استان چهارمحال و بختیاری با یک میلیون و ۶۵۳ هزار هکتار در بخش مرکزی کوه‌های زاگرس واقع است و از استان‌های زاگرسی کشور است که ۳۲۸ هزار هکتار از وسعت استان را عرصه جنگلی تشکیل می‌دهد که به صورت نواری از کوه‌های بازفت در شهرستان کوهرنگ آغاز و به سمت کوه‌های فلارد در شهرستان لردگان کشیده می‌شود.
گونه گیاهی این جنگلها بلوط، زبان گنجشک، چنار، افرا، نارون، گردوی جنگلی و بنه است و ۲.۳ درصد از منابع ملی استان را تشکیل می‌دهند.
۵۰ درصد مساحت جنگلهای استان در شهرستان لردگان قرار دارد که برخی از خبرهای رسیده حاکی است از انباشتن زباله در بخشی از جنگلهای این شهرستان است.
زباله عاملی برای مرگ محیط‌زیست و جنگل
یک فعال زیست‌محیطی چهارمحال و بختیاری با اشاره به اهمیت دفن اصولی زباله برای حفظ محیط زیست و منابع طبیعی گفت: دفن غیراصولی زباله به عنوان یک تهدید جدی برای محیط‌زیست و تنوع زیستی، جنگلها، مراتع و حفظ سلامت انسان است.
هومان خاکپور افزود: مراکز دفن زباله در استان به عنوان یک مرکز و محلی برای رهاسازی زباله توسط شهرداری و دهیاری تبدیل شده است و کمتر نشانه دفن اصولی و بهداشتی زباله در این محل‌ها دیده می‌شود و در شهرهای استان مانند شهرکرد و بروجن هم این معضل مشهود است.
وی اظهار داشت: با توجه به اینکه زباله‌های عامل تهدید برای سلامت مردم و تنوع زیستی منطقه هستند و آلودگی ایجاد می‌کنند، اجرای طرح‌های مدیریت پسماند و دفن اصولی زباله یک اولویت است.
به گفته وی، دفن زباله یک روش منسوخ شده است و باید از راه‌های اصولی و علمی‌تر از جمله مدیریت زباله‌ها استفاده کرد و این امر باید از خانه‌ها با تفکیک زباله شروع شود تا امحاء زباله با کمترین خسارت انجام شود.
وی به ارزش اقتصادی زباله اشاره کرد و گفت: با تفکیک زباله می‌توان تولید ثروت کرد و این طلای کثیف را وارد چرخه اقتصادی کرد چرا که زباله‌ها به عنوان یک تهدید نیستند و تولید ثروت و ظرفیت اقتصادی دارند.
این کنشگر زیست‌محیطی افزود: در استان مشکلات زیادی در حوزه مدیریت پسماند از جمله نامناسب بودن جانمایی مکان‌های دفن زباله، دفن غیراصولی و ناکافی بودن نظارت بر دفن زباله از سوی نهادهای ناظر وجود دارد.
به گفته وی، در شهرستان لردگان به عنوان یکی از مناطق جنگلی استان جانمایی مکان دفن زباله مشکل دارد و جانمایی این مکان در سه دهه گذشته مناسب نبوده و در آن ملاحظات زیست محیطی دیده نشده است.
وی اظهار داشت: این مکان علاوه بر اینکه در عرصه جنگلی است در بالادست شهرستان و در یک دامنه قرار دارد که شیرابه زباله‌ها به پایین دست سرازیر و وارد شهر لردگان و روستاهای پایین دست می‌شود، تهدیدی برای سلامت مردم، مزارع پرورش ماهی، شالیزارها پایین دست است.
وی به رها شدن زباله‌های بیمارستانی و الکترونیکی در این منطقه و افزایش میزان خسارت و تهدیدهای زیست محیطی اشاره کرد و گفت: وجود این زباله‌ها باعث می‌شود شیرابه‌های زباله وارد خاک و منابع آبهای زیرزمینی شود که این امر سلامت مردم را به خطر می‌اندازد.
