اسحاق جهانگیری در نخستین جلسه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی در سال ۱۴۰۰ که صبح دوشنبه به ریاست وی برگزار شد، با اشاره به موفقیت اقتصاد ایران در مواجهه با تحریمهای آمریکا و شیوع بیماری کرونا، گفت: یکی از اهداف اصلی ابلاغ سیاستهای اقتصاد مقاومتی از سوی رهبر معظم انقلاب افزایش تحمل و مقاومت اقتصاد کشور در برابر تکانههای خارجی بوده است.
معاون اول رییس جمهوری با بیان اینکه در سال ۱۳۹۲ که این سیاستها ابلاغ شد فضای کشور و جامعه با توجه به توافق اولیه با کشورهای ۱+۵ مثبت بود، اظهار کرد: در همان مقطع هنگامی که درباره سیاستهای اقتصاد مقاومتی بحث و تبادل نظر میشد با وجود چشمانداز مثبت کشور به دنبال تدوین ساز و کاری بودیم که اگر تحریمها تداوم یافت و یا شرایط بدتر از گذشته شد، بتوانیم اقتصاد کشور را مقاومتر سازیم.
جهانگیری افزود: در چند سال اخیر با خروج آمریکا از برجام و شیوع بیماری کرونا کشور با دو تکانه بزرگ و سهمگین که منابع ارزی و ریالی کشور را تحت تاثیر قرار میداد مواجه شد بطوری که در سال ۱۳۹۹ که یکی از دشوارترین سالهای پس از انقلاب از نظر بودجه و اقتصادی بود، درآمد ارزی دولت از محل فروش نفت که به بانک مرکزی واریز شد حدود ۵ میلیارد دلار ارز بود این در شرایطی است که در سالهای نه چندان دور درآمد ۱۰۰ میلیارد دلاری نصیب کشور شده و به دنبال آن واردات و اقتصاد اداره میشد.
وی با بیان اینکه در این مقطع دشوار با وجود همه تحریمها کارخانهای در کشور به دلیل نیاز به مواد اولیه خارجی تعطیل نشد، خاطرنشان کرد: بعنوان کسی که با صنعت کشور آشنا هستم در آغاز تحریمها نگران بودم که ممکن است برخی از کارخانههای کشور به دلیل نیاز به مواد اولیهای که انحصار آن صرفاً در اختیار آمریکا یا تعداد محدودی کشور است از جریان تولید خارج شوند. کارخانههایی که خود تامین کننده مواد اولیه ۱۰ ها رشته صنعتی دیگر بودند و این نگرانی وجود داشت که اقتصاد کشور با مشکلات عدیدهای روبرو شود اما به فضل الهی و تدبیر صحیح نه تنها این اتفاق رخ نداد بلکه ما شاهد افزایش تولید و صادرات هستیم.
معاون اول رییس جمهوری با اشاره به اینکه ایران در مقطعی برای رفع نیازهای خود سالانه ۶ تا ۷ میلیون تن واردات فولاد داشت، گفت: امروز و با وجود تحریمها علاوه بر تامین نیازهای داخلی ۱۲ میلیون تن صادرات فولاد داریم. در بخشهای پتروشیمی، داروسازی و بسیاری از صنایع دیگر علاوه بر تامین نیازهای داخلی توانستهایم منابع ارزی مورد نیاز به کشور را نیز تامین کنیم که اینها نماد مقاوم شدن اقتصاد کشور در برابر تکانههای بزرگی است که بسیاری از اقتصاد های پیشرفته دنیا را با رکود و مشکل مواجه کرده است.
جهانگیری افزود: اگر آمریکا از برجام خارج نمیشد و کشورمان با ویروس منحوس کرونا دست و پنجه نرم نمیکرد قطعاً وضعیت اقتصاد کشور بسیار متفاوتتر با شرایط کنونی بود. در این زمینه لازم است که بخشهای مختلف دولت برای تنویر افکار عمومی گزارشهای مقایسهای تهیه و منتشر کنند. این نکته مهمی است که علاوه بر آمریکاییها که به دنبال فروپاشی اقتصاد ایران در وهله نخست بودند بسیاری از اقتصاد دانان داخلی نیز شرایط اسفناکی را برای ایران پس از وقوع تحریمها و کرونا پیشبینی میکردند.
وی گفت: پیشبینی بسیاری از اقتصاد دانان این بود که تورم ایران تورمی ونزوئلایی میشود یعنی تورم رشد ۱۰۰۰ درصدی خواهد شد که قطعاً به لحاظ اقتصادی، اجتماعی و سیاسی غیرقابل کنترل است اما به فضل الهی و تدبیرهایی که صورت گرفت نرخ
تورم در عدد ۳۶ درصد متوقف شد. دولت میداند که این نرخ نیز زندگی مردم را با دشواری مواجه کرده و مردم بسیار اذیت شدهاند اما نباید آن سوی معادله که قرار بود اقتصاد ایران فرو بریزد را فراموش کنیم.
معاون اول رییس جمهوری تصریح کرد: واقعیت این است که ما نتوانستهایم با مردم خوب ارتباط برقرار کنیم و به آنها بگوییم که قرار بود با طراحیهای دشمنان چه بلایی بر سر کشور بیاورند. البته کسانی که در حوزه اقتصاد فعال هستند میدانند که چه دستاوردی برای کشور رقم خورده است ولی باید بتوانیم با زبان ساده این واقعیتها را به جامعه نیز منتقل کنیم.
