به گزارش حوزه مجلس گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، «مهمان ارجمند این هفته برنامه «دستخط» از بانوان فعال در عرصه سیاسی کشور، متولد ۱۳۴۷ در کرمانشاه است. پزشک متخصص بیماری‌های داخلی و صاحب تجربه کار در فرهنگستان علوم پزشکی است و در پرونده کاری خودش مسئولیت بسیج دانشجویی خواهران را دارد.
دومین دوره نمایندگی مجلس شورای اسلامی را در حال تجربه کردن است؛ هم مجلس هشتم و هم مجلس فعلی (یازدهم) نماینده تهران بوده است. از اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، رئیس کمیته حقوق بشر مجلس شورای اسلامی است. از آدم‌های موثری است که صحبت‌ها و مصاحبه‌ها و اظهارنظر‌های ایشان بلافاصله در فضای خبری منعکس می‌شود و خلاصه از بانوانی است که می‌توان گفت در حیطه مسئولیت‌های مختلف، ایشان را دیده‌ایم و موثر در فعالیت‌های سیاسی است و گفتنی‌های فراوانی برای ما خواهد داشت بخصوص در یک ساله مجلس و تعاملی که با دولت داشته‌اند.
در خدمت خانم دکتر زهره الهیان نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی هستیم.
*سلام؛ خیلی خوش آمدید.
خیلی متشکرم. بنده هم عرض سلام و ادب و احترام حضور بینندگان عزیز دارم، آرزوی قبولی طاعات و عبادات را دارم و امیدوارم ماه رمضان ۱۴۰۰ ماه پربرکتی برای همه ملت ایران و مسلمانان جهان باشد.
*مجلس یازدهم چطور است؟
اگر از حق و انصاف خارج نشویم، انصافاً نمایندگانی جوان، متخصص و دلسوز و پرتحرک و بانشاط را در این مجلس می‌بینم. رویکرد کارشناسی و تخصصی در حوزه‌های مختلف وجود دارد و نمایندگان هم زمان زیادی برای مردم می‌گذارند.
هم ملاقات‌های مردمی، حوزه‌های انتخابیه و هم بحث‌های کارشناسی در جلسات و کمیسیون‌های تخصصی و مرکز پژوهش‌های مجلس برقرار است، اما قدری به واسطه جوان‌تر بودن نمایندگان نسبت به دوره‌های قبل، تجربیات کمتر است و ممکن است بعضاً اشتباهاتی بواسطه تجربه کم همکاران جوان اتفاق بیفتد و بعضاً ممکن است نقد‌هایی به این مجلس هم باشد، ولی در مجموع فکر می‌کنم در آینده ثمرات فعالیت‌ها و حرکت‌های خوب تخصصی که شکل می‌گیرد و صورت گرفته برای مردم آشکارتر شود.
جنس کار مجلس و جنس کار تقنین طوری نیست که انتظار این را داشته باشیم که به سرعت و در عرض یکی دو ماه جواب دهد و نتایج آن مشخص شود، اما ان شاالله با حضور دولت آینده و یک دولت انقلابی، دلسوز و مردمی و تعامل با مجلس و قوانین جدی و اصولی که الان روی آن کار می‌شود، ان‌شالله سال ۱۴۰۰ و سال‌های بعد از ان گشایش‌های خوبی برای مردم ایجاد می‌شود.
*خود شما به مجلس هشتم که وارد شدید ۴۱ ساله بودید. صحبت از جوانان مجلس یازدهم کردید، آن دوره هم جزو جوانان مجلس بودید که وارد شدید. اولین دوره بود، وقتی مقایسه می‌کنید چه فرق‌هایی بین خود و جوانان مجلس یازدهم می‌بینید؟
من به نکته‌ای اشاره کنم اشتباهات فقط برای جوانان نیست، ممکن است بزرگتر‌ها و با سابقه‌های مجلس هم اشتباه کنند و اتفاقاً اشتباهات فاحشی داشته باشند. ما هم زمانی که مجلس هشتم آمدیم، اولین تجربه بود و تعدادی از نمایندگان بعنوان نمایندگان بازسابقه و افرادی که تجربیات خوبی در دوره نمایندگی قبلی داشتند، به نوعی راهنمای ما بودند و الان هم ما و نمایندگان دیگر که سابقه و تجربه مجالس گذشته را داریم، باید به دوستانی که اولین دوره در مجلس هستند، کمک کنیم. در واقع با یک تعامل دوجانبه باید بتوانیم این دوستان را هم با سازوکار آشنا کنیم.
