه که بود، کاری کرد تا نهتنها دروازه اروپا به روی علی بیرو بسته بماند بلکه او رفتهرفته جایگاهی را که در ذهن مخاطبان هم ساخته بود، به باد فراموشی بسپرد. بیرانوند که گفته بود فقط برای شش ماه به تیم نهچندان سرشناس آنتورپ میرود و بعد با درخشش در این تیم، راهش را به دروازه تیمهای مطرح اروپایی باز میکند، حالا فقط یک بار فرصت بازیکردن به دست آورده است! با کنار هم چیدن همین اتفاقها مشخص است که بیرانوند کار خاصی نکرده است؛ او اولین بازی خود در ترکیب آنتورپ را بعد از قریب به پنج ماه نیمکتنشینی انجام داده؛ آنهم در دیداری که شاید اگر عنوان شود تشریفاتی بوده، پربیراه نیست!
بیرانوند برخلاف درخشش در پرسپولیس و تیم ملی، این بار تأثیری بر صعود تیمش به مرحله بعدی لیگ اروپا نگذاشت؛ چون آنتورپ پیش از رسیدن به لندن و تکبازی بیرو صعودش را قطعی کرده بود. از طرفی، ذوقزدگی برای مهار ضربه ایستگاهی ژاوی در نیمهنهایی حساس لیگ قهرمانان یا مهار پنالتی رونالدو در جام جهانی کجا و مهار توپهای وینیسیوس جونیور و لوسلو کجا! بیرانوند کار خاص را آنجایی انجام داد که بهعنوان دروازهبان اصلی، ابتدا پرسپولیس و سپس تیم ملی را در تورنمنتهای مهم در زمین نگه داشت و دو ابرستاره فوتبال دنیا را ناکام کرد.
او دروازهبان خارقالعادهای است؛ شاید اگر استرس بگذارد کاملترین دروازهبانی است که تاریخ فوتبال ایران به خودش دیده؛ چون همه چیز را با هم دارد؛ شوتگیر، تکبهتکگیر، مسلط روی هوا و بازی با پای بینظیر. با این همه استعداد، اما او نیمکتنشین تیمی نهچندان مطرح در بلژیک است. حالا شاید با قطعیت بیشتری بتوان گفت که علیرضا بیرانوند فعلا کار خاصی نکرده است؛ او آنقدر استعداد و توانایی دارد که بداند جایگاهش همان جایی است که آرزویش را دارد؛ درخشش در ترکیب اصلی یک تیم بزرگ اروپایی.