خاکپور با اشاره به آتش زدن زباله‌ها برای امحاء زباله اشاره کرد و گفت: این روش علاوه بر آلودگی هوا باعث گسترش آتش به رویشگاه‌های طبیعی،جنگلی و مرتعی می‌شود.
به گفته وی، رها شدن زباله‌ها در جنگلها و مناطق گردشگری باعث آلودگی دیداری شده و مناطق طبیعی و گردشگری زیبای طبیعی و ظرفیت گردشگری خود را از دست می‌دهند و منظر طبیعی آلوده می‌شود.
وی اظهار داشت: دفن نامناسب زباله تهدیدی برای تنوع زیستی است که خسارت به بخش تنوع زیستی و حیات وحش نیز وارد می‌کند که حیات وحش به امید غذا به این محل‌ها می‌آیند و بر اثر برخورد با ظروف پلاستیکی و یا شیشه‌های مصدوم شده و یا می‌میرند.
دفن غیر اصولی زباله تهدیدی برای سلامت است و با متخلفان برخورد می‌شود
سرپرست مرکز بهداشت و درمان شهرستان لردگان با اشاره به اینکه مرکز بهداشت و درمان به عنوان ناظر بر دفن اصولی زباله در سطح شهرستان است، گفت: با متخلفان در حوزه دفن غیراصولی زباله برخورد می‌شود.
فریبرز جباری افزود: برخی از زباله‌ها در مناطق گردشگری و طبیعی شهرستان به دلیل رعایت نکردن مردم و مسافران است.
وی با تاکید بر اینکه برای جانمایی محل دفن زباله کمیته مکان‌یابی با حضور دهیاران، شهرداری‌ها ، شبکه بهداشت و درمان، محیط‌زیست و منابع طبیعی فعال است، گفت: در این کمیته تمام مسایل زیست محیطی، در نظر گرفته می‌شود.
این مسوول بهداشت لردگان اظهار داشت: شبکه بهداشت و درمان ناظر بر دفن اصولی زباله است و در صورت بروز تخلف در مرحله نخست اخطار و در مرحله بعد متخلفان به مراجع قضایی ارجاع داده می‌شوند.
جباری با تاکید بر اینکه تاکنون مواردی در خصوص دفن غیراصولی زباله در سطح شهرستان شناسایی شده است، گفت: بیشتر ین موراد با صدور اخطار و تذکر اصلاح شده است.
مکان دفن زباله در شهر لردگان اشباع شده و باید مکان جدید در نظر گرفته شود
شهردار لردگان نیز با اشاره به افزایش جمعیت و همچنین افزایش تولید زباله گفت: مکان فعلی دفن زباله در این شهر اشباع شده و باید مکان جدید برای دفن زباله در نظر گرفته شود.
شهرام بابامیر افزود: مکان دفن زباله فعلی در سال ۱۳۷۴ طبق قرارداد ۸۰۹۹۴ و با موافقت منابع طبیعی و کمیته مکان‌یابی در زمینی با ۲۵ جریب و ۴۲۰ متر در اراضی منابع طبیعی پلاک شماره ۶۶ احداث شده است.
وی با تاکید بر اینکه این مکان در چند سال اخیر به دلیل رشد جمعیت شهری و روستایی و افزایش میزان تولید زباله پر شده، گفت: شهرداری ماهانه برای دفن زباله در این مکان اقدام به گودبرداری می‌کند، تا زباله شهری دفن شود.
بابامیر اظهار داشت: مشکل اصلی در خصوص پراکنده شدن زباله‌ها در حاشیه این مکان و اطراف جنگل دفن غیراصولی زباله توسط دهیاری‌های و بخشداری‌های حاشیه شهر و همچنین زباله‌های ساختمانی توسط اهالی شهر است که باعث پراکندگی زباله در سطح شهر شده است.
