این‌ها فقط بخشی از آزمایش هایی است که به گفته دکتر رامک روشنایی، مدیر موسسه جایگزین‌های آزمایش روی حیوانات در ایران، ما انسان‌ها برای تولید لوازم آرایشی و بهداشتی مورد نیاز خود انجام می‌دهیم. شکنجه هایی که در بسیاری از کشورهای دنیا انجام می‌شود و اخیرا سازندگان پویانمایی رالف را نجات دهید آن را به بهترین شکل روایت کرده‌اند.
این انیمیشن از قضا در همین هفته که هفته جهانی «آزادسازی حیوانات آزمایشگاهی» (هفته پایانی آوریل هر سال میلادی) است در میان دلسوزان حیات وحش در کشورمان حسابی وایرال شده و در این میان، بد نیست بدانید در سایه نبود اراده‌ای برای تصویب قانون منع انجام آزمایش روی حیوانات در تولید محصولات مختلف به‌خصوص لوازم آرایشی و بهداشتی، بیشتر تولیدکنندگان ایرانی، حتما محصولات خود را پیش از عرضه به بازار روی حیوانات آزمایش می‌کنند.
آزمایش روی حیوانات در بسیاری از حوزه‌های علوم پزشکی، دامپزشکی، داروسازی و صنایع گوناگون انجام می‌شود و در این میان یکی از مهم‌ترین صنایعی که هر سال میلیون‌ها حیوان در سراسر جهان قربانی توسعه آن می‌شوند، صنعت تولید لوازم آرایشی و بهداشتی است.
مدیر موسسه جایگزین‌های آزمایش روی حیوانات درباره نحوه استفاده از جانوران در این صنعت به رکنا توضیح داد: مهم‌ترین کاربرد حیوانات در تولید محصولات آرایشی در سطح جهان، انجام تست سمیت روی آنهاست؛ به نحوی که شرکت‌های تولیدکننده این لوازم، برای این که متوجه شوند یک ریمل، رژ لب، کرم یا شامپو در چه شرایطی به حیوانات آسیب می‌زند، به طور مثال آن قدر از این مواد در چشم یک خرگوش می‌ریزند تا بفهمند چه حجمی از آن می‌تواند باعث کور شدن آن شود.
وی با بیان این که برای تولید بسیاری از محصولات دیگر نیز از آزمایش روی حیوانات استفاده می‌شود، عنوان کرد: به طور مثال، برای مشخص شدن تاثیر مصرف سیگار روی مادران باردار، آن‌قدر دود سیگار را با کمک یک دستگاه وارد دهان سگ حامله می‌کنند تا متوجه شوند چه حجمی از این دود می‌تواند باعث سقط جنین یا به دنیا آمدن توله‌ای ناقص شود؛ این سگ نیز در حالی که تحت آزمایش قرار گرفته، طوری بسته شده است که هیچ راهی برای فرار ندارد.
روشنایی در بخش دیگری از صحبت هایش به انواع گونه‌های جانوری که در تولید لوازم آرایشی روی آنها آزمایش می‌شود، اشاره کرد و گفت: حیواناتی مثل موش، خرگوش، سگ، میمون، خوکچه هندی و بسیاری از حیوانات دیگر برای آزمایش‌های مربوط به تولید محصولات آرایشی کاربرد دارند؛ به طور مثال، برای آزمایش یک کرم، پوست یک خرگوش را می‌تراشند و آن قدر از آن کرم روی قسمت تراشیده شده می‌مالند تا متوجه شوند چه حجمی از آن می‌تواند باعث سوختگی آن قسمت شود.
مدیر موسسه جایگزین‌های آزمایش روی حیوانات در ایران ادامه داد: اساسا در تولید لوازم آرایشی و بهداشتی هشت هزار ماده شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که تمام آنها روی چشم، بینی، دهان، پوست، دستگاه گوارش و سایر بخش‌های بدن حیوانات آزمایش می‌شود؛ البته غیر از این که برای تولید مواد آرایشی و بهداشتی آزمایش‌های مختلف روی حیوانات انجام می‌شود، از برخی قسمت‌های بدن حیوانات از جمله چربی آنها نیز برای تولید این مواد استفاده می‌شود.