جهانگیری افزود: برای مردمی که سفرهشان کوچکتر از گذشته شده است تعریف و توضیح این واقعیتها بسیار اهمیت دارد، باید از ظرفیت متخصصان علوم اجتماعی، هنرمندان و اصحاب رسانه استفاده کنیم تا مردم بدانند که برای اداره کشور چه اقداماتی انجام شد، چه مصائبی ممکن بود بر سر کشور بیاید و در صورت نبود تحریمها و کرونا کشور می توانست به چه جایگاهی برسد.
وی با قدردانی از صبوری، بردباری و همراهی مردم در این مقطع گفت: اگرچه با وجود همه آمارها و شاخصها دولت در کمال مظلومیت به ناکارآمدی متهم میشود اما آنچه مهم است این است که این دستاوردها ثبت شود و قطعا در آینده بیش از پیش روشن خواهد شد که تا چه میزان دولت در انجام وظایف خود موفق بود. دولت بدون توجه به اتهامات وظیفه خود را که خدمت به مردم و جلب رضایت خداوند است ادامه میدهد و در عین حال ضروری است که برای افزایش امید و نمایش تلاشهای بیوقفه انجام شده روشنگری انجام دهند.
معاون اول رییس جمهوری از سازمان برنامه و
بودجه کشور و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواست تا با کمک یکدیگر و استفاده از ابزارهای رسانهای و هنری؛ زمینه را برای تولید مقالات، مستندات و حتی فیلمهای سینمایی درخصوص عبور از تحریمها فراهم کنند.
جهانگیری خاطرنشان کرد: در شرایطی که کشتیرانی، بیمه، بانکها و بسیاری از بخشهای دیگر تحت تحریمهای ظالمانه قرار داشت، حتماً نمایش چگونگی واردات و صادرات صدها میلیون تن کالای مورد نیاز مردم و دور زدن تحریمها جذاب خواهد بود و میتواند دستمایه کار هنرمندان دلسوز شود.
در این جلسه که وزرای صنعت، معدن و تجارت، نیرو، فرهنگ و ارشاد اسلامی و روسای سازمانهای برنامه و بودجه و امور اداری و استخدامی کشور و نیز معاون رییس جمهوری در امور زنان حضور داشتند، قاضیزاده هاشمی نایب رییس مجلس با اشاره به گزارش ارائه شده درخصوص شاخصهای کلان اقتصاد کشور و اجرای سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی در سال ۱۳۹۹، گفت: همواره درک متفاوتی از موضوعاتی نظیر مفاسد و کارآمدی در جامعه وجود دارد.
این گزارش نشان میدهد که با وجود تلاش معاندان و دشمنان نظام برای القای ادراک ناکارآمدی مسئولان در جامعه اقدامات موثری برای مقابله با تکانههای خارجی انجام شده است که باید این گزارش علاوه بر انتشار در سطح جامعه به نمایندگان مجلس شورای اسلامی و نخبگان کشور نیز ارائه شود هرچند نقدهایی نسبت به آن وارد باشد.
پورمحمدی معاون اقتصادی و هماهنگی سازمان برنامه و بودجه کشور در ابتدای این جلسه گزارشی از عملکرد اجرای سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی در سال ۱۳۹۹ ارائه کرد.
وی با اشاره به پیامدها و آثار منفی تحریمهای ظالمانه و کرونا در اقتصاد و بودجه کشور، گفت: بسیاری از مراکز سیاسی و اقتصادی دنیا معتقد بودند که اقتصاد ایران با تورمی ونزوئلایی روبرو و از هم پاشیده خواهد شد.
پورمحمدی با تشریح آثار این دو تکانه بزرگ اقتصادی بر کاهش درآمدها و افزایش هزینه های دولت و نیز آثار آن در بازار کالا، بازار پول و سرمایه و بازار کار کشور، گفت: در سال ۱۳۹۹ میزان اتکای بودجه عمومی کشور به نفت برای نخستین بار در تاریخ معاصر کشور به ۲ درصد رسید و کشور با اتکا به منابع درآمد مالیاتی و گمرکی، فروش اوراق بهادار و واگذاری سهام توانست بدون دست زدن به پایه پولی و منابع بانک مرکزی با نظم و بدون تاخیر پرداخت های کارکنان دولت، بازنشستگان و یارانهها را انجام دهند.
وی با اشاره به رشد مثبت شاخصهای اقتصادی و گذار اقتصاد از فاز تحریم به ثبات، گفت: گزارشهای بانک جهانی، صندوق بینالمللی پول، مرکز پژوهشهای مجلس و سایر مراکز اقتصادی نشان میدهد که رشد منفی اقتصاد ایران در بهار ۱۳۹۹ به رشد مثبت ۱.۵ تا ۲ درصدی در پاییز آن سال رسیده که این موضوع موجب تعجب موسسات خارجی شده است.
پورمحمدی با تشریح اقدامات دولت در کمک به کسب و کارهای آسیب دیده، اقشار ضعیف در دوران شیوع
کرونا، گفت: اقدام ایران در پرداخت وام یک میلیون تومانی به ۲۳ میلیون خانوار در مقطع اول و در یک شبانهروز و پراخت این وام برای بار دوم به ۱۸ میلیون خانوار دیگر مورد توجه سازمانهای بینالمللی قرار گرفته است و آنها خواهان استفاده از این تجربه در کشورهای دیگر هستند.
وی افزود: تجربیات ما در این مقطع زمانی تجربیاتی ارزشمند است و به دنبال تنظیم و تدوین آنها و توضیح اقدامات انجام شده برای افکار عمومی هستیم.