به گزارش روز دوشنبه ایرنا به نقل از اوراسیا ریویو ، اعلامیه جو بایدن مبنی بر خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان سیاست در جنوب آسیا را تغییر داده است. این تصمیم چه تاثیراتی بر هند و منطقه افغانستان – پاکستان خواهد داشت؟
بایدن در اعلامیه اخیر خود گفت که کشورش با اجرای عدالت درباره اسامه بن لادن رهبر القاعده و تضمین اینکه افغانستان به عنوان پایگاهی برای حمله دوباره به آمریکا استفاده نخواهد شد به هدف خود رسیده است.
او همچنین گفت که اکنون تهدید تروریستی در سطح جهان تحول یافته است بنابراین متمرکز کردن هزاران نیرو در یک کشور فایده ای ندارد. در عین حال ژنرال ریچارد کلارک فرمانده نیروهای ویژه آمریکا به کنگره گفت :"توانایی هایی که آمریکا در اختیار افغانها برای مبارزه با طالبان و سایر تهدیدات می گذارد برای موفقیت آنها حیاتی است" .
آمریکا می خواهد از "طولانی ترین جنگ" تاریخ خود به علت هزینه های جانی و مالی آن رها شود. مالیات دهندگان آمریکایی نمی خواهند که پول آنها در این جنگ ضایع شود.
زمانی که نیروهای آمریکا به کشور خود بازگردند طالبان برنده اصلی خواهد بود. آنها خواستار نقش مهمتری در تقسیم قدرت با دولت افغانستان خواهند شد یا برای این منظور رقابت خواهند کرد. با نگاه به سابقه گذشته طالبان، دشوار می توان گفت که این رقابت تقسیم قدرت بدون خشونت خواهد بود.
همچنین قابل تصور است که طالبان برای تقویت ایدئولوژی بنیادگرای خود تلاش خواهد کرد و در این راستا حمایت پاکستان را هم خواهد داشت. مشاهده شده است که طالبان بعد از مذاکرات صلح دوحه در سال گذشته درگیر خشونت بوده است و این بار دیگر نشان می دهد که رویکرد این گروه در خصوص گذار دموکراتیک مورد تردید است. این امر هم تناقض آمیز است که امروز موضع طالبان از دولت افغانستان قوی تر است.
جای تعجب نیست که خروج نیروهای آمریکایی می تواند به فاجعه ای برای صلح و ثبات آینده تبدیل شده و به یک کودتای دیگر مانند میانمار در جنوب اسیا منجر شود.
از سوی دیگر ، پاکستان هم به علت روابط قوی با طالبان ، از خروج نیروهای آمریکایی سود خواهد برد. در این سناریو قابل پیش بینی است که پاکستان نقشی کلیدی در آینده افغانستان ایفا خواهد کرد. بعلاوه ، روابط آمریکا – پاکستان مانند دوره جنگ سرد یا پس از ۱۱ سپتامبر نیست.
ناکامی پاکستان در کنترل فعالیتهای تروریستی از خاک این کشور و روابط نزدیک آن با چین موجب ایجاد بی اعتمادی در روابط آمریکا – پاکستان شده است. با این حال پاکستان باید درباره اختلاط گروههای ستیزه جوی داخل خاک این کشور با طالبان محتاط باشد چرا که این امر می تواند پاکستان را به یک کشور شکست خورده تبدیل کند.
در ادامه این گزارش درباره نگرانی و نقش هند آمده است: خروج نیروهای آمریکا از افغانستان موجب افزایش نگرانی هند درباره قدرت گیری دوباره طالبان و استفاده از قلمرو افغانستان به عنوان پایگاهی برای تروریستها خواهد شد. هند نگران است که گروههای ستیزه جویی مانند لشکر طیبه و جیش محمد که در ایالت جامو و کشمیر فعال بوده اند تقویت شوند و موجب بی ثباتی در این ایالت شوند.
اما آمریکا خواهان آن است که کشورهای دیگر بخصوص پاکستان ، روسیه ، چین ، هند و ترکیه به افغانستان در احیای صلح و ثبات کمک کنند. برای هند ، کار کردن با حکومتهای اقتدارگرا به منظور دموکراسی و صلح یک چالش دیگر خواهد بود. روسیه دوست دیرین هند بوده و موجب آرامش خیال برای هند است اما سفر اخیر سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه به پاکستان و اعلام حمایت از اسلام آباد موجب نگرانی هایی در دهلی نو شده است.
در همین حال این یک حقیقت است که هند در کار بازسازی و همچنین احیای فرایند صلح در افغانستان دخیل بوده و حدود ۳ میلیارد دلار به توسعه افغانستان کمک کرده است. هند باید نقش سازنده تری از لحاظ اقتصادی ، دیپلماتیک و سیاسی برای برقراری حکومت قانون و بازسازی نهادهای دموکراتیک ایفا کند اما راه پیش رو برای هند در روند صلح افغانستان پس از خروج نیروهای آمریکا آسان نخواهد بود .
لازم است که هند در کار آموزش پرسنل نیروهای ضدتروریستی افغانستان نقش مهمی ایفا کرده و در مبادله اطلاعات مشارکت کند . آمریکا باید راه را برای بازسازی توسط نیروهای صلحبانی سازمان ملل هموار کرده و از این طریق رهبری ترویج دموکراسی در منطقه را در دست بگیرد . توافق "بن" به روشنی قصد و نیت را برای خارج کردن افغانستان از این باتلاق نشان داده است.