به گفته وی، دهیارهای و بخشداری‌ها و همچنین مردم اقدام به تخلیه زباله در مسیر این محل و همچنین اطراف محل می‌کنند که این امر باعث پراکندگی زباله در منطقه شده و تاکنون مکاتبات زیادی با دهیارها و بخشداری‌ها در این خصوص انجام شده است.
بابامیر، به واگذار زمین جدید از سوی منابع طبیعی در حاشیه این محل برای دفن زباله تاکید کرد و گفت: در صورت واگذاری زمین، شهرداری نیز آماده است نسبت به دفن اصولی زباله مطابق با قوانین زیست محیطی اقدام کند.
شهردار لردگان به پوشش جنگلی منطقه اشاره کرد و گفت: به دلیل این پوشش جنگلی تاکنون مکان مناسب برای دفن زباله در شهر لردگان مشخص نشده است.
وی با تاکید بر اینکه روزانه بالای ۶۰ تن زباله در این شهر تولید می‌شود، گفت: محل کنونی دفن زباله محلی برای دفن زباله‌های شهر لردگان و ۹ روستای حاشیه این شهر است که جوابگوی این میزان زباله تولیدی را ندارد.
دفن زباله در جنگلهای بلوط لردگان غیر مجاز است و منابع طبیعی از انباشت زباله در جنگل شاکی
رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان لردگان نیز با اشاره به اینکه نیمی از جنگلهای بلوط استان در این شهرستان قرار دارد و ۱۵۰ هزار هکتار مساحت این شهرستان جنگلی است، گفت:رها سازی زباله در حاشیه جنگلهای بلوط یک تهدید برای سلامت محیط زیست، حیات وحش و همچنین منابع طبیعی است و این نهاد به عنوان یک نهاد ناظر به محیط‌زیست و منابع طبیعی از انباشت زباله در حاشیه جنگل شاکی است.
آیت حسنی افزود: از ۲ تا سه دهه گذشته زباله‌های لردگان و روستاهای حاشیه آن در این مکان دفن می‌شود و این مکان در چندین سال گذشته بدون در نظر گرفتن ملاحظات زیست‌محیطی برای دفن پسماند در نظر گرفته شده است.
وی با تاکید بر اینکه در گذشته دبیرخانه کمیته پسماند با شبکه بهداشت بود، گفت: هم‌اکنون محیط زیست مسوول این دبیرخانه است و منابع طبیعی و مرکز بهداشت به عنوان اعضای این کمیته هستند که پس از ارائه درخواست برای مکان یابی دفن زباله، درخواست‌ها در این کمیته مطرح می‌شود تا مراحل کسب مجوز طی شود.
حسنی اظهار داشت: در سال‌های گذشته محلی برای دفن زباله در محدوده شهر لردگان در نظر گرفته شد که این محل به دلیل رعایت نکردن مسایل زیست‌محیطی مشکلاتی را برای منطقه بوجود آورده است و پراکنده شدن زباله در حاشیه جنگل و منابع طبیعی و وارد شدن شیرابه زباله به دلیل دفن غیر اصولی به آبهای زیرزمینی از مهمترین مشکلات است.
وی به انجام مکاتبات در خصوص دفن غیر اصولی زباله در چندسال گذشته با متولیان شهرستان اشاره کرد و گفت: تاکنون پیگیری‌های اصولی انجام نشده است.
حسنی اظهار داشت: وجود زباله در حاشیه جنگل علاوه بر مشکلات آلودگی باعث بروز آتش سوزی در جنگل نیز می‌شود.
رسیدگی به تخلف دفن غیر اصولی زباله در محاکم قضایی در دست بررسی است
مدیر اداره محیط زیست شهرستان لردگان با اشاره به دفن غیربهداشتی و غیراصولی زباله در شهر لردگان گفت: رسیدگی به موضوع دفن غیراصولی زباله در شهر لردگان در محاکم قضایی در دست بررسی است.