*تا جایی که یادم هست شما کمک‌پذیر بودید. بچه‌های جوان الان هم کمک می‌پذیرند؟
بعضاً بله. البته برخی هم تخته گاز می‌روند و بعضا اشکالات و ایراداتی هم در عملکرد دارند. مجلس جای بسیار پیچیده‌ای است. سازوکار‌ها و وظایف یک نماینده و تعامل با دولت و مسئولین و فضای سیاسی کشور و اینکه یک نماینده وقتی نطقی می‌کند، برد بسیار جدی هم در جامعه و عرصه بین الملل دارد. خیلی باید این دوستان و کلا سایر نمایندگان دقت در عملکرد داشته باشند و از تجربیات سایر همکاران استفاده کنند. گاهی این را در بین برخی از نمایندگان کمرنگ می‌بینیم.
*همانطور که شما اشاره کردید فقط بحث جوانان نیست. بحث جوانان فقط یک مطلب است و هر جوانی که در هر عرصه‌ای می‌آید آزمون و خطا دارد و در این شکی نیست. اما برخی ناظران بیرونی و حتی برخی از نماینده‌هایی که تجربه نمایندگی داخل مجلس دارند و الان هم نماینده هستند به نوعی از سال گذشته که مجلس یازدهم شروع شد سایه انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ روی مجلس وجود دارد. اگر بخواهم صراحتاً بیان آن‌ها را عنوان کنم، می‌گویند در هیئت رئیسه سه رکن اصلی ما رئیس، نائب روسا هستند و هر سه به فکر انتخابات ریاست جمهوری هستند و این قدری به کار با اصل کاری که باید در مجلس دربیاید، لطمه می‌زند. این را تصدیق می‌کنید؟
اینکه تعدادی از همکاران مجلس کاندیدای ریاست جمهوری هستند و از چند ماه قبل هم مطرح بوده، شکی نیست، بالاخره این نکته را هم که حضور در این جایگاه تاثیر خودش را بر عملکرد نمایندگان خواهد گذاشت نمی‌توان انکار کرد و اگر بخواهیم از موضع صداقت ورود کنیم تاثیرات منفی دارد منتهی یک حرکتی را برخی از دوستان در مجلس شروع کرده‌اند از جمله آقای زاکانی که نهضت نیامدن است و با تک تک این دوستان صحبت کردند که در این مسندی که حضور دارید بعنوان نائب رئیس مجلس ورود به عرصه انتخابات و شرایطی که اقتضائات کاندیدای ریاست جمهوری است ممکن است در کارکرد فعلی شما آسیب‌هایی وارد کند و خواسته‌اند فعلاً با یک وضعیت کُند و بدون ورود جدی، وظایف نمایندگی و جایگاهی که بعنوان نواب رئیس دارند را انجام دهند.
*فقط نواب رئیس؟
قضیه درباره شخص رئیس مجلس متفاوت است و نمی‌تواند کمرنگ در مجلس باشد؛ یعنی به اندازه‌ای چالش‌ها و بحث‌های قانونی، تعامل با دولت، شورای عالی امنیت، مسائل مختلف اعم از درگیری بحث‌های هسته‌ای و مذاکرات و ... است که می‌طلبد شخص رئیس مجلس شبانه روزی وقت بگذارد و انصافاً آقای دکتر قالیباف را اینچنین دیدیم.