این فعال حقوق حیوانات درباره آسیب آزمایش‌های انجام شده روی حیوانات در تولید لوازم آرایشی نیز توضیح داد: حیوانات بر اثر این آزمایش‌ها دچار بدترین و فاجعه آمیزترین آسیب‌ها می‌شوند؛ به نحوی که آنها در هنگام انجام آزمایش، دچار کوری، نقص عضو، خفگی، سوختگی و... می‌شوند.
وی تصریح کرد: البته در نهایت تمام این حیوانات کشته می‌شوند؛ به نحوی که حتی اگر آنها بر اثر انجام آزمایش نمیرند، دست آخر، خود آزمایش‌کنندگان آنها را می‌کشند؛ به این صورت که شرکت‌ها عمدتا سر موش‌ها یا خرگوش‌های آزمایشگاهی را با گیوتین قطع می‌کنند و آنها را به سطل آشغال می‌اندازند.
انجام آزمایش روی حیوانات تاریخی حداقل ۲۰۰۰ ساله دارد، اما قانونی شدن آن به سال ۱۹۶۴ بازمی‌گردد؛ یعنی زمانی که افشا شد آلمان‌ها در طول دوران حکومت نازی‌ها، در بسیاری از موارد آزمایش‌های غیراخلاقی روی انسان‌ها انجام می‌دادند؛ به طور مثال، نازی‌ها به تعدادی برده سیاه پوست، بیماری سفلیس منتقل می‌کردند و سپس، برخی از آنها را درمان می‌کردند و برخی را هم رها می‌کردند، تا متوجه عوارض این بیماری برای انسان‌ها و راهکارهای درمان آن شوند.
به گفته روشنایی، آلمان‌های نازی آزمایش هایی مشابه این را روی کارگران، زندانیان و سیاه پوستان بدون اجازه آنها انجام می‌دادند و افشای همین رفتارهای غیرانسانی نازی‌ها منجر به وضع پیمان نامه بین‌المللی هلسینکی در سال ۱۹۶۴ شد؛ پیمان نامه‌ای که در آن تصریح شده است هرگونه آزمایش روی گونه بشر، بدون انجام آزمایشات اولیه روی حیوانات، ممنوع است.
درحال‌حاضر هم نتیجه اجرای این پیمان نامه در سطح جهان باعث شده است که با وجود روش‌های پیشرفته و انسانی که می‌توانند جایگزین آزمایش روی حیوانات باشند، هنوز هم نه تنها برای تولید محصولات مختلف، بلکه برای امور آموزشی نیز حیوانات متعددی به طور گسترده در کلاس‌های عملی بسیاری از رشته ها، تحت آزمایش قرار گیرند؛ به نحوی که حداقل تا پیش از شیوع کرونا در جهان سالیانه صدها میلیون حیوان مهره دار و میلیادرها حیوان بی‌مهره برای تشریح و آزمایش کشته می‌شدند.
در چند دهه گذشته و به‌خصوص بعد از ابداع روش‌های جایگزین آزمایش روی حیوانات توسط دانشمندان، مخالفت‌های گسترده‌ای در سطح جهان برای مبارزه با تبدیل شدن آزمایشگاه‌های بشری به شکنجه گاه‌های حیوانات انجام شده است؛ به نحوی که نه فقط هفته پایانی آوریل هر سال میلادی توسط فعالان حقوق حیوانات به عنوان «هفته جهانی آزادسازی حیوانات آزمایشگاهی» نامگذاری شده، بلکه در برخی مناطق دنیا از جمله اتحادیه اروپا از سال ۲۰۱۳، هرگونه انجام آزمایش روی حیوانات برای تولید محصولات آرایشی و بهداشتی به طور کامل ممنوع شده است.
