دکتر سکینه مهرابی با بیان اینکه بیداری های شبانه در ماه مبارک رمضان شدت می گیرد، اظهار کرد: این یک باور غلطی است که بسیاری از خانواده ها به آن مبتلی به هستند و شب های رمضان تا زمان سحر را بیدار می مانند.
وی با تاکید بر اینکه این باورغلط بیداری های شبانه، به سیستم جسمی افراد آسیب می رساند، افزود: این اصلا درست نیست که برخی ها در ماه رمضان تا سحر بیدار می مانند و از آن طرف تا نصف روز می خوابند چرا که این اقدام بدترین روش روزه داری است.
این پزشک تصریح کرد: وقتی افراد تا خود سحر بیدار بمانند منتظر این هستند که سحری را میل کنند و سریع بخوابند که این زیاد جالب نیست و مجزا از اینکه آن زمان خوابی که در حدود ساعت ۱۱ شب تا ۳ نیمه شب برای فرد سالم باید اتفاق بیافتد از بین می رود و اثرات معنوی خود روزه هم پایمال خواهد شد.
مهرابی خوردن سحری نزدیک اذان صبح را ضروری دانست و اضافه کرد: باور غلط دیگری که برخی روزه داران دارند، این است که بسیاری تا ساعت ۱ الی ۲ نیمه شب بیدار هستند و چیزی میل می کنند و می خوابند و برای سحری بیدار نمی شوند مجزا از آنکه از معنویت زمان سحر به دور می مانند نمی توانند روزه داری را خوب به جا آورند.
وی با بیان اینکه اسلام بهترین دستورات غذا خوردن و روزه داری را برای ما تجویز کرده است، گفت: روزه دارن در سحری حتما تغذیه کامل و جامعی را باید استفاده کنند و مصرف مایعات به اندازه کافی و میوه جات و سبزیجات داشته باشند.
این پزشک پرخوری های موقع سحر و تعجیل در خوردن موقع افطار را بسیار نامناسب عنوان کرد و افزود: پرخوری و با عجله غذا خوردن بسیار مذموم است و باید به اندازه غذا خوردن و تغذیه مناسب خود توجه کنیم.
مهرابی به باور غلط دیگر برخی از روزه داران در خواب روزانه اشاره و تصریح کرد: روش غلط دیگر این است که روزه داران کل روز را می خوابند و بسیاری از ساعات فعالیت روز که در صبح است را در خواب به سر می برند که این باعث ضعیف شدن بدن می شود.
وی خاطر نشان کرد: در حقیقت باید تقریبا ۸ ساعت فعالیت روزانه را داشته باشیم ولی به صورت سبک تر که با توجه به فصل گرما، عطش ایجاد نشود.
این پزشک با اشاره به فصل امتحانات دانشجویان و در پیش رو داشتن کنکور، بیان کرد: بسیاری از دانش آموزان و دانشجویان فاصله سحری تا صبح را می خوابند تا بعد آن بتوانند درس بخوانند اما اگر خواب خوبی در فاصله ساعت ۱۱ شب تا ۳ نیمه شب داشته باشند، بهتر است بعد از سحر بیدار بمانند و درس بخوانند چرا که این زمان بهترین زمان برای یادگیری است.
مجید غیور مبرهن، در خصوص سبک تغذیه در ماه‌رمضان، اظهار کرد: مطالعات نشان داده است که گرفتن روزه ماه رمضان سبب تقویب سیستم ایمنی می‌شود.
وی با اشاره به اینکه «روزه باعث تضعیف سیستم ایمنی نمی‌شود»، افزود: استفاده نکردن از مایعات و تضعیف سیستم ایمنی بدن سبب تشدید احتمال مبتلا شدن به کرونا ویروس می‌شود. از نظر سیستم ایمنی، ما اگر تغدیه سالم و درست داشته باشیم با کرونا مشکلی پیدا نخواهیم کرد.
این متخصص تغذیه با بیان اینکه «یکی از راه‌های بالابردن ایمنی بدن، استفاده زیاد از مایعات است»، خاطرنشان کرد: استفاده زیاد از مایعات سبب افزایش ایمنی بدن می‌شود. افراد روزه‌دار می‌توانند بین افطار تا سحر مایعات بیشتری مصرف کنند تا نگران کاهش سیستم ایمنی بدن خود در برابر کرونا ویروس نباشند.
غیورمبرهن با اشاره به اینکه «قسمت فوقانی دستگاه تنفسی، محل تجمع ویروس کرونا است»، تاکید کرد:با خشکی در این محل، ویروس کرونا در بدن افزایش پیدا می‌کند. به همین خاطر گفته می‌شود که مایعات فراوان مصرف شود. اگر افراد در بین افطار تا سحر ۸ تا ۱۰ لیوان مایعات مصرف کنند، احتمال ابتلاء آنان به این ویروس کمتر خواهد شد.