فرهاد محمودی افزود: مکان دفن زباله در شهر لردگان در سال حدود ۲ دهه گذشته از طریق کمیته مکان‌یابی شهرستان با دبیری شبکه بهداشت و با حضور اعضای این کمیته از جمله نمایندگان منابع طبیعی و شبکه بهداشت و درمان تایید شده بود.
وی به رعایت نکردن مدیریت صحیح و اصولی دفن زباله شهری توسط شهرداری اشاره کرد و گفت: در جلسات متعدد در کارگروه مدیریت پسماند شهرستان این موضوع مطرح و اخطاریه‌های لازم از سوی اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان به شهرداری ارائه شد که به دلیل بی‌توجهی به اخطاریه‌های زیست‌محیطی و پراکندگی زباله دربخش وسیعی از جنگلهای اطراف محل دفن موضوع در دادگاه‌های شهرستان مطرح و در حال پیگیری است.
روند بررسی دفن غیراصولی زباله
دادستان عمومی و انقلاب شهرستان لردگان با اشاره به اهمیت بحث سلامت مردم گفت: تا آخر فروردین‌ماه امسال هیچ شکایتی در خصوص دفن غیر اصولی زباله در این شهرستان به دادستانی گزارش نشده بود.
سعید جریده‌اصل افزود: روز یکم اردیبهشت‌ماه یک شکایت از سازمان محیط زیست شهرستان علیه شهرداری در خصوص دفن غیراصولی زباله به دادستانی ارائه شد که روند رسیدگی به این موضوع به یکی از شعب دادگستری داده شده است.
با توجه به اهمیت بحث حفظ و حراست از جنگلها و پیگیری خبرنگار ایرنا در خصوص زباله‌های انباشت شده در حاشیه جنگل ، این امر از سوی مسوولان شهرستان مورد بی توجهی قرار داشته و حتی تا قبل از پیگیری خبرنگار ایرنا هیچ شکایتی به دادگستری در خصوص دفن غیراصولی زباله ارائه نشده بود، همچنین مرکز بهداشت شهرستان در ابتدا بیان می کرد که زباله‌های رها شده در این منطقه به دلیل گردشگر پذیر بودن از سوی گردشگران و مسافران است و پس از ارائه مستندات و مدارک به بررسی موضوع پرداختند.
این امر جای سوال است که دستگاه‌های نظارتی و متولی مانند مرکز بهداشت که مسوول ناظر است چرا تاکنون با توجه به این وضع موجود و انباشت زباله در حاشیه جنگل و حتی در مسیر مکان دفن زباله برخوردی صورت نگرفته است؟ همچنین حفاظت محیط زیست که مسوول مکان یابی محل دفن زباله و همچنین پایش و نظارت این مکان‌ها و مسوول پیگیری تخلفات زیست محیطی و صدور اخطار و تذکر و همچنین معرفی به مراجع قضایی است، چرا تاکنون هیچ پرونده تخلفی برای این مکان تشکیل نداده است.
بر اساس مشاهدات و مستندات موجود این مکان از چند سال گذشته وضع نامناسب داشته و زباله‌ها به صورت غیر اصولی دفن شده و یا در مسیر محل دفن تحلیه می‌شدند، اما شهرداری به عنوان مسوول شهر نیز در این زمینه بی تفاوت بوده و تنها به این امر بسنده کرده که چندین مرتبه پیگیری در خصوص مکان جدید دفن زباله داشته در حالیکه این مسوول در صورت مشاهده زباله‌های رها شده در حاشیه محل دفن به دنبال شناسایی متخلفان و معرفی آنها به مراجع قضایی باید اقدام می‌کرده و همچنین می‌توانسته با استفاده از توان و نیروی خدمات شهری نسبت به دفن زباله‌های انباست شده در مسیر محل دفت اقدام کند که این امر را نیز اجرایی نکرده است.
شهرستان لردگان در فاصله ۱۶۰ کیلومتری مرکز استان قرار دارد.
