بیش از یکسال است که ویروس کرونا زندگی بشر را مختل کرده و تعداد قربانیانش از مرز ۳ میلیون نفر هم فراتر رفته. اگرچه واکسیناسیون در برخی کشورها آغاز شده، اما درمان بیماران هم اهمیت بالایی دارد و پزشکان سعی می‌کنند با استفاده از داروهای مختلف، وضعیت افراد بستری در بیمارستان‌ها بخصوص در بخش مراقبت‌های ویژه را بهبود دهند، اما آن‌ها برای اینکار از چه داروهایی استفاده می‌کنند؟
از زمان شیوع ویروس کرونا دانشمندان شروع به بررسی تاثیر داروهای مختلف روی این بیماری کرده‌اند و البته داروی تجربی جدیدی هم درست کردند که در بهبود وضعیت بیماران مبتلا به کووید-۱۹ نقش دارد. حالا پزشکان برای بیماران داروهای مخصوصی را تجویز می‌کنند که البته هرکدام از آن‌ها در دوره خاصی کارایی دارند و می‌توانند در بهبود وضعیت آن‌ها نقشی ایفا کنند.
پزشکان در بیمارستان‌ها از سه دسته دارو مختلف برای افراد استفاده می‌کنند که شامل داروهای ضد ویروس، داروهای ضد التهاب و داروهای ضد انعقاد می‌شود.
داروهای ضد ویروس مانند رمدسیویر که توسط شرکت «گیلیاد» تولید شده و چندین ماه پیش مورد تایید سازمان غذا و داروی ایالات متحده آمریکا (FDA) قرار گرفت، بطور مستقیم ویروس کرونا را هدف قرار می‌گیرند. هدف از استفاده از چنین داروهایی، جلوگیری از ورود، تکثیر و پخش شدن ویروس در بافت‌های بدن است.
دسته بعدی، داروهای ضد التهاب مانند انواع کورتون‌ها است که عملکردشان را می‌توان از روی اسم آن‌ها فهمید. در نهایت دسته سوم، داروهای ضد انعقاد مانند داروهای خانواده هپارین هستند که موجب رقیق شدن خون می‌شوند.
کشورهای مختلف با توجه به داروهای در دسترس و همچنین موارد دیگر، سیاست‌های متفاوتی را برای روند درمان در پیش می‌گیرند. با این وجود اکثر کشورها از سه دسته داروی گفته شده در بالا استفاده می‌کنند تا مانع از تکثیر ویروس در بدن، جلوگیری از واکنش شدید سیستم ایمنی بدن نسبت به عفونت و تخریب بافت‌هایی مانند ریه و مانع انعقاد درون رگی شوند.
البته در کنار این داروها، با آنتی‌بیوتیک‌ها هم روبه‌رو هستیم که برخی تحقیقات از تاثیر مثبت آن‌ها روی مقابله با کووید-۱۹ خبر می‌دهند. با وجود چنین نتایجی، مصرف این داروها محدود است و در بسیاری از کشورهای پیشرفته مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. با این حال چنین داروهایی می‌توانند از عفونت‌های ثانویه جلوگیری کنند.
یکی از سوالات مهم درباره تجویز این دسته‌های دارویی، زمان استفاده از آن‌هاست. پزشکان از این داروها در زمان‌های متفاوتی استفاده می‌کنند، برای مثال در بیماری‌های ویروسی در همان ابتدا به سراغ تجویز داروهای ضد التهابی مانند دگزامتازون نمی‌روند.
اگر چنین رویکردی در پیش گرفته شود، سیستم ایمنی بدن سرکوب شده و ویروس بدون هیچ مانعی می‌تواند به راحتی درون بدن تکثیر شود.
در مقابل در ابتدای عفونت پزشکان به سراغ داروهای ضد ویروس می‌روند تا جلوی تکثیر ویروس در سلول‌های میزبان گرفته شود.
بسیاری از افراد در سراسر جهان پس از ابتلا به کرونا در بیمارستان بستری نمی‌شوند و تنها در محیطی مانند خانه قرنطینه می‌شوند. حالا سوال مهم اینجاست که آیا چنین افرادی می‌توانند بطور خودسر دارو مصرف کنند؟
به گفته پزشکان، افراد نباید به هیچ عنوان بطور خودسر برای درمان کووید-۱۹ دارو مصرف کنند. اگر فردی از زمان ابتلا تا بهبود نیازی به مداخله دارویی داشته باشد، باید پزشک چنین کاری را انجام دهد و بیمار تحت نظر پزشک باشد. در حقیقت هنوز درمان خانگی خاصی برای این بیماری وجود ندارد، البته برخی به سراغ مصرف ویتامین C و D و روی (زینک) می‌روند که در ادامه نگاهی به آن‌ها خواهیم داشت.