*صحنه انتخابات را بعنوان کسی که از بانوان تاثیرگذار در سیاست هستید، چطور می‌بینید؟
این دوره آنچه مسلم است تعدد کاندیدا‌ها باعث این شده بدنه اجتماعی سرگردان شود؛ البته مزایایی هم دارد. بالاخره جوانان کشور و مردمی که می‌خواهند رای بدهند به نوعی خودشان را مختار بین انتخاب چند کاندیدا از طیف‌های مختلف مختار می‌بینند و البته باید صبر کرد و دید شورای نگهبان کدام یک از این افراد را بعنوان یک رجل سیاسی که توانمندی در سطح ورود به این عرصه دارد، می‌شناسد.
*قانون جدید می‌رسد؟
خیر، قانون جدید به انتخابات ۱۴۰۰ نمی‌رسد؛ چون اخیراً هم اصلاحات نهایی را داشتیم.
*چون گفتند یک اختلاف نظری بین مجمع تشخیص و مجلس هست که باید رفع شود و بسیاری منتظر بودند این اختلاف نظر رفع و قانون ابلاغ شود.
بله، شاید اخیراً بود که اصلاحات شورای نگهبان در مجلس انجام شد تا آن اختلافی که با مجمع تشخیص است برطرف شود؛ طبق اعلامی هم که وزارت کشور داشت این قانون به این انتخابات نمی‌رسد.
*فکر می‌کنید آقای رئیسی وارد عرصه می‌شوند؟
صحبت‌ها وجود دارد که آقای رئیسی ورود می‌کنند. خود ایشان تاکنون امتناع داشته‌اند و جایگاه قوه قضائیه را بعنوان رئیس قوه قضائیه در مسند خدمتگزاری به مردم و مبارزه با مفاسد و اصلاح ساختار سیستم قضائی موثر می‌دانسته‌اند و احساس تکلیف در این جایگاه می‌کردند، اما فشار نخبگان و مطالبه مردمی نسبت به ایشان زیاد است و باید صبر کرد و دید ایشان به چه نتیجه‌ای می‌رسند یا نه.
*تحلیل خود شما چیست؟ فکر می‌کنید چه اتفاقی بیفتد؟
من فکر می‌کنم افرادی مثل آقای رئیسی، آقای قالیباف و از آن سمت آقای ظریف حضور دارند. ظاهراً آقای لاریجانی اعلام کرده که قصد حضور بعنوان کاندیدای ریاست جمهوری ندارد.
در مجموع طیف اصلاحات مثل همیشه با یک کاندیدا حاضر می‌شود، در جناح انقلابی و اصولگرا هم تلاش این است که شورای ائتلاف نیرو‌های انقلاب با کمک سایر احزاب و جریان‌های مطرح اصولگرا و انقلابی بر سر یک میز بنشینند و به نتیجه برسند که از یک کاندیدای واحد حمایت کنند، بنابراین خیلی خوب است که جریان انقلابی به وحدت و اجماعی بر سر یک کاندیدا برسند.
*شورای ائتلاف با شورای وحدت چه فرقی دارد؟
شورای ائتلاف همان شورایی است که در طول انتخابات مجلس شکل گرفت، متشکل از نخبگان و تاثیرگذاران عرصه سیاست هست، احزاب مطرح در این شورا نماینده دارند، تشکل‌های مختلف از جمله تشکل‌های دانشجویی در این شورا حضور دارند. افراد عنوان‌دار که پشتوانه اجتماعی خوبی دارند و در واقع می‌توانند پیام را به بدنه اجتماعی منتقل کنند، حضور دارند و این شورا با یک وحدت رویه در انتخابات گذشته، یک لیست را ارائه داد که منجر به این شد که از نفر اول تا سی‌ام این لیست در تهران حضور پیدا کنند و در سایر استان‌ها اکثریت نمایندگانی که امروز در مجلس هستند کاندیدا‌هایی هستند که از سوی شورای ائتلاف حمایت شدند.