وی با بیان اینکه «نیاز بدن به کالری در ماه رمضان بین ۱۰ تا ۲۰ درصد کاهش پیدا می‌کند»، ادامه داد: سبک زندگی در این ماه تغییر می‌کند، پس ما نیازی به موادغذایی اضافه نداریم. مصرف چایی و قهوه سبب دفع مایعات می‌شود. به همین خاطر توصیه می‌شود افراد بین افطار تا سحر حتما از مایعات کافی استفاده کنند.
این متخصص تغذیه با اشاره به اینکه «مصرف مایعات فراوان به صورت یک‌جا در افطار و سحری علاوه بر اینکه توصیه نمی‌شود، از عادت‌های غلط غذایی ما محسوب می‌شود»، بیان کرد: استفاده از آب سرد و یا نوشیدنی‌های سرد در زمان افطار باید پرهیز شود. باید در زمان افطار به سمت مایعات و غذا‌های ولرم رفت. شیر ولرم با عسل به همراه خرما می‌تواند نوشیدنی خوبی برای افطار باشد. اگر می‌توانیم در وعده افطار مقداری سوپ، شیربرنج و یا پنیر و سبزی بخوریم. این‌ها از بهترین غذا‌های توصیه شده متخصصان تغذیه در هنگام افطار است. مردم از مصرف مواد قندی غیر طبیعی مثل زولبیا، بامیه، شیرینی، شکلات و... پرهیز کنند.
غیور مبرهن با بیان اینکه «بهترین زمان مصرف وعده شام در ایام ماه رمضان، دو ساعت بعد از افطار است»، عنوان کرد: توصیه می‌کنم، غذای وعده شام بسیار سبک باشد. به روزه‌داران توصیه می‌کنم، بین وعده افطار تا سحر و بعد از خوردن وعده سحری حتما میوه مصرف کنند. نوع میوه اهمیتی ندارند و می‌تواند هرنوعی باشد. این افراد می‌توانند از آب‌میوه‌های طبیعی نیز استفاده کنند. استفاده از آب‌میوه طبیعی و مغذی‌جات بسیار مفید است. همچنین مصرف شیر در فاصله افطار تا سحر برای افراد روزه‌دار بسیار خوب است. شربت عسل نیز مایعات مورد نیاز را تامین می‌کند.
وی با اشاره به اینکه «بهترین وعده غذایی و اصلی‌ترین وعده غذایی در ماه رمضان، سحری است»، گفت: در وعده افطار تنها باید غذایی مصرف شود که قند مورد نیاز جذب و گرسنگی فرد روزه‌دار برطرف شود. در وعده سحری باید غذایی مصرف کنیم که در طی روز انرژی لازم آزاد شود تا ما در طول روز گرسنه و یا کمتر تشنه شویم. افراد روزه‌دار باید از مصرف غذا‌های سرخ‌کردنی در وعده سحر پرهیز کنند. مصرف غذا‌های سرخ‌کردنی در وعده سحر موجب افزایش گرسنگی و تشنگی فرد روزه‌دار می‌شود.
این متخصص تغذیه افزود: مصرف برنج با ماهی سالم گزینه خوبی برای وعده سحری است. مصرف برنج با حبوبات و یا برنج با خورشت کم‌چرب می‌تواند از غذا‌های خوب در وعده سحری فرد روزه‌دار باشد. استفاده از سبزیجات و میوه‌جات در وعده سحر و یا بین افطار تا سحر سبب می‌شود که در طول روز دستگاه گوارش ما به صورت قطره چکان مایعات این مواد را در بدن ما آزاد کند تا ما در طول روز مدت زمان زیادی احساس تشنگی نداشته باشیم.
غیورمبرهن با بیان اینکه «از عادت‌های غلط غذایی ما در وعده سحری، خوردن شیرینی‌جات است»، اظهار کرد: مصرف زیاد شیرینی‌جات موجب می‌شود که در زمانی که بدن انسولین ترشح می‌کند، فرد دچار افت قندخون شود که به تدریج او را در طول روز اذیت می‌کند. همچنین مصرف شیرینی‌جات، موجب تشنگی بیشتر در فرد روزه‌دار می‌شود. استفاده از فست و فود در وعده‌های فرد روزه‌دار به خصوص روزه‌اولی‌ها معضلات فراوانی را ایجاد می‌کند.
شب بیداری به سیستم ایمنی بدن آسیب می‌زند
این متخصص تغذیه با بیان اینکه «شب بیداری به سیستم ایمنی بدن آسیب می‌زند»، اظهار کرد: این آسیب نه تنها در کوتاه مدت بلکه در دراز مدت نیز اثرگذار و مخرب است. ممکن است این آسیب‌ها برای کودکان نهادینه شود. در دوران قرنطینه کودکان به خوردن غذا‌های ناسالم روی آوردند. این روز‌ها خانواده‌ها برای اینکه کودکان اعتراض‌های کمتری داشته باشند، غذا‌های ناسالم برای آن‌ها تهیه می‌کنند.
