بازار سرمایه پس از ۳ ماه ریزش در دهه آخر آبان ماه به کمترین میزان خود رسید و پس از آن شروع به رشد کرد.
در این مدت بازار به دلایل مختلف با نوسانات زیادی همراه بوده است. این مساله را می‌توان بیشتر به تجربه‌ای که هم سازمان بورس و هم سهامداران حقیقی و هم حقوقی‌های بازار از رشد شاخص در ماه‌های ابتدایی سال به دست آورده بودند، مرتبط دانست.
سازمان بورس که در ۳ ماه قرمزپوش شدن بازار، متهم ردیف اول جهت اتخاذ تصمیمات خلق‌الساعه و نادرست بود، در ۲۰ روز گذشته سعی کرده است، کمترین تغییرات را در مقررات بازار سرمایه اعمال کند. ثبات در وضعیت بورس طی این مدت و ایجاد کمترین تغییرات در قوانین بورس توانسته سهامداران خرد را متقاعد کند که بورس همچنان یک گزینه جذاب برای سرمایه گذاری است.
سهامداران حقیقی از رفتار هیجانی دست کشیده‌اند
از دیگر سو، سهامداران حقیقی نیز پس از رشد شاخص در 5 ماه ابتدایی سال و کسب سود فراوان، زمانی که بازار وارد فاز اصلاح شد، متوجه شدند رفتار هیجانی نه تنها نمی‌تواند سود آنها را زیاد و تضمین کند، بلکه این رفتار در بلند مدت می‌تواند آنها را متضرر کند.
عدم تشکیل صف‌های خرید و فروش سنگین برای نمادهایی که ارزندگی آنها به لحاظ تکنیکال و بنیادی به اثبات نرسیده است، می‌تواند این مساله را نشان دهد که سهامداران خرد و حقیقی تجربه خوبی را کسب کرده‌اند و می‌توان از آنها رفتاری با هیجان کمتر را در آینده بازار شاهد بود. البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که برخی سهامداران که تنها برای کسب سود وارد بورس شده بودند و از ماهیت نوسانی و افت و خیزهای آن بی‌اطلاع و یا کم اطلاع بودند، از بازار خارج شده و به نظر می‌رسد، بلندمدتی‌ها و یا افراد با نگاه بلندمدت در بازار باقی مانده اند.
شرکت‌های حقوقی نیز در مدت اصلاح بازار که بارها و بارها با نوسان گیری بازگشت بازار به حالت عادی را به تاخیر انداخته بودند، با ورود مجلس و قوه قضائیه به بازار سرمایه و کنترل آن از زاویه‌های مختلف مخصوصا برخورد با متخلفان، تا حد زیادی در حال انجام وظیفه ذاتی خود جهت کنترل بازار و کسب سود معقول از آن هستند.
بازارگردان‌ها در همه نمادها فعال شده‌اند؟
البته نباید از تصمیم درست سازمان بورس برای اجرای قانون در مورد معرفی بازارگردان توسط همه نمادهای بورسی گذشت. این تصمیم سبب شده است که نمادهایی که بازارگردان معرفی کرده اند، از قفل شدن در صف‌های خرید و فروش خلاص شوند. یعنی این بازارگردان‌ها با انجام معامله در سهام خود حجم معاملات را افزایش داده و این می‌تواند آینده بورس را تضمین کند.
این که هوز تعدادی از ناشران، بازارگردان معرفی نکرده‌اند، جای سوال دارد و سازمان بورس باید با این شرکت‌ها مطابق با قانون برخورد جدی انجام دهد.
روزهای منفی بازار به دلیل عرضه اولیه‌ها
طی روزهای گذشته بازار سرمایه با یک عقب نشینی مواجه بوده است؛ این مساله به دلیل کنترل رشد غیررسمی بازار توسط سازمان بورس از طریق ساماندهی بازارگردان‌ها و شروع عملیات عرضه اولیه سهمها بوده است. سازمان بورس سعی کرده است، از طریق این دو مدل رشد بازار را کنترل کند. طی دو هفته گذشته بورس با سه عرضه اولیه همراه بوده است. نمادهای چخزر، وکبهمن و بوعلی سه شرکتی بوده‌اند که طی هفته گذشته و این هفته با عنوان عرضه اولیه وارد بورس شده‌اند. نمادهای وکبهمن و بوعلی در کنار یکدیگر حدود 1 میلیون تومان نقدینگی نیاز داشتند که این مساله طی دو روز گذشته حجم عرضه را نسبتا بالا برده و سبب کاهش شاخص شده است.
به عبارت دیگر، در گذشته سهامداران جهت خرید عرضه اولیه‌ها از بیرون، پول به بازار می‌‌آوردند؛ اما عرضههای فعلی باعث خروج پول از بازار سرمایه و فروش سهمها می‌‌شود و تاثیر منفی بر بازار می‌‌گذارد.
سود بانکی عامل موثر بر تصمیم سهامداران حقیقی
نگاه سهامداران به تصمیمات بانک مرکزی در مورد تعیین نرخ سود نیز یکی از دلایلی است که بازار سرمایه در دو روز گذشته گارد منفی به خود گرفته است. طبق اعلام بانک مرکزی نرخ سود کاهش چندانی نخواهد داشت. همین مساله سبب شده است که سهامداران بین بازگشت پول‌ها به بانک‌ها جهت کسب سود تضمین شده و یا سرمایه‌گذاری در بورس کمی دچار تردید شده و همین موضوع نیز عرضه‌ها را طی روزهای گذشته تقریبا افزایش داده و این مساله نیز خود را در منفی شدن شاخص نشان داده است.
به هر حال در این زمینه باید گفت: بازار سرمایه بعد از افت ۴۵ درصدی، در حال ورود به فاز صعود است، اما همه عوامل دست به دست هم داده است، تا این فاز صعودی نه مانند گذشته بی محابا باشد و نه اصلاح آن مانند چند ماه گذشته افراد را دچار زیان کند. روند متعادل و نوسان‌های درست در بازار سرمایه پس از یک رشد قابل توجه و یک ریزش ویران کننده می‌تواند نوید روزهای خوبی را به سهامداران صبور و افرادی که برای بلند مدت وارد بورس شده‌اند، بدهد.