شورای وحدت هم که جامعه روحانیت هستند، بزرگوارانی که در این جامعه روحانیت حضور دارند.
*حاج آقا موحدی کرمانی و ...
بله، حاج آقای تقوی و آقای ابوترابی و سایرینی که در آن شورا حضور دارند و تعاملات هم بین شورای وحدت و شورای ائتلاف برقرار است.
*فکر می‌کنید به نقطه مشترک برسند؟
امیدواریم این اتفاق بیفتد و بسیار محتمل است. الان هم تعاملات بین شورای ائتلاف و شورای وحدت وجود دارد.
*نامزد اصلاح طلبان را آقای ظریف می‌دانید؟
به نظرم می‌رسد آقای ظریف باشند.
*الان زمانی که برنامه را ضبط می‌کنیم، تیم مذاکره کننده در وین مشغول مذاکره است و پیش از اینکه آقای عراقچی برود، در کمیسیون امنیت ملی گزارشی دادند. از آن جلسه صحبت و نکته‌ای دارید که بیان شود؟
آقای عراقچی تشریف آوردند و بعد از ایشان و بعد از اینکه تیم به ایران برگشت، کمیسیون امنیت از آقای ظریف دعوت کرد. آقای ظریف ابتدا امتناع کرد و متاسفانه این دوره که ما حضور داریم، برای چندمین بار است که آقای ظریف از این امتناع می‌کنند که دعوت کمیسیون را پاسخ بدهند.
*به چه دلیل؟
دلایل مختلف دارد. این دوره بحث کرونا را مطرح کردند. اشاره کردند کمیسیون امنیت به وزارت خارجه بیایند. کمیسیون امنیت به هیچ وجه قبول نکرد بخاطر جایگاهی که مجلس دارد و وقتی مجلس وزیری را فراخوان می‌کند آن وزیر موظف است، حضور یابد و گزارش از عملکردی که مورد سوال نمایندگان است و تصمیم کمیسیون این شد که پیگیری را بطور جدی داشته باشند و از ایشان بخواهند که حتماً حضور یابند. بحث مذاکرات و رفع تحریم‌ها موضوع مهمی بود که برای کمیسیون مطرح بود که با پیگیری که شد ایشان به مجلس تشریف آوردند و نمایندگان توضیحات را ار خواستند و نقطه نظرات را بیان کردند. جلسه نسبتاً جنجالی بود.
*کلیت حرف آقای ظریف چه بود که جنجالی شد؟
مجموعاً نمایندگان به این نوع مذاکره و روندی که دولت در مذاکرات دارد، نقد داشتند. بدین معنا که مذاکره در شرایطی که از این طرف می‌بینیم با ۱+۴ قرار است درباره بحث هسته ای، حقوق ملت ایران، لغو تحریم‌ها صحبت کنند، همزمان در نطنز انفجار صورت می‌گیرد و طرف اروپایی هم اتفاق نطنز را محکوم نمی‌کند.
به نظر می‌رسد یک تقسیم کاری صورت گرفته است و به نوعی تلاش طرف غربی این است که از این طرف دست جمهوری اسلامی ایران را از بحث هسته‌ای خالی کند و غنی‌سازی متوقف شود و ما را پای میز مذاکره مجبور به دادن امتیاز کند. اساس این مذاکره این است که این مذاکره در فضای زور و تهدید و ترور هسته ای.
واقعا فاجعه‌ای که در نطنز اتفاق افتاد یک فاجعه انسانی بود؛ اعلام هم شد. اگر پیرو انفجار‌هایی که در دستگاه‌های سانتریفیوژ ما رخ می‌داد، نشت هسته‌ای داشتیم چه فاجعه‌ای اتفاق می‌افتاد و چه بخشی از منطقه آلوده می‌شد و جان هزاران انسان به خطر می‌افتاد! اتفاقی که در چرنوبیل رخ داد و دیدید چه ابعادی این حادثه داشت. این‌ها قابل پذیرش نیست.
در حال تکمیل...