مدیر موسسه جایگزین‌های آزمایش روی حیوانات ضمن اشاره به این مسئله، این نکته را هم گفت که در بعضی کشورها از جمله چین، دقیقا برعکس کشورهای اروپایی، این قانون وجود دارد که تمام محصولات آرایشی و بهداشتی، حتما باید روی حیوانات آزمایش شود؛ به نحوی که چینی‌ها حتی لوازم آرایشی را که از کشورهای دیگر وارد می‌کنند، دوباره روی حیوانات آزمایش می‌کنند.
روشنایی ادامه داد: در برخی کشورها از جمله امریکا نیز اجباری برای آزمایش یا عدم آزمایش روی حیوانات وجود ندارد و تولیدکنندگان محصولات آرایشی و بهداشتی هرکدام به سلیقه خود می‌توانند از این مواد استفاده کنند؛ البته نهادهایی مثل سازمان غذا و داروی امریکا عمدتا به تولیدکنندگان لوازم آرایشی توصیه می‌کنند که در تولید محصولاتشان از آزمایش روی حیوانات پرهیز کنند و حتی تسهیلاتی را هم در این راستا برای شرکت‌ها در نظر می‌گیرند.
وی سود کلان تجارت حیوانات آزمایشگاهی در جهان را مهم‌ترین دلیل تداوم این روند ظالمانه و غیرانسانی در سراسر جهان توصیف کرد و اظهارکرد: یکی از اصلی‌ترین دلایل تداوم آزمایش روی حیوانات در امریکا یا سایر کشورهایی که هنوز این کار را ممنوع نکرده اند، وجود مافیای پرورش حیوانات آزمایشی و تجارت گسترده‌ای است که درباره غذاها، قفس ها، پوزه بندها و قلاده آنها وجود دارد؛ تجارتی با گردش مالی صدها میلیارد دلاری که باعث شده است صاحبان آن هیچ گاه اجازه خراب شدن کاسبی خود توسط فعالان حقوق حیوانات را ندهند.
اما با وجود تمام تلاش‌های مافیای جهانی پرورش حیوانات آزمایشگاهی، تا کنون بسیاری از تولیدکنندگان لوازم آرایشی و بهداشتی در جهان از شکنجه حیوانات در تولید محصولات آرایشی و بهداشتی دست کشیده اند؛ به نحوی که طبق صحبت‌های روشنایی، درحال‌حاضر تمام برندهای اروپایی لوازم آرایشی، هیچ آزمایشی روی حیوانات انجام نمی‌دهند و با استفاده از کیت هایی که تست‌های سمیت روی آنها انجام می‌شود، یا با استفاده از کشت بافت‌های انسان در آزمایشگاه برای استفاده در تست‌های سمیت و البته با بهره‌برداری از نرم افزارها و مدل‌های کامپیوتری تهیه شده برای این منظور، خیلی زودتر و دقیق تر از آزمایش روی حیوانات به نتیجه مطلوب خود می‌رسند.
در این میان نهادهای بین‌المللی زیادی هم در سطح جهان وجود دارند که تمام وقت و انرژی خود را صرف این کرده‌اند که دانشمندان روش‌های مناسبی را برای جایگزین کردن آزمایش روی حیوانات ابداع کنند. همچنین آن طور که مدیر موسسه جایگزین‌های آزمایش روی حیوانات می‌گوید، نتیجه تلاش‌های این موسسات نیز به جایی رسیده است که اکنون تولید لوازم آرایشی و بهداشتی از طریق روش‌های ابداعی جدید، نسبت به استفاده از آزمایش روی حیوانات ارزان تر تمام می‌شود.
شرکت هایی هم که محصولاتشان بدون شکنجه روی حیوانات تولیدشده است، از نشان‌های cruelty free، no teseed on animals و animal friendly روی جلد محصولات تولیدشده خود استفاده می‌کنند. به همین منظور، پیشنهاد می‌شود که اگر شما خود را یک حامی حقوق حیوانات می‌دانید، حتما هنگام خرید لوازم آرایشی و بهداشتی به نشان‌های زیر توجه کنید.
