میزان مشارکت مردم در انتخابات 1400 نامشخص است و در صورتی که مسئولان و فعالان سیاسی به دنبال مشارکت حداکثری مردم هستند، باید بخش گسترده‌ای از مشکلات موجود در حوزه‌های مختلف را پیش از انتخابات سر و سامان دهند. این در حالی است که جریانات سیاسی هنوز درگیر معضل اجماع بر نامزدها یا نگران رد صلاحیت گزینه پیشنهادی برای حضور در انتخابات توسط شورای نگهبان هستند. اصلاح طلبان نگران تایید‌نشدن گزینه‌های اصلی خود برای نامزدی در انتخابات بوده و اصولگرایان نیز با چالش اختلاف درون‌جریانی درگیر هستند.
«همه آمدند»، این جمله در روز انتخابات‌های برگزار شده در سال‌های گذشته از زبان گزارشگران صداوسیما شنیده می‌شد؛ اما شاید این عبارت در روز انتخابات 1400 با لکنت ادا شود. صفوف اخذ رای در انتخابات مجلس یازدهم تا حدی خلوت شد که میزان مشارکت در پایتخت به 20 درصد رسید و شاید بهتر بود به جای بیان همه آمدند، این سوال را از خود می‌پرسیدیم که چرا اکثریت نیامدند؟
میزان رضایت عمومی از شرایط کشور، عملکرد فیلترها، بی‌توجهی برخی از مسئولان به مطالبات مردم و بسیاری سرفصل‌های دیگر تا‌کنون از سوی تحلیلگران و فعالان سیاسی به عنوان مهمترین عوامل کاهش مشارکت در انتخابات نام برده شده‌اند. با این حال جریان‌های سیاسی نیز در تلاش هستند با تکیه بر توان رسانه‌ای و پشتوانه مردمی خود، نامزدی شایسته را به صحنه بیاورند؛ این اقدام می‌تواند تنور انتخابات را تا حدی داغ کند.
اصلاح طلبان که فعالیت‌های آنان با آغاز سال جدید افزایش یافته، در نشست اخیر خود در سازوکار «جبهه اصلاحات ایران» پیشنهاد اجماع بر نامزدی واحد را مورد ارزیابی قرار دادند. همچنین شیوه‌نامه نظارت بر فرآیند تعیین فهرست نامزدهای انتخابات شوراها و آیین‌نامه‌های مربوط به کمیته‌ها نیز بررسی شده و مورد تصویب قرار گرفته است.
جریان اصلاحات در این دوره با رویکرد مشارکت مشروط پا به صحنه گذاشته‌اند. رد صلاحیت تعدادی از چهره‌های اصلاح‌طلب در انتخابات مجلس یازدهم، موجب ایجاد نگرانی در احزاب اصلاح طلب و چهره‌های سرشناس این جریان شده است. نگرانی از رد صلاحیت نامزد یا نامزدهای وابسته به اصلاحات در انتخابات پیش‌رو سبب شده این جریان معرفی نامزد و حضور موثر در انتخابات را مشروط به تایید صلاحیت چهره‌های مورد حمایت خود بداند.
روز یکشنبه (29 فروردین) آذر منصوری، سخنگوی جبهه اصلاحات ایران، در گفت‌وگویی اظهار کرد: «اگر کاندیدایی برای جبهه اصلاحات باقی نماند، به نظر من تکلیف اصلاح‌طلبان تا حد زیادی روشن خواهد بود.» منصوری پیش از این نیز در اظهارات دیگری، بر اینکه حاضر نیستیم به هر قیمت در انتخابات نقش داشته باشیم، تاکید کرده بود.
در نقطه مقابل اصولگرایان که در خاطراتی مانند رد صلاحیت‌های مجلس هفتم با اصلاح‌طلبان هم قصه نیستند، بدون ترس از رد صلاحیت، خود را برای اجماع بر نامزدی واحد آماده می‌کنند. اخیرا شورای وحدت اصولگرایان لیستی 10 نفره از چهره‌های مورد قبول احزاب این جریان را معرفی کرد. آیت‌ا... موحدی‌کرمانی نیز نامه‌هایی را به این 10 سیاستمدار ارسال کرده و از آنان خواسته برنامه‌ها و چهره‌های اصلی برای کابینه خود را در اختیار این شورا قرار بدهند.
با این حال اصولگرایان نیز چالش‌های خود را دارند. آیت الله رئیسی گزینه اول اجماع میان اصولگرایان است که در حال حاضر ریاست قوه قضائیه را در اختیار دارد و بعید به نظر می‌رسد برای انتخابات قوه‌ای دیگر حاضر شود. یکی از چهره‌های مطلوب اصولگرایان در لیست منتشر شده، عزت‌ا... ضرغامی، رئیس اسبق صداوسیماست. اتفاق دیگری که در اردوگاه اصولگرایی مطرح شد، واکنش علنی ضرغامی به دعوت اصولگرایان بود.
ضرغامی روز یکشنبه با انتشار عکس‌نوشته‌ای در کانال اطلاع‌رسانی خود اعلام کرد: «ضمن احترام به همه نامزدها، رقبا، تشکل‌های سیاسی و تشکر از تلاش آنان برای مشارکت هر چه پرشورتر مردم در همه انتخابات، بنای ورود به سازوکارهای مرسوم را ندارم.» این سخنان با عنوان دست رد ضرغامی به سینه اصولگرایان در رسانه‌ها مطرح شد.
روز گذشته منوچهر متکی، سخنگوی شورای وحدت در واکنش به این اظهارات گفت: «اگر فردی نامزد مستقل می‌شود موضع ما این است که به نامزدی که می‌خواهد مستقل باشد و ما در بررسی‌ها به آن برسیم، باز هم از او حمایت می‌کنیم زیرا انتخاب اصلح در انتخابات برای ما مهم است.»
متکی درباره اجماع‌سازترین گزینه اصولگرایان در انتخابات یعنی سید‌ابراهیم رئیسی گفت: «مطالبه برای حضور آقای رئیسی برای انتخابات در اقشار مختلف وجود دارد، اینکه گروه خاصی نامه‌ای به رهبری زده‌اند تا آقای رئیسی در انتخابات شرکت کنند را خبر ندارم. البته برخی هم معتقد هستند ایشان در انتخابات حضور پیدا نکنند، چشم‌انداز قوه‌قضائیه از زمانی که ایشان حضور پیدا کردند، خیلی روشن نیست، به همین دلیل بهتر است در قوه‌قضائیه فعلا باشند و وارد انتخابات نشوند.
آنهایی که مخالف حضور آقای رئیسی در انتخابات هستند یا خودشان نامزد دیگری دارند یا آینده روشنی بعد از آقای رئیسی در قوه‌قضاییه نمی‌بینند.» با این حساب اصلاح طلبان و اصولگرایان هنوز در کشمکش داخلی با خود هستند؛ در حالی که اصل مشارکت مردم در انتخابات هنوز برای همگان سوال است.
منبع: روزنامه آرمان ملی