تا به امروز تحقیقات زیادی درباره ارتباط میان مصرف ویتامین C و D و همچنین روی با بیماری کووید-۱۹ صورت گرفته و البته پژوهشگران هنوز روی چنین ارتباطی کار می‌کنند و دست به آزمایش‌های مختلفی می‌زنند.
محققان هنوز به مدارک جدی و قطعی مبنی بر تاثیر ویتامین C روی جلوگیری از تکثیر ویروس کرونا دست پیدا نکرده‌اند، با این حال این ویتامین در تعدادی از بیماری‌ها مانند سرماخوردگی می‌تواند برخی علائم بالینی افراد را کاهش دهد. این موضوع درباره روی هم صادق است و هنوز پژوهشگران به شواهد قطعی برای انسان‌ها دست پیدا نکرده‌اند.
تا به امروز چندین مطالعه در حد آزمایشگاهی روی عملکرد زینک در مقابله با کووید-۱۹ صورت گرفته. نتایج این پژوهش‌ها از تاثیر زینک روی جلوگیری از تکثیر ویروس خبر می‌دهند، البته چنین آزمایش‌هایی روی انسان‌ها صورت نگرفته. بنابراین نمی‌توان با قطعیت گفت روی می‌تواند مانع از تکثیر ویروس کرونا در بدن انسان شود.
با توجه به چنین مواردی، افراد می‌توانند با توجه به شرایط، میزان مجاز ویتامین C و زینک را مصرف کنند. با این حال نباید حتما منتظر تاثیر مصرف آن‌ها روی وضعیت ابتلا به کووید-۱۹ باشند. در کنار این موضوع، نباید افراد بطور خودسر دوزهای مختلفی از آن‌ها را مصرف کنند، بنابراین افراد باید تحت نظر پزشک باشند تا با عوارضی مواجه نشوند.
یکی دیگر از ویتامین‌هایی که تحقیقات زیادی درباره تاثیر آن روی مقابله با کرونا صورت گرفته، ویتامین دی است. نزدیک به یکسال پیش پژوهش‌ها در سطح آزمایشگاهی نشان دادند که ویتامین D می‌تواند از ایجاد گیرنده‌های این ویروس روی سطح سلول‌های میزبانی جلوگیری کند. همین موضوع باعث تمرکز پژوهشگران روی آن شد و بسیاری به دنبال استفاده از آن به عنوان یک داروی ضد ویروس بودند.
با وجود چنین هدفی، در آزمایش‌های بالینی محققان به نتایج متفاوتی دست پیدا کردند. برخی پژوهش‌ها از کاهش چشمگیر خطر مرگ بر اثر کرونا با استفاده از این ویتامین خبر می‌دهند و تعدادی از آن‌ها به کاهش ریسک ابتلا به کووید-۱۹ با مصرف آن اشاره می‌کنند. با این وجود، برخی تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف ویتامین D به مبتلایان ویروس کرونا کمک زیادی نمی‌کند.
با توجه به چنین نتایج متفاوتی، نمی‌توان با قطعیت گفت که ویتامین D برای مقابله با کووید-۱۹ موثر است یا برعکس روی آن تاثیری ندارد. با این وجود اگر مصرف این ویتامین بیش از حد مجاز باشد، می‌تواند برای افراد دردسر ایجاد کند.
ویتامین D محلول در چربی است و در همین راستا به راحتی از بدن دفع نمی‌شود، بنابراین در بدن جمع شده و می‌تواند مشکلات دیگری برای افراد به دنبال داشته باشد. با توجه به چنین موضوعی، باید ویتامین D تحت نظر پزشک مصرف شود و البته شاید کمک‌کننده‌ای برای مقابله با کرونا هم باشد.
در حال حاضر دانشمندان روی ساخت داروهای خوراکی برای بیماران سرپایی کار می‌کنند که برخلاف رمدسیویر تزریقی نباشند و همچنین بیمار را با عوارض جانبی زیادی مواجه نکنند. بنابراین تا زمان کشف این داروها، از مصرف خودسرانه داروها و همچنین ویتامین‌های مختلف خودداری کنید.