غیورمبرهن با اشاره به اینکه «از طرف دیگر فعالیت بدنی کودکان کمتر شده است»، مطرح کرد: پیش‌بینی می‌کنم که در آینده شاهد سونامی افزایش وزن در کودکان باشیم. در ماه‌های آینده که شرایط کرونا بهتر خواهد شد، با موجی از افراد و کودکان دارای اضافه‌وزن مواجه خواهیم شد که در پشت آن سکته‌های قلبی، دیابت، فشارخون و... است. این رفتار‌ها در جامعه تسری داده می‌شود. اگر کودکان و خانواده‌ها در این خصوص آموزش لازم را نبینند با این کار آمار‌ها به هم می‌ریزد. وزارت بهداشت و رسانه‌ها باید روی این قضیه تاکید کند. در خانه ماندن فرهنگی دارد که نیاز به تغذیه و سبک زندگی صحیح است. باید تغذیه و سبک زندگی اصلاح شود.
وی با بیان اینکه «غذا‌هایی که در دوران قرنطینه باید مصرف شود، علاوه بر کم‌شدن از حجم آن باید سالم باشد»، عنوان کرد: طبیعی است اگر فرد بیکار در خانه بماند، میل او به مصرف غذای ناسالم و فست فود نسبت به دیگر غذا‌ها بیشتر می‌شود. این امر نگرانی جدی ما متخصصان تغذیه است. همکاران من نگران هستند که سونامی چاقی و اضافه وزن داشته باشیم که کنترل آن در آینده سخت‌تر خواهد شد. به خانواده‌ها توصیه می‌کنم، ساعات خواب کودکان را تنظیم کنند. ساعت خواب بر روی چاقی افراد اثرگذار است.
این متخصص تغذیه با اشاره به اینکه «به خانواده‌ها توصیه می‌کنم، برنامه فعالیت بدنی در خانه داشته باشند»، تاکید کرد: باید والدین خود فعالیت بدنی و ورزش در خانه را انجام بدهند تا فرزندان آنان نیز یاد بگیرند. خانواده‌ها می‌توانند از دستورات و پروتکل‌های ورزش در خانه استفاده کنند. فعالیت ورزشی در منزل می‌تواند از حرکت ساده ایروبیک شروع و تا ورزش‌های سخت و سنگین ادامه داشته باشد. محدودیتی در ورزش در خانه وجود ندارد.
غیورمبرهن افزود: ما توصیه می‌کنیم که همه افراد خانواده تصمیم بگیرند و حرکات ورزشی و فعالیت بدنی انجام دهند. این روز‌ها پدران می‌توانند با کودکان خود کشتی سبک بگیرند. این حرکات باید همراه شور و نشاط بوده که برای کودکان ورزش، نشاط و شادی داشته باشد.
وی در خصوص پخت فست‌وفود و شیرینی‌جات در خانه، بیان کرد: ما انواعی از پیتزا و ساندویچ سالم داریم. حتی کیک دیابتی نیز وجود دارد. اگر خانواده‌ای دستور این غذا‌ها را می‌تواند از انجمن دیابت آمریکا، سایت‌های معتبر علمی و.. بگیرد، می‌تواند آن‌ها را درست کرده و با خیال راحت میل کند.
این متخصص تغذیه خاطرنشان کرد: آیا پیتزایی که در خانه درست می‌کنیم، در آن همان سوسیس، کالباس، سس، خمیر پیتزا و... فست‌وفود‌های بیرونی مصرف می‌شود؟ اگر مواد مصرفی همان مواد بیرون باشد، این نوع پیتزا در خانه و فست فود‌ها تفاوتی ندارد و هردو ناسالم هستند.
غیورمبرهن با بیان اینکه «خانواد‌ها عموما آموزش‌های لازم برای پخت غذا‌های سالم را ندیده‌اند»، گفت: فضای مجازی می‌تواند بسیار آسیب زننده باشد. بسیاری از آسیب‌های جدی که در خانواده‌ها می‌بینیم، تحت تاثیر فضای مجازی است. فضای مجازی به جای تبلیغات سالم و تبلیغ غذا‌های سالم برای کودکان، مستقیم و یا غیر مستقیم تبلیغات منفی می‌گذارد. پشت این تبلیغات تنها سودآوری برای افراد است.
وی ادامه داد: تغذیه سالم برای کودکان می‌تواند همراه با لذت باشد. اگر ما کمی وقت بگذاریم می‌توانیم غذای سالم و لذت بخش را برای فرزندان خود داشته باشیم بدون اینکه نشاط آن‌ها کمتر شود.