نکته تاسف برانگیز برای ما ایرانیان اما آن است که در کشورمان هیچ روال مشخصی برای منع یا اجبار انجام آزمایش روی حیوانات در تولید لوازم آرایشی و بهداشتی وجود ندارد. این نکته‌ای است که مدیر موسسه جایگزین‌های آزمایش روی حیوانات در ایران به آن اشاره کرد و گفت: در سال‌های اخیر، ما برای متوقف کردن آزمایش روی حیوانات در تولید محصولات آرایشی، رایزنی‌های بسیاری را با مقامات سازمان غذا و دارو انجام دادیم؛ اما نهایتا به این نتیجه رسیدیم که در این نهاد هیچ پروتکل مکتوب درباره منع آزمایش روی حیوانات وجود ندارد.
روشنایی ادامه داد: البته به نظر می‌رسد، اراده‌ای هم برای تصویب این پروتکل در مقامات بهداشتی کشور وجود ندارد؛ چراکه اختیار صدور مجوز درباره ممنوعیت یا عدم ممنوعیت آزمایش روی حیوانات در تولید لوازم آرایشی، به دانشگاه‌های علوم پزشکی استان‌ها واگذار شده است و البته در این دانشگاه‌ها نیز عمدتا هیچ توجهی به این مسئله نمی‌شود. همچنین تا کنون هیچ گاه فهرستی شفاف درباره این که کدام شرکت‌ها در تولید محصولاتشان از آزمایش روی حیوانات استفاده می‌کنند و کدام شرکت‌ها این کار را انجام نمی‌دهند، ارائه نشده است.
در واقع، اساسا بی‌توجهی به مسئله آزمایش‌های شکنجه وار حیوانات در علوم و صنایع مختلف در ایران به گونه‌ای است که حتی گرامیداشت هفته جهانی «آزادسازی حیوانات آزمایشگاهی» نیز در کشور ما از سوی نهادهای مرتبط به‌خصوص سازمان غذا و داروم، سازمان دامپزشکی کشور و سازمان نظام دامپزشکی و حتی بسیاری از تشکل‌های مردمی حوزه محیط‌زیست مغفول مانده است.
بر این اساس، به نظر می‌رسد که در مجموع در ایران بسیاری از تولیدکنندگان لوازم آرایشی و بهداشتی، محصولات تولیدی خود را با روش هایی که در بالا ذکر شد، روی حیوانات آزمایش می‌کنند؛ زیرا وقتی هیچ اراده‌ای در مسئولان بهداشتی کشور برای جلوگیری از این روند شکنجه وار یا حتی ارائه فهرستی شفاف درباره شرکت هایی که لزوم پرهیز از آزمایش روی حیوانات را درک کرده اند، وجود ندارد، قطعا می‌توان به این نتیجه رسید که بسیاری از تولیدکنندگان ایرانی لوازم آرایشی محصولاتشان را روی حیوانات آزمایش می‌کنند.
در این میان البته یکی از معدود نقاط امید در ایران برای پایان دادن به روال شکنجه حیوانات آزمایشگاهی در تولید محصولات آرایشی، کارزاری است که در روزهای اخیر در فضای مجازی برای «درخواست جلوگیری از آزمایش روی حیوانات» به راه افتاده است؛ کارزاری که نامه مربوط به آن در بستر اینترنت قابل دسترسی است و عموم مردم می‌توانند آن را به صورت مجازی امضا کنند.
متولیان این کارزار در نامه‌ای که خطاب به سمیه رفیعی، رئیس فراکسیون محیط‌زیست مجلس شورای اسلامی نوشته‌اند که «متاسفانه برخی شرکت‌ها (به ویژه در عرصه محصولات بهداشتی و آرایشی) محصولات خود را پیش از تولید روی حیوانات آزمایش می‌کنند. این آزمایش‌ها در بسیاری از موارد منجر به آسیب‌دیدگی، نقص عضو و حتی مرگ دردناک حیوانات می‌شود. ما امضاکنندگان این کارزار، درخواست داریم با مطرح کردن این موضوع در مجلس، در راستای تصویب قانون ممنوعیت تست داروها و مواد شیمیایی روی حیوانات گام بردارید.» آخرین قیمت‌های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.
